افغانستان شايد قيد ترانزيت سوخت از ايران را بزند

ديپلماسى ايرانى: بیش از یک ماه از توقف نزديک به دو هزار تانکر سوخت افغانستان در مرز ایران مى گذرد. گزارش ها حاکى است تاکنون 300 تانکر وارد افغانستان شده و 1600 تانکر دیگر هنوز پشت مرز مانده است.

این سوخت توسط تاجرهاى افغان از کشورهای عراق و ترکمنستان خریداری شده و قرار بوده از طریق خاک ایران به افغانستان انتقال پيدا کند اما به دلايلى نامشخص دچار مشکل عبور شده است. افغان ها دليل آن را استفاده احتمالى نيروهاى بين المللى حاضر در افغانستان از اين مواد مى دانند و مى گويند ايران نمى خواهد اين گونه شود.

حالا دولت افغانستان کم کم دارد به صرافت مى افتد که اگرچه ورود سوخت از طریق آسیای میانه و پاکستان با هزينه ترانزيتى بیشترى همراه است اما برای رفع نیازمندی های مردم ناچارند دست به این کار بزنند.

خان جان الکوزی معاون اتاق تجارت و صنایع افغانستان به رادیو آزادی افغانستان گفته است: ما به ایران محتاج نیستیم. راه هاى ديگرى هم وجود دارد. ما همسایگان ديگرى نیز داریم؛ به خصوص با روسیه، ازبکستان، قزاقستان و ترکمنستان که تاجرهاى ما قراردادهایى با آنها بسته اند.

اين مقام بازرگانى افغانستان مى افزايد: در این باره صحبت ها با این کشورها ادامه دارد و سوخت از راه شمال از طریق حیرتان وارد کشور خواهد شد. اما مشکل کنونی ناشی از متوقف شدن مقادير زيادى سوخت در مرز ايران است. فعلا حکومت در این زمینه درحال بررسى و رايزنى است و مى خواهد اقدام جدی کند ولى در آینده اگر مطمئن شویم که ایران در انتقال مواد سوختى به افغانستان همکاری نمی کند، در آن صورت به دولت هاى همسایه رجوع مى کنيم و راه حلی جستجو می کنیم.

به گفته مقام هاى اتاق تجارت و صنایع افغانستان 60 درصد سوخت اين کشور از مرزهاى شمال، 30 درصد از مرز ایران و 10 درصد از خاک پاکستان وارد می شود. از سوی ديگر شماری از فروشندگان سوخت در کابل می گویند به دليل افزایش قیمت سوخت در بازار کابل تعداد خریدارانشان کاهش یافته است. بنا به گفته اين فروشندگان، با توقف تانکرهای نفت از سوی ایران اکنون هر لیتر نفت به بهاى 57 افغانی به فروش می رسد. اين قيمت تا قبل از توقف تانکرها بین 38 تا 40 افغانی بوده است.

هفته پيش محمدقسيم فهيم معاون اول حامد کرزى و شماری از اعضاى کابینه دولت به ايران آمدند و این مساله را هم با طرف ايرانى در ميان گذاشتند. گفته شد که موانع موجود برطرف شده. اما نه از موانع موجود سخنى رفت و نه موانع به کلى برداشته شد.

از آن روز تعدادى از تانکرها موفق به عبور شده اند اما افغانستان از اين روند راضى نيست و ضمن انتقاد از طرف ايرانى، تهديد کرده است که قيد ترانزيت سوخت از ايران را مى زند و حاضر است با تحمل هزينه هاى بيشتر به پاکستان و همسايگان شمالى از جمله ترکمنستان رو بزند.

مسئولان ايرانى نيز تاکنون صحبتى درباره اين موضوع نکرده اند و معلوم نيست پاى هزينه و وجه ترانزيتى در ميان است يا بهره مندى نيروهاى بين المللى از سوخت گرمازا.