آتشفشان انتخابات رياست‌جمهورى لبنان
رئيس پارلمان لبنان براى چهارمين بار زمان راى‌گيرى براى انتخاب رئيس‌جمهورى را تا روز جمعه 23 نوامبر به تعويق انداخت تا شايد تا آن تاريخ بحران پر گره رياست جمهورى به هر طريقى حل و فصل شود. مى‌توان گفت اين روزها لبنان روزهاى بسيار بحرانى را سپرى مى‌کند. بحرانى که از سال 1988 تا کنون هيچ گاه بدين درجه از خطر نرسيده بود.
بنا به شواهد موجود و اظهارات مقام‌هاى عالى‌رتبه بين‌المللى اوضاع بسيار وخيم و نزديک به انفجار است. به گونه‌اى که مى‌توان از هم‌اکنون پيش‌بينى کرد که لبنان به کدام سمت‌ها (به شدت خطرناک يا آرامش نسبى) متمايل خواهد شد.
کوبنده‌ترين اظهارات مربوط به گفته‌هاى «برنار کوشنر» وزير امور خارجه لبنان بود. وى که به طور ناگهانى وارد بيروت شده بود با شرکت در يک مصاحبه مطبوعاتى به خشمى که بوضوح در چهره‌اش بود و تلاشى براى مخفى نگه داشتن آن نمى‌کرد، گفت: «من معناى اين رفتارها را به هيچ وجه نمى‌فهمم. ما با همه حتى سورى‌ها بر سر انتخاب صرفا رئيس‌جمهورى توافق کرده بوديم. مى‌گويم صرفا زيرا مسئله نخست‌وزير و دولت و غيره مسائلى است که قرار بود پس از انتخاب رئيس‌جمهور بر سر آن بحث کنيم. من نمى‌دانم کسانى که به دنبال شکست توافقات هستند چه سودى از بحران و آتش‌افروزى مى‌برند.»
وى سپس تهديد کرد: «اگر اين رفتارهاى دو گانه متوقف نشود فورا کسانى را که در ايجاد بحران در لبنان دخالت دارند را به جهانيان معرفى خواهم کرد. آنگاه مسئوليت پيامدها بر عهده خودشان خواهد بود.»
وى اين اظهارات را بلافاصله پس از خروج از جلسه گفت و گويش با «سعد حريرى» رهبر طيف المستقبل ايراد کرد. وى قبل از آن جلسه‌اى نيز با «سمير جع‌جع» رهبر فالانژهاى لبنان داشت که بنا به برخى گزارش‌ها جلسه‌اى پرتنش بوده است.
کوشنر در پاسخ به سئوال خبرنگاران مبنى بر اين که آيا منظور وى «ميشل عون» است که اصرار دارد همگان بر سر انتخاب وى براى رياست جمهورى توافق کنند، گفت: «فقط او نيست، کسان ديگرى نيز هستند که در جبهه اکثريت قرار دارند. افرادى از هر دو طرف به دنبال ايجاد بحران در کشورند.»
وى اين بار نيز عصبانى شد و با خشم به خبرنگاران تاکيد کرد: «واقعا نمى‌دانم قصد و نيت آنها از اين گونه کارها چيست؟ نمى‌دانم آنها چه سودى از ايجاد بحران مى‌برند.»
کوشنر پس از ملاقاتش با نبيه برى رئيس مجلس لبنان نيز تاکيد کرد: «با طرح فرانسه درباره انتخابات رياست‌جمهورى لبنان تمام گروه‌ها، مخالفان دولت، اکثريت، سوريه، ايران و تمام کشورها موافق بودند اما نمى‌دانم چرا برخى‌ها کارشکنى مى‌کنند و سعى در تداوم بحران دارند.»
وى باز هم تهديد کرد: «در صورت تداوم اين روند کارشکنان بايد بدانند که مسئوليت سنگينى را تقبل خواهند کرد و ما آنها را به رسانه‌هاى جهانى معرفى خواهيم کرد تا همه بدانند چه کسانى به دنبال ايجاد بحران در لبنان هستند.»
کوشنر همچنين گفت: «بشار اسد هنگامى که تعهد فرانسه را دريافت شگفت زده شد و پذيرفت که روند برگزارى انتخابات رياست جمهورى لبنان را تسهيل کند و رئيس‌جمهور در زمان معين خود انتخاب شود. سوريه حتى با فهرست ارائه شده از سوى صفير موافقت کرده است.»
با اين اظهارات و وقايع موجود مى‌توان پيش‌بينى کرد، اشاره کوشنر مستقيما متوجه ميشل عون از گروه مخالفان دولت يا 8 مارس و سمير جع‌جع نماينده گروه اکثريت از 14 مارس است. در لبنان بسيارى بر اين اعتقادند که اين دو طرف با اين نيت وارد عرصه سياسى لبنان شده‌اند که معادلات و آرامش سياسى را در کشور بر هم زده و به نوعى آتش فتنه جنگ داخلى را دوباره در کشور شعله‌ور کنند.
در اين ميان روزنامه النهار چاپ لبنان گزارش داد، وزارت امور خارجه ايران از پذيرش «جان کلود کوسران» معاون وزير امور خارجه فرانسه و فرستاده وزير خارجه فرانسه به ايران جلوگيرى کرده است. اما در مقابل روزنامه الحيات چاپ لندن نوشت، کوسران قبل از آمدن «وليد معلم» وزير امور خارجه سوريه به ايران آمده است و قبل از رسيدن معلم به تهران ايران را به سمت لبنان ترک کرده است.
وليد معلم اکنون در تهران است و درباره مسئله لبنان مشغول رايزنى با مقام‌هاى ايرانى است.
کوسران قرار بود در جريان سفرش به ايران از مقام‌هاى ايرانى بخواهد که از حزب‌الله خواسته شود، به ميشل عون که مورد حمايت حزب الله است فشار آورده شود تا همکارى بيشترى با گروه‌هاى لبنانى براى انتخاب رئيس‌جمهورى لبنان از ميان ليست شش نفره معرفى شده از سوى بطريک نصرالله صفير به پارلمان انجام دهد.
«عمرو موسى» دبير کل اتحاديه عرب نيز وارد لبنان شده تا با نمايندگان درگير در انتخابات رياست جمهورى لبنان براى خروج از بحران با حضور وزير امور خارجه فرانسه به مذاکره بپردازد.
آقای موسى در فرودگاه بيروت با شرکت در يک مصاحبه مطبوعاتى گفت: «ما تمام تلاش خود را براى رسيدن به يک رئيس‌جمهورى توافقى انجام مى‌دهيم. روزهاى بسيار کمى مانده و هر ساعت براى ما بسيار با ارزش است. اگر اراده براى انتخاب رئيس‌جمهورى باشد، بيشتر از نيم ساعت زمان نخواهد برد.»
در همين حال «سعد حريرى» رهبر طيف المستقبل و فراکسيون اکثريت پارلمان موسوم به 14 مارس نيز سه‌شنبه لبنان وارد مسکو شد تا بر سر بحران رياست جمهورى لبنان با «ولاديمير پوتين» رئيس‌جمهورى روسيه مذاکره کند. وى قرار است همان روز به بيروت بازگشته تا نتايج گفت و گوهايش با پوتين را در اختيار «نبيه برى» رئيس پارلمان لبنان بگذارد.
اين در حالى است که «الکساندر سلطانوف» معاون وزير امور خارجه روسيه نيز به دمشق سفر کرده تا بر سر بحران رياست جمهورى لبنان و مسئله حضور سوريه در کنفرانس آناپليس با بشار اسد رئيس‌جمهورى و ديگر مقام‌هاى بلند پايه لبنانى گفت و گو کند.
از سوى ديگر گفته مى‌شود، نبيه برى در تماس تلفنى خود به کاندوليزا رايس وزير امور خارجه آمريکا گفته است که مخافان حق خود مى‌دانند که چهار نفر را در فهرست صفير وتو کنند. آن چهار نفر عبارتند از «بطرس حرب»، «نسيب لحود»، «ميشل الخورى» و «روبر غانم».
بحران در فهرست نامزدها
منابع خبرى گزارش دادند، مذاکرات ميان نبيه برى و سعد حريرى از روز شنبه بر سر انتخاب يکى از افراد مندرج در فهرست به طور نفس‌گير و پيچيده‌اى پيگيرى شده است.
هنگامى که «نسيب لحود» و «پطرس حرب» از گروه اکثريت پذيرفتند از دور انتخابات کنار روند و ميشل عون نيز ظاهرا پذيرفت خود را از گردونه رقابت کنار کشد، نبيه برى به سعد حريرى گفت: «تنها کسى که گروه مخالفان دولت بر سر آن توافق دارند، «ميشل اده» وزير سابق لبنان است.»
در اين ميان حريرى به برى گفت: «فراکسيون 14 مارس و اکثريت بر ميشل خورى به عنوان نماينده توافقى تاکيد دارد.»
برى در پاسخ گفت: «خورى از گروه 14 مارس است و يک فرد مستقل و مورد توافق طرفين محسوب نمى‌شود.»
در اين لحظه حريرى روبر غانم را پيشنهاد داد که برى در برابر پيشنهاد گفت: «گمان نمى‌کنم حزب‌الله و ميشل عون بر سر غانم توافق داشته باشند. اگر هم‌پيمانان ما بر سر غانم توافق داشته باشند من هم با وى موافقم.»
در اين ميان نمايندگان حزب‌الله به اطلاع برى رساندند که آنها تنها بر سر ميشل عون توافق دارند اما اگر برى و حريرى بر سر فرد ديگرى به توافق رسيدند آنها مى‌پذيرند در قبال پذيرش آن فرد ارتش و دستگاه امنيتى در دولت آينده در اختيار حزب‌الله باشد.
در اين ميان به طور ناگهانى نام فرد ديگرى نيز به ميان آمده که صفير پذيرفته بدون هيچ اصلاح قانونى به جمع افراد پيشنهاد شده به نمايندگان اکثريت و مخالفان دولت، اضافه شود. آن فرد «رياض سلامه» مرد اقتصادى لبنان است که حضورش ظاهرا گره ديگرى به بحران در هم گره خورده لبنان افزوده است. گفته مى‌شود نمايندگان اکثريت از نامزدى وى حمايت کرده‌اند. اما با اين حال منابع خبرى اعلام کردند، گروه 14 مارس اعلام کرده است که روبر غانم نامزد نهايى و توافقى آنها است.
در همين حال منابع نزديک به 14 مارس به رسانه‌هاى عربى اعلام کردند، پاريس بر اين باور است که دمشق تنها طرفى است که مسئوليت آسان‌سازى انتخاب رئيس‌جمهورى لبنان را بر عهده دارد و در صورتى که به هم‌پيمانان خود در لبنان فشار آورد، مشکل رياست جمهورى لبنان به سرعت حل مى‌شود.
کوشنر همچنين بر اين باور است که هم‌پيمانان دمشق در بيروت از ارائه فهرست نامزدهاى پيشنهادى صفير سوء‌استفاده کرده و با حمايت از يک نامزد يعنى ميشل اده در حقيقت خلاف توافقات صورت گرفته عمل کرده‌اند. پيش از اين توافق شده بود که در صورت عدم توافق بر سر يک نفر، گروه‌هاى اکثريت و اقليت بر دو نامزد توافق کنند و آن را به پارلمان معرفى کنند.
از سوى ديگر نبيه برى در ملاقات دوشنبه خود با کوشنر تاکيد کرده است که به اعتقاد مخالفان دولت ميشل اده رئيس‌جمهورى توافقى است.
وى به وزير امور خارجه فرانسه گفت: «رهبران حزب‌الله با رياست‌جمهورى اده موافقت کرده‌اند و قول داده‌اند، تمام تلاش خود را براى راضى کردن ميشل عون براى موافقت بر سر توافق بر سر اده جلب کنند. با وجود اين که آنها تاکيد کردند که نمى‌توانند بر سر اقناع ميشل عون تعهد دهند زيرا حزب‌الله از نامزدى عون حمايت مى‌کند.»
گروه‌هاى مخالف همچنين به کوشنر تعهد داده‌اند که اده تعهد داده پس از دو سال، هم‌زمان با انتخابات رياست‌جمهورى لبنان از سمت خود کناره‌گيرى کند.
کوشنر از اين تعهد اين طور استنباط کرده است که کناره‌گيرى اده از سمت خود بدين معنا است که ميشل عون دو سال ديگر قطعا جانشين اده خواهد شد. وى همچنان بر اين باور است که گره مشکل لبنان تنها با دستان تهران و دمشق باز مى‌شود.
اما با اين حال منابع نزديک به ميشل عون نيز اعلام کرده‌اند که وى توافق کرده در صورتى که حريرى با نامزدى اده موافقت کند، وى نيز حاضر است از اده حمايت کند.
در اين ميان تلاش‌ها براى انجام ملاقات ميان سمير جع‌جع و ميشل عون نيز به شکست انجاميده است. سمير جع‌جع به طور غير مستقيم به اطلاع ميشل عون رسانده که بسيار سخت است، بپذيرد وى رئيس‌جمهور توافقى باشد.
در همين حال «ميشل سليمان» فرمانده ستاد ارتش با ارسال نامه‌اى به نصرالله صفير اعلام کرد، من به احترام قانون اساسى از نامزدى خود صرف نظر مى‌کنم و اميدوارم ديگران نيز دست به چنين کارى بزنند.
بدين ترتيب به نظر مى‌رسد، اکنون رقابت بر سر روبر غانم و ميشل اده متمرکز شده. گرچه در لبنان هيچ چيز مشخص نيست و ظاهرا ميشل عون همچنان بر نامزدى خود اصرار دارد.
هشدار سوريه
در همين حال هشدار «بشار اسد» رئيس‌جمهورى سوريه درباره احتمال وقوع وقايع خطرناک طى روزهاى آينده در خاورميانه بر وحشت طرف‌هاى سياسى درگير در منطقه بويژه لبنان افزوده است.
وى در نشست مرکزى جبهه ملى پيشرو که شامل احزاب مورد حمايت وى است، گفت: «منطقه ظرف آينده نزديک شاهد تحولات سياسى بسيار خطرناکى خواهد بود که در صورت عدم رسيدگى و نيافتن راه حلى عقلانى براشان مى‌تواند تاثيرات به شدت خطرناکى بر آينده کشورها و ملت‌هايشان بگذارد.»
منابع نزديک به بشار اسد گفتند که اشاره مستقيم وى به اوضاع نا به سامان فلسطين، عراق، بحران جارى در لبنان و بحران پر تنش ايران و غرب است.
اسد همچنين در ادامه افزود: «منطقه به سمتى پيش مى‌رود که در برابر بسيارى از سياست‌ها بويژه آشتى ملى و قومى استقرار و ثبات منطقه بدون دخالت خارجى خود تصميم بگيرد.»
بحران لبنان دو روز ديگر هم به تعويق افتاد تا شايد بتوان راه حلى براى خروج آن از اين بحران پيش‌بينى کرد. آنچه در اين گزارش آمد بوضوح گروه‌هاى پى در پى در اين بحران سياسى را نشان مى‌دهد. با اين توضيحات آيا لبنان روز جمعه به سلامت از آتش بحران خارج خواهد شد؟
نظر شما :