تشکیل کمیته اجرایی در بین‌المجالس تحت تاثیر امریکاست
دیپلماسی ایرانی: کشور امارات متحده عربی به صورت یکجانبه اجلاس بین المجالس را در این کشور برگزار کرده است. بنابر این بوده است که امارات موضوعی را تحت عنوان مساعی حمیده بررسی کند که هدف اصلی آن دامن زدن به اختلافات بین کشورهای اسلامی است. رئیس مجلس جمهوری اسلامی ایران چهاشنبه بعد از ظهر به امارات سفر کرد تا به صورت رسمی نسبت به دستور کار اجلاس بین المجالس در ابوظبی اعتراض و با مقامات این کشور گفتگو کند.
گفتاری از دکتر سیروس برنا بلداجی، کارشناس و تحلیل‌گر مسائل عراق، برای دیپلماسی ایرانی:
با توجه به اینکه اجلاس و نهاد بین‌المجالس یک نهاد تازه تاسیس و نسبتا جدیدی است که جمهوری اسلامی ایران از بنیانگذاران اولیه آن بوده و طی سال‌های اخیر کشور ایران نقش فعالی در راهبری و مدیریت این نهاد داشته است، بالطبع کشورهای عضو این نهاد شان و جایگاه قابل توجهی برای ایران قائل هستند.
واقعیت این است که با توجه شرایط متغیر نظام بین‌الملل به ویژه منطقه استراتژیک خاورمیانه که کانون تحولات پیچیده است، هرکدام از این کشورها مسلما به دنبال منافع خاص خود هستند. در چنین شرایطی برخی از قدرت‌ها و بازیگران فرامنطقه‌ای به خصوص امریکا و در سال‌های اخیر اسرائیل مناسبات ویژه‌ای را با کشورهای عضو این نهاد و مخصوصا کشورهای حوزه خلیج فارس دارند. مجموعه این شرایط منجر به این شده تا امریکا و اسرائیل از کشورهایی مانند امارات متحده عربی، عربستان، قطر و غیره خواستند که در ساحت فعالیت‌های این نهاد نوعی تقابل و رقابتی را با جمهوری اسلامی ایران داشته باشند.
با این مقدمه باید گفت که اخیرا امارات متحده عربی ریاست ادواری این نهاد را به عهده گرفته و این کشور به تازگی اقدامی خاص و یا به تعبیری مخرب را که برخلاف مصالح و منافع کشورهاست دنبال می‌کند. بدین معنا که با توجه به این موضوع که یکی از اهداف نهاد بین‌المجالس ایجاد اتحاد، انسجام و همگرایی بین کشورهای عضو جهت پرداختن به مسائل مبتلابه فی مابین یا مسائل منطقه و مقولاتی مانند مسئله فلسطین یا مناسبات اعراب و اسرائیل یا تحولات لبنان، تحولات عراق و غیره است، به طور مشخص کشور امارات متاسفانه در طول ماه‌های گذشته تلاش کرده تا کمیته‌ای یا به قول عرب‌ها « اللجنة» را تشکیل و فعال کند تحت عنوان «اللجنة التنفيذية» یا «کمیته اجرایی» که تلاش می‌کند برخی از مسائل مورد اختلاف را مطرح کند و قطعا از نظر اماراتی‌ها یکی از موضوعاتی که در صدر اولویت آنها قرار دارد طرح کردن مالکیت بر جزایر سه‌گانه است. در همین راستا اطلاعات در دسترس رسمی و غیررسمی نشان می‌دهد که مسئولین مجلس امارات در طول هفته‌های اخیر تلاش کردند تا به روسا و مسئولین کشورهای عضو بقبولانند که چنین کمیته‌ای شکل بگیرد.
اما مسئولین مجلس جمهوری اسلامی ایران اساسا و از ابتدا با شکل‌گیری چنین کمیته‌ای مخالف هستند، چراکه براین اعتقادند اگربنا شود که باب چنین مسائلی باز شود با توجه به اینکه بین کشورهای عضو به لحاظ مصداقی اختلافات و مسائلی که ظرفیت اختلاف‌سازی را دارند متعدد است؛ مثلا مناسبات بین عربستان صعودی و یمن یا به تعبیری اختلافات ارزی بین این دو کشور، مناسبات ارزی ایران و عراق، مسائل مربوط به جزایر سه‌گانه و یا برخی از اختلافات ارزی مزمنی که بعضی از کشورهای مسلمان افریقایی به ویژه در شاخ افریقا دارند. با توجه به وجود زمینه‌های متعددی که ظرفیت اختلاف‌سازی دارند، ایران اساسا با تشکیل چنین کمیته‌ای مخالفت کرده و قصد داشته که در این اجلاس اخیرنیز شرکت نکند؛ اما وقتی سایر کشورها مثل کویت و برخی از کشورهای دیگرکه از این موضوع خبردارشدند، در طول دو روز گذشته تلاش کردند با انجام مذاکرات تلفنی فشرده از یک سو با مسئولین مجلس امارات و از سوی دیگر با مسئولین مجلس ایران، اولا امارات را متقاعد کنند که از پیگیری چنین مسائلی دست بردارد و از سوی دیگر این اطمینان را نیز به جمهوری اسلامی ایران بدهند که چنین مسائلی مطرح نشود. به این دلیل است که ناظرین و کارشناسان سیاسی پیش‌بینی می‌کنند اگر بنا باشد در عرصه فعالیت‌های این نهاد مسائل اختلافی مطرح شود، وجود و استمرار حیات این نهاد به شدت دستخوش تحولات جدیدی قرار خواهد گرفت و این نهاد را از هدف اولیه خود که عبارتست از طرح مسائل مشترک، طرح و تعقیب اهداف مشترک دور خواهد کرد.
با این توضیحات با توجه به اطلاعاتی که داریم با تاکید و خواهش روسای مجالس کشورهای مختلف به‌خصوص کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، رئیس مجلس شورای اسلامی در اجلاس نهایی نشست اخیر شرکت کرد، این در حالی بود که کمیته‌های مقدماتی این اجلاس از سه روز پیش کار خود را در امارات آغاز کرده بود اما از طرف مجلس ایران بنابر همین ملاحظاتی که ذکر شد کسی شرکت نکرده بود. صرف نظر از آنچه که تاکنون حادث شده، می‌توان پیش‌بینی کرد که کشور امارات تحت تاثیر هدایت‌ها و سیاست‌های امریکا در فرصت‌های آتی این سیاست را یعنی تشکیل کمیته اجرایی مربوط به طرح مسائل اختلافی این کشورها را دنبال کند و به نظر می‌رسد دنبال کردن چنین مسائلی ضریب موفقیت این نهاد نوبنیاد بین‌المجالس اسلامی را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد و مانع حصول موفقیت‌ها بین این کشورها خواهد شد.
نظر شما :