شکست مذاکرات فرمایشی
جمعیت وفاق بزرگترین تشکل سیاسی بحرین است که از جمعیت 700 هزار نفری بحرین 80 هزار نفر در آن عضویت دارند. این تشکل تنها ساعتی قبل از آغاز به کار گفتگوها از آن برای مشارکت در جلسات دعوت شد و حضور آنها نیز تنها محدود به سه نفر از میان آنها بود. پس از پایان جلسه اول که در دوم ژوئیه برگزار شد، جمعیت وفاق اعلام کرد در بخشی از جلسات این نشست شرکت نخواهد کرد. منظور از بخشی از جلسات این است که ادارهکنندگان جلسه اعلام کردند که جلسه را در چهار بخش اجتماعی، زنان و کودکان، اقتصادی و سیاسی برگزار میکنند و شرکتکنندگان میتوانند نظرات خود را در این زمینه اعلام کنند. در جلسه دوم جمعیت وفاق با صدور بیانیهای اعلام کرد در بخشهای اجتماعی و اقتصادی حضور نمییابد و در بخشهای زنان و کودکان و سیاسی به دلیل آن که تعدادی از فعالان سیاسی زن در زندان به سر میبرند و دغدغه اصلیاش نیز مشکلات سیاسی موجود در کشور است به گفتگوها صرفا در این دو بخش ادامه میدهد.
خلیل مرزوق، سخنگوی جمعیت الوفاق در آن زمان به روزنامه الوسط گفته بود: «نمیدانم باید برای چه ما در این نشست شرکت کنیم. نشست بیش از آن که جلسه گفتگوهای ملی باشد کنفرانسی درباره مسائل اجتماعی است که در آن بیشتر درباره مسائل نظری بحث میشود. بحثهای اقتصادی و نظری را باید کارشناسان پیگیری کنند ما که نمیتوانیم نظر کارشناسی در طراز یک اقتصاددان یا یکروانشناس یا جامعهشناس بدهیم. ما میگوییم تبعیضهای اجتماعی و سیاسی در حق ما شده و باید این مشکلات که خواست عموم جامعه بحرین است مورد بررسی قرار بگیرد ولی گویا قرار نیست درباره این مشکلات بحث شود.»
نزدیک به 70 درصد جمعیت بحرین را شیعیان تشکیل میدهند در حالی که از بدو تاسیس حکومت در این کشور دولت و نظام به طور کامل در اختیار اقلیت سنی بوده و آنها نیز از بیم قدرت گرفتن شیعیان همواره آنها را تحت فشار قرار دادهاند و تا همین الآن نیز در حق آنها حتی در حقوق اولیه شهروندیشان تبعیض قائل شدهاند.
فضای مذاکرات
قبل از آغاز مذاکرات مخالفان در راس آنها جنبش وفاق اعلام کرد، تنها در صورتی حاضر است در گفتوگوهای آشتی ملی شرکت کند که نیروهای خارجی از کشور خارج شوند و زندانیان سیاسی آزاد شوند. با خروج نیمبند نیروهای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس موسوم به سپر جزیره از بحرین تا اندازهای زمینههای گفتگوها حاصل شد. عربستان نیمی از نیروهای خود را از بحرین خارج کرد و به پادگانی در شمال شرق عربستان انتقال داد، مسئولیت امنیت را به نیروهای امنیتی بحرین واگذارد کرد، نیروهای دریایی کویت آبهای بحرین را ترک کردند و قطر و عمان نیز نیروهای نظامی خود را از خاک بحرین بیرون آوردند.
اما این فقط ظاهر قضیه بود. همزمان با اعلام آغاز گفتگوها، شبکه خبری الجزیره سند جعلی را که مهر وزارت کشور بحرین را پای خود داشت منتشر کرد که بر اساس آن سنیها با 51 درصد جمعیت از شیعیان با 49 درصد جمعیت بیشتر بودند. البته این سند آن جنجال رسانهای که عربستانیها به دنبال آن بودند، ایجاد نکرد.
همچنین مقامات قضایی بحرین نه تنها زندانیان سیاسی را آزاد نکردند بلکه در حق 10 نفر نیز حبس ابد صادر کردند.
از سویی تا ساعاتی قبل از آغاز مذاکرات نیز از جریانهای مخالف کسی را دعوت به شرکت در گفتوگوها نکردند و هنگامی هم که دعوت کردند تنها به سه نفر از جنبش وفاق اجازه حضور دادند. در چنین فضای ناامیدانهای مذاکرات آغاز شد.
خروج از مذاکرات
حالا نزدیک به دو هفته پس از مذاکرات جنبش الوفاق در اعتراض به روند گفتگوها از آن خارج شده است. جالب آن که این بار هم ایران را مقصر شکست مذاکرات معرفی کردهاند و مدعی شدهاند که جنبش وفاق تحت فشار ایران از این گفتگوها خارج شده است. همزمان رئیس شورای همکاری خلیج فارس سفیر ایران در عربستان را احضار کرده و مراتب اعتراض خود را به سخنان آیت الله احمد جنتی که دو هفته پیش (!) انتقادهای تندی را از عربستان بر سر بحرین در نماز جمعه زده بود، ابلاغ کند تا به خیال خود دلیلی برای دخالت ایران در امور داخلی بحرین آورده باشد.
خلیل مرزوق، سخنگوی جنبش وفاق ادعاهای بحرین و عربستان بر سر وجود فشار از ایران برای خروج از مذاکرات را قویا رد میکند و میگوید: «گفتگوها جدی نبود. ما حاضر نیستیم در چنین گفتگوهای فرمایشی شرکت کنیم. هر وقت تصمیم گرفتند به طور جدی مذاکره کنند و بر سر مطالبات ما به گفتوگو بنشینند به میز مذاکره باز میگردیم.»
وی در گفتوگو با روزنامه الشرق الاوسط چاپ لندن در پاسخ به این سوال که این خروج آیا زمینههای برخورد حکومت با جنبش وفاق را فراهم نمیآورد، میگوید: «ما به خواستههایمان پایبندیم و میخواهیم مردم در قدرت مشارکت داشته باشند. این مطالبات طبیعی ما است که پیش از این بارها گفتهایم. چیز تازهای نیست که بگوییم الآن مطرح شده تا مذاکرات به هم بخورد. اینها همه مطالبات ملی است.»
هادی الموسوی، عضو دیگر جمعیت وفاق نیز در گفتوگو با شبکه خبری العربیه گفت: «اولا، مسئله این بود که این جلسه برای آشتی نبود، بیشتر به کنفرانس شبیه بود. ثانیا، وجود شرط و شروط برای گفتوگو، نبود شخص دارای قدرت اجرایی در جلسات برای این که روند گفتوگوها را دنبال کند، ندادن اولویت به مسائل سیاسی که دغدغه اصلی ما است و تبدیل شدن مذاکرات به جایی برای صرفا بیان دیدگاهها عواملی بود که ما را بر آن داشت از آن خارج شویم.»
وی همچنین گفت: «فعلا در چنین شرایطی به میز مذاکرات باز نمیگردیم و به نقش خود برای نمایندگی بخش بزرگی از شهروندان و ادامه اعتراضهای مسالمتآمیز از جمله تظاهرات خیابانی ادامه خواهیم داد.»
علی سلمان، دبیر کل جمعیت وفاق نیز گفت: «جدی نگرفتن خواستههای مخالفان و ندادن فرصت به نمایندگان وفاق برای ارائه نظرهایشان از جمله دلایل انصراف ما از این نشست بود. این روش آقایان نمیتواند کمکی به خروج از بحران کند.»
نظر شما :