ملک عبدالله و اردنی که نباید مصر شود
دیپلماسی ایرانی: در جهان عرب همه از مبتلا شدن به سرنوشت مصر واهمه دارند. کابوس رهبران عرب گرفتار شدن به روزهای سختی است که حسنی مبارک در حال تجربه آن است. روزنامه اسرائیلی جورزالیم پست با یادداشتی در خصوص حوادث مصر و احتمال سرایت آن به دیگر کشورهای عربی بخصوص اردن در حقیقت آینه تمام نمای دغدغه‌ای می‌شود که دولتمردان رژیم اسرائیل این روزها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
ناآرامی‌هایی که زین العابدین بن علی رئیس جمهور سابق تونس را از کشورش فراری داد این روزها عینا در مصر تکرار می‌شود. اکنون تحلیل تمام کارشناسان این است که صلح سرد اما پایداری که ما با قاهره داشتیم در حال از دست رفتن است. آیا این دومینویی که به راه افتاده همچنان گسترش پیدا می‌کند؟ آیا اردن که تنها کشور باقی‌مانده در جهان عرب است که دست دوستی به سمت اسرائیل دراز کرده و از 1994 همسایه آرام ما است می‌رود تا به سرنوشت مصر دچار شود؟ آیا در اردن هم شاهد ناآرامی و خیزش عمومی خواهیم بود ؟
جورزالیم پست در ادامه پیش بینی می‌کند که اردن به این زودی‌‌‌ها هم سرنوشت مصر نخواهد شد. ملک عبدالله قرار نیست هم کاسه با رهبرانی مانند حسنی مبارک یا بن علی شود. نویسنده این یادداشت در این خصوص می‌نویسد: درست است که اردن در چند روز گذشته و از زمان انقلاب یاسمن در تونس شاهد راهپیمایی‌‌‌هایی در اعتراض به قیمت بالای کالاها بوده است اما همه دیدیم که سربازان و نیروهای امنیتی تنها ایستادند و معترضان را نگاه کردند. این در حالی بود که در مصر سربازان به جان مردم افتادند. ملک عبدالله دستور سرکوب نداد اما حسنی مبارک این کار را کرد. در حالی که ملک عبدالله و جمعی از مشاوران نزدیکش از همان ابتدا تصمیم خود را گرفته بودند اما جمعیت معترض فرصت این را یافتند که آزادانه انتقادهای خود را مطرح کنند و البته در تجمعاتی سخن بگویند که از هر دری صحبت می‌شود الا بردن نام ملک عبدالله به شکل مستقیم چرا که این حرکت با مجازات عمومی همراه خواهد بود. ملک عبدالله به سرعت به نارضایتی‌‌‌ها واکنش نشان داد. بیست و چهار ساعت پیش بود که پادشاه به سراعت نخست وزیر خود سامیر ریفایی را از کار برکنار کرد. وی قریب به یک ماه پیش در جامه نخست وزیر و پس از انتخاباتی جنجالی سوگند یاد کرد. 53 درصد از واجدان شرایط در این انتخابات شرکت کردند و دلیل این کاهش هم تحریم انتخابات از سوی جبهه عمل اسلامی بود. جبهه عمل اسلامی از نظر عقیدتی و بعد سیاسی بسیار به اخوان المسلمین مصر شباهت دارد.
1999 بود که با مرگ پدر ملک عبدالله قدرت به وی رسید که دانش آموخته غرب بود. وی در حال حاضر 49 سال سن دارد. همگان گمان می‌کردند که برخورداری از رهبری مدرن می‌تواند مولود روزهای خوب برای اردن باشد. حضور ملک عبدالله در حقیقت به روستانشین‌‌‌ها و طبقه متوسطی که از بی عدالتی رنج می‌بردند، امیدی تازه بخشید. بخش اعظمی از جمعیت 6 میلیونی اردن در مناطق محروم زندگی می‌کنند. اکنون ملک عبدالله به فکر اصلاحات افتاده است. حوادث تونس و مصر وی را به این فکر انداخته است. وی در گفتگویی دوستانه با سفیر سابق اردن در اسرائیل تاکید می‌کند که در حال حاضر اصلی‌ترین وظیفه وی برداشتن گام‌‌‌های اساسی در مسیر اصلاحات پایدار و استخوانی در کشورش است. این حرکت عبدالله در حقیقت تعظیم کردن در برابر درخواست جبهه عمل اسلامی اردن هم بود. این طیف خواهان استعفای نخست وزیر و اصلاح قانون اساسی بودند که بر اساس آن، مقدمات برای انتخاب دموکراتیک نخست وزیر فراهم شود. دبیر کل این جبهه در دیدار با هیاتی از سوی دولت به آنها اطمینان داد که دلیلی ندارد اردن هم به سرنوشت مصر دچار شود. این مقام تاکید کرد که مردم مصر خواهان تغییر رژیم هستند و مردم اردن خواهان اصلاحات و دولتی که منتخب مردم باشد.
عبدالله در حال حاضر با گزینه‌‌‌های سختی برای تصمیم گیری روبه‌رو است. برگزار کردن انتخابات عادلانه و منصفانه وی را در برابر متحدان اصلی‌اش قرار می‌دهد. متحدان و هم حزبی‌‌‌هایی که اندک تمایلی به واگذاری قدرت و یا امتیاز دهی ندارند. علاوه بر این می‌تواند خطری برای به روی کار آمدن جریان‌‌‌های اسلام‌گرا باشد. درست مانند انتخابات عمومی در سال 2006 میلادی که در خلال آن حماس در فلسطین به روی کار آمد.
از سوی دیگر اگر عبدالله تنها وعده اصلاحات را دهد اما در حقیقت از اصلاحات خبری نباشد، اردن هم به زودی به سرنوشت مصر دچار می‌شود. مردم اردن هم درست مانند برادران خود در مصر و تونس از فساد بالای اقتصادی خسته شده اند. الجزیره از جمله شبکه‌‌‌هایی بود که در انتقال دادن فضای تونس به مصر و مصر به اردن و یمن نقش چشمگیری داشت. در این میان جمعیت قابل توجهی از فلسطینی‌‌‌ها در اردوگاه‌‌‌های آوارگان در اردن زندگی می‌کنند و نسبت به این حوادث هیچ واکنشی از خود نشان نمی‌دهند. در شرایطی که آوارگان فلسطینی هم علیه عبدالله بلند شوند بی شک مهار اوضاع برای وی سخت تر می‌شود. ملک عبدالله کارت‌‌‌های بسیاری بر روی میز دارد. آنچه که در مصر رخ داد و همه را غافلگیر کرد در حقیقت راه‌‌‌ها را برای گمانه زنی در خصوص آینده خاورمیانه روشن کرد.
نظر شما :