صالحی با چه پیش شرط‌هایی باید به عربستان برود؟
- نیروهای سعودی در 14 مارس وارد بحرین شده و انقلاب مردم بحرین را که در آستانه به ثمر نشستن بود ناکام گذاشتند. همین مسئله باعث تنش بی سابقه در روابط ایران با عربستان و شورای همکاری شد.
- در حاکمیت بحرین دو جریان متفاوت در برخورد با مطالبات مردم وجود داشت. نخست وزیر بحرین به پشتیبانی سعودی‌ها خواستار سرکوب مردم بود و پادشاه و ولیعهد از مذاکره و توافق با معترضان استقبال می‌کردند. آمریکاییها نیز از مذاکره ولیعهد با اپوزیسیون حمایت کردند.اما در قبال ورود نیروهای نظامی‌شورای همکاری به بحرین ترجیح دادند که بخاطر منافع گسترده خود در عربستان سکوت کنند.
- پس از نیروهای سعودی، حالت فوق العاده امنیتی در بحرین به مدت سه ماه برقرار شد. اما شرایط امنیتی و نظامی‌ماههای گذشته منجر به فلج شدن حیات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بحرین گردید. بحرین کشور نفت خیزی نیست واقتصاد این کشور وابسته به فعالیت شعب بانک‌های جهانی و توریسم است. این فعالیت‌ها در حال حاضر به حالت رکود در آمده است. از سوی دیگر سیاست سرکوب موجب خاموش شدن اعتراضات مردم نشده و معترضان بحرینی از مطالبات خود دست برنداشته اند و از هر فرصتی برای اصرار بر این مطالبات استفاده می‌کنند.
- پادشاه بحرین تصمیم گرفته است که از روز اول ژوئن (11خردادماه)یعنی 15 روز قبل از پایان دوره سه ماهه به حالت فوق العاده در این کشور پایان دهد. قرار است نیروهای نظامی‌عربستان از این تاریخ در منطقه «الرفاع» که کاملا دور از مناطق شیعه نشین است مستقر شوند.
- عربستان پس از ورود نیروهای نظامی‌اش به بحرین تلاش کرد این اقدام خود را مستند به پشتیبانی شورای همکاری نماید لذا پتانسیل سیاسی و تبلیغاتی شورای همکاری خلیج فارس را در مقابل ایران قرار داد. جنگ تبلیغاتی و رسانه ای بین دو طرف نیز به کمک سعودی‌ها آمد و کشورهای دیگری در شورا از جمله کویت و امارات به این جنگ رسانه ای پیوستند. با تغییر رویکرد ایران طی دو هفته اخیر و آغاز تحرکات دیپلماتیک و سفر صالحی به چهار کشور قطر، کویت، امارات و عمان، در جبهه متحد عربستان علیه جمهوری اسلامی ایران شکاف ایجاد شد. کویت اعلام کرد که سفیرش را به تهران بازمی‌گرداند. وزیر خارجه بحرین نیز اعلام کرد که سفیر ایران می‌تواند به منامه بازگردد. گرچه این اظهار نظر، توضیح واضحات بود، زیرا سفیر کشورمان از بحرین اخراج نشده بود و تنها به درخواست تهران موقتأ از محل ماموریت فراخوانده شده بود، اما در عرف دیپلماتیک این اظهار نظر وزیر خارجه بحرین یک علامت مثبت تلقی می‌گردد. سفر صالحی به این چهار کشور و نتایج آن اثبات می‌کند که دیپلماسی نباید تعطیل شود و بهترین راه برای کمک به مردم بحرین استفاده از تمامی‌پتانسیل‌ها از جمله توان دیپلماتیک است. وظیفه دستگاه دیپلماسی نظارگری تحولات و پیروی از فضای احساسی نیست.
-جریان اصلی اپوزیسیون بحرین خواستار سرنگونی آل خلیفه نیست، بلکه سقف مطالبات را تشکیل پادشاهی مشروطه می‌داند. بازخوانی روند تحولات بحرین نشان می‌دهد که ولیعهد بحرین و اپوزیسیون قبل از ورود نیروهای سعودی در آستانه توافق بودند.
- از همان ابتدا مشخص بود که ورود نیروهای عربستان به بحرین سیاستی شکست خورده است و سرنوشتی جز سرافکندگی ندارد. اما حاکمیت بحرین و آمریکاییها در قبال دیپلماسی سرشار از عصبانیت عربستان ترجیح دادند سکوت کنند تا گذشت زمان نادرستی این تصمیم را روشن سازد. با شکست طرح‌های عربستان در یمن نیز دیپلماسی عربستان بیش از پیش در موضع ضعف قرار گرفته است.
- سفر صالحی در چنین اوضاع و احوالی مشروط به این که منجر به خروج نیروهای عربستان از بحرین شود و باعث از سرگرفتن مذاکرات اپوزیسیون بحرین و ولیعهد این کشور گردد دستاورد ارزشمندی برای دیپلماسی کشورمان و مردم بحرین خواهد بود که نباید در نتیجه قرائت شتاب زده و احساسی از فضای عمومی‌کشور از آن چشم پوشید. دستگاه دیپلماسی کشورمان باید از شجاعت لازم برای اتخاذ تصمیمات درست برخوردار باشد و به جای عقب نشینی فوری در قبال اعتراضات نمایندگان مجلس سعی کند با استفاده از توان کارشناسی خود نمایندگان را نسبت به درستی این تصمیم قانع سازد. از سوی دیگر باید تلاش کند تا از مثمر ثمر بودن این سفر ونتایج آن اطمینان حاصل نماید. پادشاه بحرین اعلام کرده است که از روز اول ژوئیه مذاکرات ملی برای انجام اصلاحات اغاز خواهد شد. چراغ سبز عربستان برای استقبال از صالحی به منزله پذیرش شکست سیاست سرکوب نظامی‌و پذیرش نقش منطقه ای ایران می‌باشد. اکنون شرایط به سمت ترجیح راه حل دیپلماتیک پیش میرود. غیاب کشورمان از صحنه دیپلماتیک منطقی بنظر نمی‌رسد.
نظر شما :