جوانان مصر خواستار تداوم انقلاب هستند

به نظر می­رسد انقلاب مصر هنوز به ثمر ننشسته است و این اعتراضات در راستای ادامه انقلاب است. انقلاب مصر در برخی جهات موفق شد، اما در نیمه راه، حریف مردم توانست با انقلاب همسو شده و آن را به جهتی سوق دهد که برای آن برنامه ریزی کرده بود. با کناره گیری آقای مبارک از قدرت، احساسات به غلیان آمده مردم تا حد زیادی فرو کش کرد، زیرا برخی از مردم، نماد استبداد و فسادهای موجود در جامعه را در وجود آقای مبارک می­دیدند. لذا وقتی وی کناره گیری کرد، آنان پنداشتند که استبداد و فساد موجود در جامعه مصر از بین خواهد رفت. گذشت زمان نشان داد که با ساده پنداشتن مسائل نمی­توان مشکلات جامعه را به آسانی حل کرد. واقعیت این است که بعد از ایشان دولت موقت انتقالی زیر نظر شورای نظامی حاکم، قدرت را در دست گرفت. چند نفری از کادرهای نظام سابق دستگیر و محاکمه شدند. این مسائل بیشتر صوری بود و به قرص مسکنی شباهت داشت که مدت زمانی تسکین بخش است. مسائل یاد شده را می­توان به شکل زیر دسته بندی کرد:

-         قانون حالت فوق العاده لغو نگردید و همه کسانی که بعد از انقلاب دستگیر شدند با استفاده از این قانون محاکمه و به زندان­های طویل المدت محکوم گردیدند. از جمله حدود 150 نفر از جوانان میدان تحریر در میان ایشان هستند.

-         دستگاه امنیتی دست نخورده باقی ماند. فقط در اقدامی حساب شده، خود نیروهای امنیتی برای امحای اسناد به جای مانده از جرم و جنایت ایشان، برخی از آرشیوها را به آتش کشیدند که این مسئله با اعتراض جوانان انقلابی مواجه شد.

-         کادرهای دستگیر شده حکومت سابق در دادگستری مصر محاکمه شدند، که این محاکمات بیشتر جنبه فرمایشی داشت. آقای مبارک در بیمارستان نظامی شرم الشیخ همچنان در امنیت کامل به سر می­برد و احتمالا شورای نظامی حاکم منتظر این است تا وی به دلیل بیماری و کهولت سن دار فانی را ترک نماید. این مسئله به لحاظ پرستیژ و روانی برای شورای نظامی اهمیت حیاتی دارد.

-         درست دو هفته بعد از پیروزی مردم و کناره گیری آقای مبارک مسائلی رخ داد که نشانگر شکل گیری "ضد انقلاب" در مصر بود (حمله گروه­های تندرو سلفی به کلیساهای مصر و آتش زدن آنها که منجر به کشته و مجروح شدن تعدادی از مصری­ها گردید) این افراد بازماندگان رژیم سابق و سرمایه دارانی بودند که انقلاب را خلاف مصالح خود می­دانستند. با گذشت چند ماه، اسنادی از دخالت یکی از کشورهای همسایه در دفاع از این ضد انقلابیون منتشر گردیده است. در هفته اخیر 6 نفر از اوباش (بلطجی) اسکندریه توسط مردم دستگیر شدند و در مقابل دوربین­های مردمی اعتراف کردند که خالد خیری، صاحب تنها خط کشتیرانی در مصر که روابط خوبی با اسرائیل و حزب آقای مبارک دارد، با پرداخت پول قابل توجهی آنان را برای درهم شکستن اعتصابات و اعتراضات اخیر اجیر کرده است.

-         اکثر کادرهای نظام سابق در پست و مقام خود ابقا شدند یا اینکه مناصب ایشان جابجا گردید. توضیح اینکه در دولت انتقالی فعلی هفت نفر از وزرای نظام پیشین بر مسند وزارت نشسته­اند.

-         شورای نظامی به جای اینکه شرایط را برای نگارش قانون اساسی فراهم نماید، اقدام به تعدیل برخی از مواد قانون اساسی نمود. این مسئله باعث دو دستگی در میان نیروهای انقلابی شد. برخی از آنها با تعدیل قانون و انتخابات زود رس مجلس موافق بودند و در رفراندم هم اکثریت را به دست آوردند، اما جوانان انقلابی با آن مخالفت کردند و در رفراندم در اقلیت قرار گرفتند.

-         سرانجام مخالفت­های پراکنده جوانان انقلابی و اعتراض بر خی از گروه­های سیاسی باعث شد تا تمامی مخالفان وضع موجود از هفته گذشته در میدان التحریر دست به اعتراض و اعتصاب بزنند. آنان از ورود کارکنان به بزرگترین اداره دولتی مصر که تابع وزارت کشور است، جلوگیری نمودند. شعارهای ایشان بر روی پارچه نوشته­ها نشان از عزم جدی آنها برای تصحیح مسیر انقلاب مصر دارد.

تظاهرکنندگان و اعتصاب کنندگان چه خواسته‌هایی دارند و دولت چه پاسخی برای آن‌ها داشته است؟

شعارهای تظاهر کنندگان اکنون تغییر اساسی یافته است. در دوران مبارک ایشان شعار "الشعب یرید اسقاط النظام" سر می­دادند، اما شعار کنونی ایشان "الشعب یرید تطهیر النظام" می­باشد. مهمترین خواسته­های ایشان به قرار زیر است:

-         تسریع در محاکمه عوامل نظام گذشته؛ زیرا ایشان هم چنان فعال هستند و برای رسیدن به قدرت از طریق انتخابات آتی برنامه ریزی می­کنند. هنوز عوامل و بقایای ایشان از انچنان قدرتی برخوردارند که می­توانند تعداد قابل توجهی را به مجلس بفرستند.

-         تصفیه نیروهای امنیتی و محاکمه و مجازات کسانی که در کشتار مردم دست داشته­اند. توضیح اینکه چندی پیش عوامل کشتار شهر سوئز آزاد شدند و تظاهرات و اعتصابات اخیر در پی این اقدام شروع شد.

-         کاهش قدرت شورای حاکم نظامی به نفع دولت انتقالی.

-         تصفیه عوامل نظام گذشته از مصادر کلیدی مثل صدا و سیمای مصر.

-         نگارش قانون اساسی قبل از برگزاری انتخابات.

-         تعویق انتخابات؛ زیرا بر اساس نظر سنجی­های موجود، بیشترین اعضای مجلس آینده را عوامل رژیم سابق و جنبش اخوان المسلمین تشکیل خواهند داد و گروه­های انقلابی و احزاب تازه تاسیس به دلیل ناشناخته بودن، شانس کمتری در انتخابات آتی دارند.

-         آزادی زندانیان سیاسی و منع شکنجه زندانیان و محاکمه ایشان در دادگاه­های عادی و نه نظامی.

شورای نظامی حاکم در نخستین اقدام خود تعداد قابل توجهی از مقامات نظامی را بازنشسته کرد. البته این اقدام هنوز از سوی جوانان انقلابی میدان التحریر با نگاه مثبت روبرو نشده است.

در اعتراضات اخیر به نظر می رسد سمت گیری شعار‌ها علیه امریکا بیشتر شده است. شما دلیل این امر را چه می دانید؟

 در تظاهرات اخیر سمت گیری شعارها علیه شورای نظامی حاکم بیشتر شده و همین مسئله باعث گردیده تا این شورا از یک سوی بیانیه تند و تیز علیه تظاهر کنندگان صادر و از سوی دیگر برخی از درخواستهای ایشان را اجابت نماید. طبیعی است که محدود شدن قدرت شورای نظامی حاکم به نفع آمریکا نخواهد بود.

به نظر می رسد مصر برای تعیین راه آینده خود در سردرگمی به سر می برد. ریشه این سردرگمی چیست و چه راه حلی برای آن وجود دارد؟

با پیروزی مردم و کناره گیری مبارک، این اقدامات در مصر رونق گرفت:

-         انتشار تعداد قابل توجهی روزنامه و مجله.

-         شروع به کار تعدادی کانال تلویزیونی جدید.

-         رشد احزاب جدید.

این مسائل در عین نتایج مثبت، باعث سردرگمی بیشتر مردم شد. زیرا کثرت اطلاعات موجود و فراخوان­های احزاب و جمعیت­ها، تا اندازه­ای قدرت تفکر و انتخاب را از مردم گرفته است. بویژه که بعد از مبارک، اقتصاد مصر به شدت تضعیف شده، بیکاری افزایش پیدا کرده، درآمد صنعت توریسم به یک چهارم تقلیل یافته و.. قطعا هیچ کدام از این مشکلات راه حل کوتاه مدت ندارند.

اعتراضات مردمی تا کی ادامه خواهد داشت؟ حد یقف اعتراضات کجاست؟

 این اعتراضات تا زمانی که جوانان انقلابی به برخی از خواسته­های خود برسند، ادامه خواهد یافت. اکنون جوانان انقلابی برای اینکه حرکت اخیر ایشان با بن بست مواجه نشود، خواستار جایگزینی محمد البرادعی به جای عصام شرف نخست وزیر فعلی شده­اند. در تظاهرات اخیر نیروهای اسلام گرا مثل اخوان المسلمین و سلفی­ها شرکت ندارند، البته جوانان اخوان اعلان کرده­اند با انشعاب از اخوان المسلمین در این حرکت اعتراضی شرکت می­کنند. احتمالا ادامه این تظاهرات و اعتصابات باعث تغییر آرایش نیروهای سیاسی در مصر خواهد شد. شکل گیری جدید نیروهای سیاسی ادامه حرکت مردم و حکومت مصر را روشن خواهد کرد.