دوستی ایران- مصر حقیقت دارد؟

دی‍‍‍‍پلماسی ایرانی: یکی از ژنرال های ارتش مصر برای اطمینان خاطر دادن به امریکایی ها در سخنانی تاکید کرد که رابطه میان تهران و قاهره همچنان خصمانه باقی خواهد ماند و وداع حسنی مبارک با قدرت به معنای بازاحیای این رابطه نخواهد بود.

زمانی که دولت جدید مصر در ماه های آتی کار خود را رسما آغاز کند باید به افکار عمومی پاسخگو باشد. این نظر ژنرال محمد اسر است که در موسسه ای نحقیقاتی در واشنگتن کار می کند. وی اعتقاد دارد که دولت جدید در مصر باید رویه ای متفاوت را پیشه راه کند.

از زمان سقوط دولت حسنی مبارک در مصر، ایران تلاش خود را برای عادی سازی با کشوری که از میزان وقوع انقلاب اسلامی ایران با تهران روابطی خصمانه داشت به کار گرفته است . برخی ادعا می کنند که تهران با نزدیکی به قاهره در حقیقت به دنبال خروج از انزوای بین المللی است که تحریم های بر این کشور تحمیل کرده و البته افزایش نفوذ خود در منطقه خاورمیانه. این مساله عربستان سعودی و اسرائیل را که سالهای سال دست دوستی خاندان مبارک را در دست داشتند به شدت عصبانی کرده است . علاوه بر این ایالات متحده نیز بیم این را دارد که این حرکت ایرانی ها نوعی دوری قاهره از واشنگتن و متحدان آن در منطقه را به دنبال داشته باشد. مساله ای که واشنگتن نشین ها از تصور آن هم واهمه دارند.

روزنامه واشنگتن پست در این خصوص می نویسد: بیش از سی سال تیره گی در روابط مصری ها را نسبت به تهران بدبین کرده است و به نظر نمی رسد که قاهره نشین ها با این سرعت خود را در آغوش ایرانی ها پرتاب کنند. اما انچه که مهم است میزان نزدیکی  قاهره به تهران است : کمیت و کیفیت این رابطه دغدغه اصلی غربی ها به شمار می رود . این که دولت جدید قاهره پس از حسنی مبارک تا کجا نوعی استقلال را در سیاست خارجی توشه راه کند از اهم مسائل است . مبارک در تمام سه دهه حضور در قدرت نزدیک ترین متحد امریکا در منطقه به حساب می آمد.

در حال حاضر فضای افکار عمومی در قاهره به گونه ایست که مردم از دولتمردان خود نوعی استقلال در سیاست خارجی را مصالبه می کنند.این موضع گیری درست بر خلاف موضع گیری امریکایی هایی است که به دنبال در دست داشتن دست قاهره در معادلات منطقه ای هستند. برای بسیاری از مصری ها آنچه که حایز اهمیت است قطع رابطه کامل با اسرائیلی است که در این سالها قراردادهای کلان اقتصادی و دوستی های بلامانع سیاسی با مصر داشته است .

با این همه رابطه با ایران و شکل و شمایل ان هم می تواند تاثیر بسزایی بر انتخاب مردم داشته باشد . به عنوان نمونه عمر موسی که پیش از این دبیر کل اتحادیه عرب بود بارها و بارها تاکید کرده که مصر نه تنها باید از تنش با تهران بکاهد بلکه باید و باید با این کشور رابطه حسنه ای هم برقرار کند.

هرگونه تغییر در رویه مصر می تواند به تغییر نقشه سیاسی منطقه منجر شود. در حال حاضر ایران ، سوریه و حزب الله لبنان مثلثی هستند که در برابر متحدان امریکا در منطقه ایستاده اند. متحدانی که یکی از آنها تا همین چند ماه پیش مصر بود.

در سال 2009 میلادی رئیس سازمان اطلاعات وقت مصر عمر سلیمان در گفتگو با مقام های امریکایی تاکید کرده بود که برنامه هسته ای ایران می تواند خطری جدی برای منطقه باشد . درست دو هفته پس از سقوط حسنی مبارک ایرانی ها برای محک زدن میزان همراهی دولت جدید با خود دو ناو جنگی را به سمت کانال سوئز حرکت دادند که در نهایت دولت قاهره هم برای نخستین بار در سه دهه گذشته مجوز آن را صادر کرد. یک ماه پس از این تاریخ هم نبیل العربی وزیر امور خارجه وقت مصر اعلام کرد که قاهره دشمنی با تهران ندارد و دو کشور می توانند شاهد باز شدن فصلی جدید در تاریخ سیاسی خود باشند. با این همه عربستان سعودی به سرعت وارد بازی شد و برای کمک به مصر پس از مبارک مبلغ 4 میلیارد دلار اختصاص داد. همسن مساله منجر شد تا مصر ناگهان تغییر موضع داده و تاکید کند که تامین امنیت کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای مصر در اولویت کامل است . مصر به شدت نگران حمایت ایران از گروه های مقاومت در منطقه مانند حماس است .

احمد قمراوی که دیپلمت کهنه کار مصری است و ریاست یکی از هیات های اعزامی به ایران را در اختیار داشته در این خصوص می گوید: نمی دانم چرا رابطه گیری با ایران باید برای غربی ها دغدغه باشد؟ چرا کشورهای عضو حاشیه خلیج فارس حتی در ایران سفیر هم دارند اما این مساله برای ما قبیح است؟ رابطه تهران و قاهره می تواند به ثبات در منطقه منتهی شود.

در این میان رژیم صهیونیستی بیش از همه نگران تهران است . رئیس سازمان اطلاعات اسرائیل اخیرا ادعا کرده است که ایران برای پیروزی گروه اخوان المسلمین در مصر سرمایه گذاری کرده است . البته وی در این خصوص شواهدی ارائه نداده و تنها به همین ادعا بسنده کرده است . الی شاکد سفیر سابق رژیم صهیونیستی در مصر در این خصوص می گوید: ما تمام تلاش خود را به کار گرفته ایم تا عربستان سعودی و مصر همچنان در کنار ما قرار بگیرند و از نزدیکی با ایران پرهیز کنند.