ترکیه در تدارک ایجاد دفتر سیاسی برای طالبان

دیپلماسی ایرانی: طرح این موضوع که طالبان مسلح و دولت افغانستان در محلی که طالبان آن را به لحاظ امنیتی تایید کند، از زمانی کلید خورد که حامد کرزی برای شرکت در نشست کشورهای عضو اکو به ترکیه رفته بود. آن زمان ترک ها موافقت ضمنی خود را با شرط طالبان مبنی بر ایجاد یک دفتر در این کشور برای آغاز مذاکرات پذیرفتند و پس از آن در چند مرحله رایزنی هایی میان دو دولت افغانستان و ترکیه انجام شد.

البته یکی از مقام های دیپلماتیک ایران نیز حدود یک ماه پیش اعلام کرد که کشورش آماده میزبانی از مذاکرات صلح افغانستان است و می تواند زمینه های لازم را بر ای برگزاری نشست مخالفان مسلح و دولت افغانستان فراهم کند.

اما ترکیه روز دوشنبه اعلام کرد به خاطر پیشرفت گفتگوها و با هدف پایان دادن به جنگ در افغانستان قصد دارد موضوع ایجاد دفتر سیاسی برای طالبان را مورد بررسی قرار دهد. از سوی دیگر یک مقام افغان هم گفته است که این برنامه ترکیه در حال پیشرفت است.

سربازهای ترک در تلاش هایی که به رهبری ناتو در افغانستان انجام می شود مشارکت دارند اما نقش آنها غیر نظامی است. حالا ترکیه قصد دارد به عنوان یک قدرت منطقه ای وارد موضوع حل و فصل برخی از منازعات فراتر از مرزهایش برود و در این راستا به افغانستان توجه ویژه ای داشته است. کوشش های ترکیه در قبال صلح فلسطین و میانجی گری میان اسراییل و گروه های فلسطینی به جایی نرسید و به تنش هایی در روابط استانبول – تل آویو منتهی شد.

ترکیه به عنوان یک کشور مسلمان که عضو ناتو است و در سال های اخیر توسعه سیاسی و اقتصادی خیره کننده ای را پشت سر گذاشته، هم در حال ایفای نقش به عنوان یک بزرگ منطقه ای است و هم نقش پل میان شرق و غرب را بازی می کند. از این رو این کشور تمایل دارد در روند صلح افغانستان و ارائه راهکار سیاسی برای پایان جنگ 10 ساله افغانستان جایگاهی ویژه داشته باشد و بازیگری موثری از خود نشان دهد.

این تلاش ها در حالی صورت می گیرد که عناصر تندرو طالبان که بر اساس گزارش اسوشیتدپرس، رهبران‌شان در جنوب غرب پاکستان مستقر هستند آشکارا تلاش های حکومت افغانستان را برای مصالحه به سخره گرفته و می گویند تا زمانی که قوای خارجی از کشور خارج نشده، گفتگو ممکن نخواهد بود.

یک مقام وزارت خارجه ترکیه گفته است در حال حاضر هیچ درخواست رسمی برای باز کردن دفتر طالبان در ترکیه و برنامه فوری برای میزبانی گفتگوهای صلح وجود ندارد. این مقام که نخواسته نامش فاش شود به اسوشیتدپرس گفته است که اگر تقاضایی مطرح شود این مساله بررسی خواهد شد.

با این وجود ارسلا رحمانی یک عضو شورای عالی صلح افغانستان اعلام کرده است که ترکیه در حال حاضر برنامه هایی را برای ایجاد یک دفتر طالبان در دست دارد اما این امر مدتی طول خواهد کشید. به گفته او، برهان الدین ربانی رئیس شورای عالی صلح این مساله را طی دیدار ماه گذشته خود از ترکیه مورد بحث قرار داده است.

رحمانی که خود یکی از مقام های ارشد رژیم سابق طالبان بود گفته است، ترکیه به این موضوع پاسخ منفی نداده و این مساله می تواند کلیدی برای حل مساله افغانستان باشد.

رحمانی به اسوشیتدپرس گفته است، برای طالبان خیلی مهم است که یک دفتر سیاسی با نشانی مشخص و جایی برای گفتگوی رودررو با جهان داشته باشد. گروه طالبان قبلا هم تاکید کرده بود که بدون یک نشانی مشخص حل این مشکل دشوار خواهد بود.

این اخبار از تلاش جدی ترکیه برای بازیگری مستقیم و تاثیرگذاری جدی تر در روند صلح افغانستان حکایت دارد. در عین حال بیشتر تحلیل‌گران معتقدند شورای صلح پیشرفت ناچیزی در کشاندن طالبان به میز مذاکرات داشته است.