اتحاد احزاب چپ میانه در مقابل اسلاگریان ترکیه
هم‌پيمانى ميان حزب جمهوريخواه خلق و حزب چپ دمکراتيک در ترکيه که مدت‌ها همه در انتظار آن بودند سرانجام اتفاق افتاد و به اين ترتيب اين دو حزب با تشکيل يک ائتلاف نيرومند در مقابل حزب حاکم عدالت و توسعه وارد عرصه انتخابات دو ماه آينده ترکيه مى‌شوند.
مدت‌هاست که ميليون‌ها سوسيال دمکرات در ترکيه از اين دو حزب اصلى چپ ميانه مى‌خواستند تا با هم متحد شوند و در برابر حزب حاکم عدالت و توسعه جبهه واحدى تشکيل دهند.
دنيز بايکال و زکى سزر رهبران دو حزب جمهوريخواه خلق و چپ دمکراتيک سرانجام هفته گذشته ائتلاف دو حزب را به عنوان تصميمى تاريخى اعلام کردند.
براساس توافق دو حزب، حزب چپ دمکراتيک 20 کرسى در پارلمان خواهد داشت و همچنين تبليغات انتخاباتى دو طرف به طور مشترک انجام مى‌شود. در مذاکرات مربوط به تشکيل اين ائتلاف رهسان اجويت همسر بولنت اجويت نخست وزير پيشين ترکيه نقش مهمى داشته است. پيش از تشکيل اين ائتلاف هم حزب جمهوريخواه خلق چالش بزرگى براى حزب حاکم عدالت و توسعه بود.
اين حزب به همراه حزب دمکراتيک چپ هر دو از حمايت طبقه سکولار در ترکيه از جمله معلمان، قضات، پزشکان و افسران نظامى برخوردار هستند. اين سکولارها مخالفان اصلى حزب حاکم عدالت و توسعه هستند و معتقدند اين حزب قصد احياى اسلام و از ميان بردن هويت و شيوه غربى زدگى مردم ترکيه را دارد.
رهبران ائتلاف جديد هم هدف از تشکيل اين ائتلاف را مقابله با همين تهديد اعلام کردند و گفتند که در انتخابات آينده، اين ائتلاف گزينه مهم و قابل توجهى براى رهبرى و اداره امور کشور پيش روى مردم ترکيه قرار خواهد داد.
هدف حزب جمهوريخواه خلق ترکيه از ابتدا دو موضوع بود: اول ساقط کردن دولت حزب عدالت و توسعه تحت فشار نظاميان که اين هدف با اعلام انتخابات سراسرى از سوى اردوغان ممکن نشد.
هدف بعدى حزب محدود کردن قدرت دولت حاکم و تضعيف اقتدار دمکراتيک آن و وادار کردنش به خطا از طريق برانگيختن مخالفت غيرنظاميان و نظاميان بود.
اين حزب مدتى است که روندى فرسايشى را در برابر دولت حاکم ترکيه در پيش گرفته و هر مسيرى را که مى‌داند انتهاى آن به موفقيت اين حزب منجر مى‌شود مسدود مى‌کند. در ادبيات سياسى، اين نوع فعاليت را مخالفت تخريب‌کننده مى‌خوانند.
حزب جمهوريخواه خلق در سال 2002 با تصور پيروزى وارد عرصه انتخابات شد. با ناکامى و فروپاشى ائتلاف سه حزب به رهبرى بولنت اجويت، معلوم شد که اين حزب هيچ رقيب جدى ندارد.
اما انتظارات رهبرى اين حزب از نظرات راى دهندگان ترک فاصله زيادى داشت. به همين دليل در انتخابات با فاصله راى زيادى دوم شد و تنها نيمى از کرسى‌هاى پارلمان را به دست آورد.
بعد از تشکيل دولت جديد عدالت توسعه، مقامات حزب جمهوريخواه خلق بر اين نظريه پافشارى مى‌کردند که در برابر فشارهاى سياسى ارتش، دولت عدالت و توسعه نمى‌تواند براى مدت طولانى روى پاى خود بايستد.
به همين دليل هر بار که فرماندهان نيروهاى نظامى ترکيه اظهارنظرى درباره مسائل سياسى که اغلب انتقادى هم بود مى‌کردند، رهبران حزب جمهوريخواه خلق به صراحت از اين اظهار نظر دفاع مى‌کردند و حتى ارتش را تشويق به گفتن مطالب بيشتر مى‌نمودند.
در اين ميان بعضى گزارش‌ها حاکى از اين بود که رهبران اين حزب با فرماندهان ارشد ارتش ترکيه نشست‌هاى مخفى برگزار مى‌کردند.
اين ارتباطات و تشويق ارتش به دخالت در امور سياست در ترکيه فقط مختص احزاب چپ ترکيه است و احزاب راست به شدت از اين موضوع پرهيز کرده و دخالت ارتش در سياست را به دور از رفتار دمکراتيک مى‌دانند.
فعاليت رهبران حزب جمهوريخواه خلق براى ساقط کردن دولت عدالت و توسعه در ترکيه تنها به رايزنى با ارتش و نظاميان ترک محدود نمى‌شد و رهبران اين حزب در ديدار با خارجى‌ها به ويژه مقامات کشورهاى اروپايى قصد تخريب دولت را داشتند.
در يکى از اين ديدارها، يکى از معاونان اين حزب به يکى از سفراى اروپايى گفته بود که دولت حاکم ترکيه عمر طولانى نخواهد داشت و چندان روى آن سرمايه‌گذارى نکنند. نکته حيرت‌آور در اين ميان اين است که يک حزب سوسيال دمکراتيک براى به قدرت رسيدن به قدرت ارتش چشم دوخته است.
اما روياى اين حزب يعنى سرنگونى دولت عدالت و توسعه توسط ارتش هيچ‌گاه به واقعيت نپيوست. در انتخابات آينده ترکيه هم رهبران اين حزب همين هدف را دنبال مى‌کنند.
اين حزب در واقع به جاى اينکه برنامه‌هاى خودش را ارائه کند بيشتر با ترساندن مردم ترکيه از حزب عدالت و توسعه قصد هموار کردن مسيرش به سوى قدرت را دارد.
در گذشته احزاب ترک براى جلب آراى مردم با دو شعار مبارزه با فساد و بيکارى و از در اقتصاد وارد مبارزه انتخاباتى مى‌شدند، اما در اين انتخابات کمتر حزبى را مى‌توان يافت که چنين شعارى را دنبال کنند.
محور تبليغات انتخاباتى اکثر احزاب ترک در اين انتخابات اعلام اخطار درباره حزب عدالت و توسعه است. حزب جمهوريخواه خلق که يک حزب سوسياليست است و قاعدتاً بايد آراى فقرا را با خود داشته باشد، هيچ شعار يا برنامه‌اى که اين طبقه از جامعه ترک را جذب خود کند ندارد.
ين حزب با اصلاحات بخش تامين اجتماعى به شدت مخالفت کرد و با شکايت بردن به دادگاه قانون اساسى خواستار جلوگيرى از اقدام حزب حاکم براى خصوصى کردن مؤسسه‌هاى رفاه عمومى شد.
حزب جمهوريخواه خلق مانند ديگر احزاب ترکيه اسامى مشهورى را در صدر فهرست انتخاباتى خود دارد که تا حد زيادى اين اسامى چهره اين حزب را نمايان مى‌کند. يکى از اين چهره‌ها يک استاد دانشگاه است که به خاطر مجبور کردن دختران دانشجو به برداشتن روسرى در ترکيه معروف است.
نظر شما :