ایران و بود و نبود ترکیه و اسرائیل در کنفرانس امنیت هستهای
کنفرانس امنیت هستهای در واشنگتن در حال بر گزاری است و در این کنفرانس حضور چین و روسیه، مصر و ترکیه و عدم حضور نتانیاهو خبرساز است. اما حضور ترکیه و عدم حضور مقام ارشد اسرائیل در این کنفرانس چه اثراتی بر بحث هستهای ایران دارد؟
گفتاری از دکتر اسدالله اطهری، کارشناس و تحلیلگر مسائل ترکیه و اسرائیل:
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل از حضور در کنفرانس امنیت هستهای امریکا شرکت نکرد و این کشور در سطحی پایینتر در کنفرانس حاضر شد؛ دلایل این عدم حضور یا به تعبیری دیگر حضور در سطحی پایین از مقام ارشد قابل بررسی است. یکی از این دلایل، حضور مصر و ترکیه در کنفرانس مذکور است چراکه اسرئیل معتقد است حضور این دو کشور و پرداختن آنها به مسائل هستهای اسرائیل و از جمله تسلیحات اتمی این کشور بی تردید میتواند فضای کنفرانس را بر علیه تل آویو تغییر دهد.
دلیل دیگر عدم حضور نتانیاهو را باید در میان اختلاف دیدگاه اسرائیل و امریکا جستجو کرد. در واقع رفتار آقای اوباما با اسرائیل در مقایسه با رفتار روسای جمهور پیشین امریکا تفاوت است. برخی معتقدند که اسرائیل و امریکا دچار مشکل هستند. به نظر میرسد که این مشکل از نوع اولویتی باشد به این معنا که یک طرف فلسطین و طرف دیگر ایران و بحث هسته ای ایران را در اولویت میداند.
علی رغم تیرگی روابط میان اسرائیل و امریکا و برخوردهای تند نتانیاهو در برابر واشنگتن نمی توان اختلافات دو کشور را جدی تلقی کرد چراکه امریکا به واسطه قرارداد استراتژیکی که با اسرائیل دارد خود را متعهد به تامین امنیت اسرائیل می داند.
با توجه به اختلافات اولویتی واشنگتن و تل آویو بر سر ایران و فلسطین، میتوان گفت که یکی دیگر از دلایل عدم حضور نتانیاهو در کنفرانس امنیت هستهای امریکا تحت فشار قرار دادن این کشور و نشان دادن اختلافات است.
اما حضور ترکیه...
در مقابل عدم حضور نتانیاهو در کنفرانس امنیت هستهای، شاهد حضور هیات ترکیهای متشکل از نخست وزیر و وزیر خارجه ترکیه در اجلاس مذکور هستیم.
این حضور نیز از دو جهت برای ایران اهمیت دارد؛ اول این که احتمال دارد آقای اردوغان در این کنفرانس در خصوص با اسرائیل سخنرانی مهمی داشته باشد و دوم مواضعی حمایتی آنکارا از برنامه هستهای ایران سبب خواهد شد که هیات ترک رایزنیهایی با امریکا داشته باشند.
اکنون ترکیه عضو غیر دائم شورای امنیت است و برای ایران اهمیت دارد که روابط خود را با اعضای غیر دائم شورای امنیت تقویت کند. در عین حال ترکیه نیز کشوری مهم در منطقه است، این کشور عضو ناتو، در آستانه عضویت اتحادیه اروپا و کشوری مسلمان، عضو جنبش عدم تعهد و همسایه ایران است.
ترکیه در شرایط کنونی به مراتب بیش از کشورهای عربی میتواند برای ایران قابل اعتماد باشد و حمایت این کشور از برنامه صلح آمیز هستهای ایران اهمیت زیادی دارد. این کشور با توجه به جایگاه منطقهای و بین المللی اشاره شده بی تردید نه تنها در بعد شورای امنیت و رای گیری در این شورا بلکه در تلطیف فضای ارتباطی ایران و غرب دارای اثر خواهد بود.
نظر شما :