یک سال با دیپلماسی ایرانی

دیپلماسی ایرانی: شمارش معکوس برای پایان سال یکهزار سیصد و هشتاد و نه هجری شمسی آغازشد. چه بسیار جنگ و صلح، اشک و لبخند، غلبه ملت‌ها بر دولت‌ها، انتخابات و اصلاحات، تحریم و تعامل و بلایای طبیعی که در تقویم تاریخی این سال ثبت شد برای عبرت آیندگان.

جهان در یک سالی که گذشت تجربه‌های تاریخی را ثبت کرد که یک سال پیش در همین روزها پیش بینی آن غیر ممکن بود. از تحریم ایران در شورای امنیت سازمان ملل و تصویب چهارمین قطعنامه علیه برنامه هسته‌ای این کشور تا شکست حزب دموکرات در انتخابات کنگره ایالات متحده و غلبه جمهوری خواهان بر یاران رئیس جمهوری در کنگره.

نه اروپا از نسیم تغییرات بی‌نصیب بود و نه آفریقا. از شکست حزب کارگر در انتخابات بریتانیا تا وزش نسیم اصلاح طلبی در کشورهای شمال افریقا. خاورمیانه به سبک و سیاق همیشه روزهای پرالتهابی را پشت سر گذاشت. شاید به جرات بتوان از تغییر صد و هشتاد درجه ای در معادلات حاکم بر این منطقه در یک سال گذشته سخن گفت. دیکتاتورها از تونس تا مصر از اریکه قدرت پایین کشیده شدند. جهان اسلام و عرب بیشترین تغییرات سیاسی و دیپلماتیک را تجربه کرد و بازی سیاست تا بدان جا پیش رفت که امروز به سختی می‌توان نتیجه دور نهایی در سال نود شمسی را پیش بینی کرد.

آنها که چون زین العابدین بن علی بیش از دو دهه بر مردمان خود تسلط داشتند با اراده پولادین مسلمانان تونسی از کشور بیرون رانده شده و در تبعید جان دادند. رهبری که 32 سال خفقان را بر مردمانش در مصر تحمیل کرده بود با شعار "دیکتاتور برو بیرون" هموطنانش در میدان تحریر قاهره روبه رو شد. دیکتاتور جنجالی که از 42 سال پیش برای یکه تازی در قدرت از هیچ حرکتی فروگذار نکرد این روزها در طرابلس لیبی خون می‌نوشد تا شمارش معکوس برای وداع با قدرت را به تاخیر بیندازد. تاریخ در یک سال گذشته دوباره تکرار شد: پیروزی ملت‌ها بر دولت‌ها.

در روزهایی به استقبال سال نود می‌رویم که صفحات حوادث تقویم بین المللی به سرعت باد سیاه می‌شود. اگر در بحرین این شیعیان سال‌ها سرکوب شده هستند که فریاد اصلاج طلبی سر می‌دهند و در شرق عربستان محرومان از سیاست نه در کنج خانه که در "جمعه‌های خشم" برابری با ال سعود را فریاد می‌زنند در فلسطین هم ساکنان نوار غزه وکرانه باختری رویای روزی را دارند که فتح و حماس دست در دست هم اتحاد و انسجام ملی را به رخ تل‌آویو نشین‌ها بکشند. مذاکرات صلح در یک سالی که گذشت جز با افشاگری همکاری‌های تشکیلات خودگردان فلسطین با رژیم اسرائیل دستاورد جدید دیگری را تجربه نکرد. ترکیه را که می‌توانستیم در اسفند سال گذشته دوست اسرائیل در منطقه بخوانیم اکنون با کشته شدن نه فعال صلح خود در کشتی مرمره به دست نیروهای اسرائیلی باید جدی ترین منتقد سیاست‌های رژیم صهیونیستی در خاورمیانه بخوانیم.

مصر که تا دیروز متحد استراتژیک آمریکا و اسرائیل بود این روزها با دولتمردان جدید در راس قدرت و انتظار برای برگزاری انتخابات آزاد برای نخستین بار در سه دهه گذشته، از نزدیکی به ایران، سوریه و حزب الله لبنان سخن می گوید.

از لبنان تا عراق دولت‌های جدید زمام امور را در دست گرفتند. حزب الله لبنان در یک سال گذشته در صحنه بازی‌های سیاست داخلی و خارجی خوش درخشید و در واپسین روزهای سال نود زمزمه‌هایی از میل کاخ سفید برای نشستن پای میز مذاکره با این حزب سیاسی در لبنان به گوش می‌رسد. دولت جدید به رهبری نجیب میقاتی میلیونر لبنانی در نخستین روزهای سال نو هجری شمسی کلید خواهد خورد و البته که سعد حریری در جامه رهبر اپوزیسیون نقشی متفاوت ازیک سال گذشته را در بیروت بازی خواهد کرد.

در عراق دولت پس از چندین ماه کشمکش میان نوری مالکی و ایاد علاوی رهبر لیست العراقیه تشکیل شد و اکنون نوری مالکی همچنان زمام امور را در جامه نخست وزیر عهده دار است.

اگر در جهان اسلام و کشورهای شمال آفریقا بتوان اراده مردمی برای تغییر را به قول برژیسنکی به آتشفشانی تشبیه کرد که تمامی معادلات را بر هم زد در ژاپن زلزله ای نه ریشتری معادلات حاکم بر این بخش از آسیا را برای حداقل چندین سال تغییر داد.

زلزله، تسونامی و نشست مواد رادیو اکتیو بلایای طبیعی بود که مردمان ژاپن در روزهای پایانی سال 89 تجربه کردند و کابوس آن تا مدت‌ها دامن گیر آنها خواهد بود. پیش بینی تحلیل‌گران حاکی از آن است که ژاپن نه در سال نود و نه در چند سال آتی نخواهد توانست به راحتی از زیر بار تبعات این مصیبت شانه خالی کند.

دیپلماسی ایرانی که در یک سال گذشته آنچه را که گذشت مورد واکاوی و موشکافی قرار داد اکنون نیز در ویژه نامه‌ای آنلاین که در ایام تعطیلات نوروزی به تدریج منتشر خواهد شد تحولاتی که بر جهان رفته و آنچه را که قابل پیش بینی است با تحلیل‌گران مسائل بین المللی و دیپلمات‌های صاحب قلم به بحث و بررسی خواهد گذاشت.

در چهارده روز آتی می‌توانید به تدریج تحلیل‌های اساتید زیر را که در یک سال گذشته ما را از نگاه منصفانه و عاری از تعصب خود در مسائل بین المللی بهره مند کردند در دیپلماسی ایرانی بخوانید:

دکتر سید محمد صادق خرازی، دکتر احمد نقیب زاده، دکتر صادق زیباکلام، دکترمرتضی ابوطالبی، میرمحمود موسوی، محمدرضا بهرامی، فرهاد کلینی، محمد فرازمند، محمد ایرانی، دکتر مقصود فراستخواه، دکترعلی مسعودی، دکتر پیروز ایزدی، سعید لیلاز، محمد علی سبحانی، دکتر علی بیگدلی، دکتر حسین سلیمی، شمس الدین خارقانی، دکتر عبدالامیر نبوی، محمود شوری، دکتر رحمان قهرمانپور، دکتر یوسف مولایی، دکتر مسعود شهرام نیا، دکتر محمد کاظم سجادپور، دکتر الهه کولایی، محمدرضا حاجی کریم جباری، حسین جابر انصاری، هومن دولتی، حجت الله جودکی، جاوید قربان اوغلی، کیهان برزگر، احمد کاظمی، داود هرمیداس باوند، داوود فیرحی، دکتر ابراهیم متقی، صدر الدین قبانچی، سید عمار حکیم، محمدعلی مهتدی.

دیپلماسی ایرانی ضمن تبریک سال نو و آرزوی جهانی آرام در سال نود؛ برای هموطنان روزهایی آرزو می‌کند سبز ، سفید و قرمز به رنگ پرچم ایران زمین. سال یکهزار و سیصد و نود هجری شمسی بر ایرانیان در هر کجای این صحنه گیتی که هستند مبارک باد.