امریکا، ایران و رویکردهای انتقادی چین
نویسنده خبر:
ابراهیم متقى
گفتاری از دکتر ابراهیم متقی
وزير امور خارجه امريکا می‌گويد در حالی چين تحت فشار قرار خواهد گرفت که واشينگتن و ديگر قدرت‌های جهانی از "رويکرد تعامل (با ايران) را به دليل اين که نتيجه ملموسی در بر نداشته است، فاصله گرفته و به دنبال رويکرد فشار و تحريم خواهند بود."
گفتاری از دکتر ابراهیم متقی، استاد دانشگاه تهران و تحلیل‌گر مسائل امریکا:
روابط امریکا و چین تحت تاثیر مولفه‌های ساختاری نظام بین الملل قرار دارد؛ چینی‌ها دارای رویکرد انتقادی نسبت به برخی از سیاست‌های امریکا در حوزه آسیای جنوب شرقی به ویژه در ارتباط با تایوان و همچنین گروه‌های مذهبی از جمله مجموعه‌های وابسته با دالایلاما- رهبر بودایی‌ها تبت- هستند.
نگاه چینی‌ها نسبت به امریکا در ارتباط با این موضوع‌ها به طور کامل ماهیت انتقادی است اما در نهایت اینکه چین بخشی از بازار اقتصاد نظام سرمایه داری محسوب می‌شود و از همه مهمتر چینی‌ها برای اینکه بتوانند رشد اقتصادی خود را ادامه دهند نیاز همه جانبه‌ای به مشارکت با اقتصاد سرمایه داری، امریکا و متحدین این کشور در حوزه اقتصاد بین المللی دارند.
موضوع ایران طی سال‌های گذشته در روابط قدرت‌های بزرگ نوسانات خاصی داشته است؛ حوزه دیپلماتیک کشورهایی چون چین و روسیه محدودیت‌هایی را در ارتباط با فشارهای گسترده امریکا علیه ایران به وجود آوردند اما نگاه امریکا و همچنین این کشورها در برخورد با ایران معطوف به بازدارندگی، مهار و محدوسازی بوده است.
بنابراین در فضای فعلی به هیچ وجه امریکاییان درصدد انجام اقدامات نظامی علیه ایران نیستند، آنها هیچ تمایلی ندارند که قطع نامه جدید علیه ایران را در چارچوب ماده 42 منشور ملل متحد و در قالب فصل هفتم تنظیم کنند. آنها ترجیح می‌دهند که قطع نامه‌های جدید را هم در چارچوب مواد گذشته به ویژه ماده‌های 39، 40 و 41 تنظیم کنند.
بنابراین چین اگرچه مخالف حمله نظامی امریکا علیه ایران و همچنین اعتقاد دارد که ایران اقدامات همکاری جویانه‌ای را در چارچوب اجلاسیه ژنو ( نوامبر 2009) در ارتباط با گروه 1+5 به انجام رسانده اما در فضای فعلی نگاه امریکاییا گسترش فشار دیپلماتیک و فشارهای بین المللی از طریق نهادهایی چون شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران است.
در این چارچوب تجربه نشان داده است که چین و روسیه تمایلی به مقابله، مخالفت و کشاکش با امریکا ندارند و در برخی موارد آنها مبادرت با چانه زنی دیپلماتیک می‌کنند و در برخی دیگر از مواقع زمینه برای محدودسازی شدت عمل امریکا را فراهم می‌کنند اما در نهایت باید به این موضوع توجه داشت که امریکا و چین رویکرد کاملا هماهنگی در برخورد با سیاست های آن کشور نسبت به جمهوری اسلامی ایران دارند.
در این فضا در ماه فوریه زمینه برای همکاری‌های بیشتر میان امریکا و چین برای تنظیم قطع نامه جدید در شورای امنیت در رابطه با ایران وجود خواهد داشت. البته باید این موضوع را هم در نظر گرفت که هرگاه فشار تهییجی در فضای دیپلماسی رسانه‌ای به وجود می‌آید زمینه چانه زنی برای برگزاری اجلاسیه‌ای جدیدتر را نیز بوجود خواهد آورد.
بر این اساس در ماه فوریه از یک سو روندهای موجود سیاست بین المللی نشان می‌دهد که بار دیگر مذاکرات ایران و گروه 1+5 در چارچوب اجلاسیه ژنو ادامه خواهد یافت و از سوی دیگر احتمال تنظیم قطع نامه جدیدی در ارتباط با ایران نیز وجود دارد.
نظر شما :