ترکيه اروپايى نمى‌شود

ديپلماسى ايرانى: پنجمین نشست از سلسله جلسات ماهانه بررسی سیاست خارجی با موضوع « ترکيه بازيگرى جديد در منطقه» در محل سایت دیپلماسی ایرانی با حضور اساتید، دانشجویان، سفرا و علاقه مندان به مباحث سیاست خارجی برگزار شد. دکتر احمد نقیب زاده، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، «سیاست خارجی ترکیه» را به عنوان موضوع صحبت خود انتخاب کرده بودند.
بحث غرب گرایی در سیاست خارجی ترکیه از ابتدا وجود داشته است که در بحث پیوستن به اتحادیه ی اروپا تبلور پیدا کرده است. اما به نظرم این اتفاق روی نمی دهد و رهبران جدید ترکیه هم در ملاقاتی که با رهبران اروپا داشته اند متوجه شده اند و به همین دلیل گرایشات جدیدی در سیاست خارجی ترکیه بروز پیدا کرده است. نکته اولی که در این زمینه باید توجه کرد پیش زمینه مذهبی در اتحادیه اروپا است. مسیحیت یکی از پایه های بنیادین تمدن اروپا است و بعید به نظر می رسد که اروپائیان یک کشور مسلمان را در میان خود بپذیرند هرچند که سکولار باشد.

دوم خاطره تاریخی اروپائیان است که اروپایی ها اصطلاحی دارند «کله ترک» و این متعلق به زمانی است که ترک ها به مرزهای وین رسیده بودند. مخالفین پیوستن ترک ها در شخصیت و هویت ترک ها مقالات بسیاری نوشته اند که مبتنی بر ضدیت بر ترک ها است.
عامل سومی که بخواهیم نام ببریم مشکلات اتحادیه اروپا در سال های اخیر است و به دلیل حضور کشورهای جدید و بحث های فرهنگی که از سال 1999 شروع شد پایه های خود اتحادیه را تضعیف کرده است، حالا کشور دیگری با یک فرهنگ متفاوت می تواند به مشکلات اتحادیه بیفزاید.

بنابراین نهایت جایگاهی که برای ترکیه در اتحایده ی اروپا متصور است یک متحد ممتازاست و نه یک عضو. فشارهای زیادی هم اتحادیه اروپا به قوه قضائیه ترکیه آورد که هم به طرف اروپایی و هم به طرف ترکیه نشان داد که وضعیت هماهنگ سازی چقدر دشوار است. همین امر نشان داد که ترکیه ها باید از اروپا روی گردانند و به مناطق دیگر نگاه کنند. درواقع سیاست خردمندانه فعلی ترکیه به این سمت است که با افزایش وزن سیاسی خودشان راه رسیدن به اتحادیه اروپا را هماهنگ کنند و اگر هم نتوانستند چیزی را از دست نداده اند.  در نگاه اول ابتدابه پان ترکیسم توجه کردند و ایران را به عنون یک رقیب در این راستا دیدند.
در نگاه دوم به کشورهای عرب و مسلمان توجه کردند که ما می توانیم با حکومت اسلامی مان الگوی کشورهای مسلمان باشیم. در نتیجه ترکیه خود را به صورت دروازه ورود اروپا به کشورهای مسلمان و ترک زبان نشان داد. تا از این طریق اهمیت خود را به اروپا نشان دهد و اگر هم موفق به عضویت در اتحادیه نشد نفوذ خود را در منطقه افزایش داده است.