کمونيست‌ها ؛ تنها اميد دموکراسى در روسيه؟
گنادى زيگانف با لبخند، رو به صورت‌هاى پر چين و چروک مخاطبان خود فرياد زد:” رفقا اجازه بدهيد به قهرمانان انقلاب اداى احترام کنيم.“ گروهى از مردان که انگار از دل تاريخ بيرون آمده باشند به حرکت درآمدند و زيگانف به هرکدام از آنها يک مدال داد.
يکى از قهرمانان 94 ساله که در زمان حکومت تزار به دنيا آمده بود، نمى‌توانست از پله‌هاى چوبى سن بالا برود که جلسه تبليغ انتخاباتى در آن برگزار شده بود. زيگانف در حالى که با تعجب اعلام مى‌کرد” 94 سال “ از پله‌ها پايين آمد، مدال او را به سينه‌اش چسباند و گفت:” حيرت انگيز است“.
90 سال از زمانى مى‌گذرد که بولشويک‌ها در روسيه به قدرت رسيدند. با اين حال حزب کمونيست اين کشور زنده و سرپاست هر چند شايد خيلى پير به نظر برسد.
لنين 83 سال قبل مرد، اتحاد جماهير شوروى از هم پاشيد و دورنماى انقلاب‌هاى جهان تيره و تار است اما کمونيست‌ها براى انتخابات پارلمانى ماه آينده از تجديد حيات تازه اى بهره‌مند شده اند.
به نوشته روزنامه گاردين نتيجه نظرسنجى‌هاى انتخاباتى حاکى از آن است که حزب کمونيست در انتخابات دوم دسامبر(11 آذر) با به دست آوردن 15 درصد آراء در مقام دوم جاى خواهد گرفت. بر اساس همين پيش بينى‌ها حزب ولادمير پوتين با نام روسيه متحد بيشترين راى را به دست خواهد آورد.
در غياب احزاب ليبرال مخالف دولت که دچار بى‌نظمى شده اند کمونيست‌ها آخرين نيروى دموکراتيک باقى‌مانده در صحنه سياسى اين کشور به شمار مى‌روند.
زيگانف، مردى که سالهاست رياست حزب را بر عهده دارد در شهرک ” کوروليف“ در 15 مايلى مسکو براى مردم سخنرانى مى‌کرد؛ شهرکى که زمانى براى فضانوردانش معروف بود اما حالا فضانوردان و مهندسان آن هم بخشى از بازندگان روسيه سرمايه‌دارى را تشکيل مى‌دهند.
دبير کل حزب زير سقفى سخنرانى مى‌کرد که گچ کارى‌هاى بر جا مانده از دوران کمونيست‌ها در حال محو شدن از روى آن بود. او از اين موضوع صحبت مى‌کرد که کمونيست‌ها تنها حزبى هستند که به عدالت اجتماعى توجه دارند:” اگر تمام منابع روسيه به شکل عادلانه‌اى تقسيم مى‌ِشد به هرکدام از شماها 160 هزار دلار مى رسيد.“
در حال حاضر بازنشستگان و مستمرى بگيران با حقوقى در حدود 120 دلار در ماه زندگى مى‌کنند. او خطاب به طرفداران خود گفت:” وقتى پوتين به قدرت رسيد فقط هفت گروه وابسته به دولت وجود داشت ولى الان تعداد آنها به 61 گروه رسيده است.“ زيگانف در ادامه صحبت‌هاى خود در جواب يادداشتى که از بين جمعيت به دست او رسانده شد، عنوان کرد که تهاجم هيتلر به روسيه تقصير استالين نبود.
شعار زيگانف براى بيشتر جمعيت 142 ميايون نفرى روسيه و به خصوص 38 ميليون فرد بازنشسته اين کشور شعارى اغوا کننده است. او از درآمدهاى عظيم نفتى سخن مى‌گويد که بيشتر مردم بهره اى از آن نمى‌برند در حالى که گروه هاى مرتبط با کاخ کرملين روز به روز ثروتمندتر مى‌شوند.
دبير کل حزب کمونيست روسيه در گفت و گو با گاردين عنوان کرد:” ما تنها حزبى هستيم که روسيه را از سقوط به ورطه فساد حفظ مى‌کنيم.“ او در جواب اين سوال که آيا روسيه کشورى دموکراتيک است گفت:” نه واقعا“.
حزب کمونيست با وجود تلاش‌هاى پى در پى کرملين نشينان امروزى هنوز از طرفداران بسيارى برخوردار است. در نودمين سالگرد انقلاب سال 1917 که ماه گذشته برگزار شد حدود 20 هزار نفر به خيابان‌هاى مسکو آمدند.
اين راهپيمايى از ميدان سرخ آغاز شد و در خارج از مسکو در کنار هتل تازه تاسيس ريتس- کارلتن به پايان رسيد. در کنار هتل کمونيست‌هاى جوان مى‌رقصيدند و پرچم‌هاى سرخ را به اهتزاز درآورده بودند در حالى که پيرمردها با لباس‌هاى نظامى سرودهاى انقلابى مى‌خواندند و اين کلمات را بر زبان مى‌آوردند:” براى ميهن و استالين“.
پاول کوتف که در سخنرانى زيگانف حضور داشت معتقد است:” زندگى در دوران کمونيست‌ها آسان‌تر بود.“ معلوم نيست اين جوان 16 ساله از کجا چنين عقيده‌اى پيدا کرده است. او مى‌گويد:” پدر و مادر من هر دو کمونيست هستند و من هم از دو سال پيش به آنها ملحق شدم.“
ديگر افراد حاضر در سخنرانى، بيزارى خود را از فساد ادارى ابراز مى‌کردند که در دوران پوتين رشد زيادى داشته است.
اولگ نوسکى، فيزيکدان بازنشسته حاضر در اين جلسه مى‌گفت:” برخى از جنبه‌هاى زندگى ما بهتر شده است اما در بيشتر مسائل پسرفت داشتيم. الان همه اجازه دارند به خارج سفر کنند اما فقط 10 تا 15 درصد از مردم از توانايى مالى براى اين کار برخوردارند.“
بعضى از طرفداران کمونيست‌ها خيلى عصبانى به نظر مى‌رسند. مردى که تابلويى دست ساز با تصوير پوتين در حال فرو رفتن در يک توالت را در دست دارد فرياد مى‌زند:” پوتين از هيتلر بدتر است. هشت ميليون مرد مرده اند.“ اشاره او به کاهش جمعيت روسيه در دوران حکمرانى پوتين به ويژه در ميان مردان روسى است که سن متوسط آنها در هنگام مرگ 58 سال بود:” حالا روسيه 9 هزار روستا دارد که فقط پيرزن‌ها در آنها زندگى مى‌کنند.“
حزب روسيه متحد تاکنون بر مجلس دوما حکمرانى مى‌کرد. پوتين نيز ماه گذشته اعلام کرد که نام خود را در صدر فهرست اين حزب قرار خواهد داد که به اين ترتيب آراء آن از 47 درصد به 56 درصد افزايش خواهد يافت.
بر اساس قوانين روسيه ولادمير پوتين مجبور است ماه مه سال آينده از سمت خود به عنوان رئيس جمهور کناره گيرى کند. اما بسيارى از ناظران مسائل سياسى روسيه معتقدند او خود را چه به عنوان نخست وزير، رئيس جمهورى يا هر مقام ديگرى در قدرت حفظ خواهد کرد.
با تغيير قوانين انتخاباتى روسيه هم اکنون هر حزب براى ورود به پارلمان به جاى پنج درصد آراء به هفت درصد احتياج دارد که به اين ترتيب امکان ورود احزاب رقيب ”روسيه متحد“ کاهش پيدا مى‌کند.
تمام اين مسائل به آن معناست که حزبى که زمانى به عنوان صاحب قدرت ديکتاتورى پرولتاريا شناخته مى‌شد در حال حاضر به عنوان آخرين گزينه براى حفظ دموکراسى مطرح است. حزب کمونيست تنها حزبى است که حکومت روسيه را از رفتن به سوى سيستم تک حزبى بازمى‌دارد.
لونيد سدوف از مرکز پژوهشى لوادا مى‌گويد:” هيچ فضايى براى ديگر احزاب در پارلمان وجود ندارد. کمونيست‌ها تنها نيروى مخالف هستند. اين امر به آن معناست که راى دهندگانى که مى‌خواهند هر گروه مخالفى را حفظ کنند بايد به کمونيست‌ها راى بدهند.“
به گفته سدف بعد از هفت سال حکمرانى ولادمير پوتين اغلب روس‌ها به اين باور رسيده‌اند که دموکراسى واقعى در کشور آنها وجود ندارد. ضمن آنکه خيلى از آنها معتقدند احتمال دستکارى کرملين در نتايج انتخابات وجود دارد.
او مى‌گويد:” به نظر من در روند اعلام نتايج آراء در زمان اعلام جزئيات، تقلب‌هايى صورت خواهد گرفت. فکر نمى‌کنم کرملين ديگر نگران وجهه خود در بين کشورهاى غربى باشد.“
نظر شما :