این قفل 32 ساله بر پرونده ایران را بگشائید

ديپلماسى ايرانى: کریستوفر هیل سفیر سابق آمریکا در عراق و نماینده ویژه این کشور در مذاکرات شش جانبه در زمان ریاست جمهوری جورج بوش در تازه ترین تحلیل برای گلف نیوز پیشنهاد می کند که کاخ سفید باید سیاست خود در قبال ایران را تغییر بدهد. وی در این باره می نویسد: در سال 2010 میلادی، قالب مذاکرات با ایران در باب پرونده هسته ای این کشور مشخص و تعریف شد. تلاش های دیپلماتیک بر تحریم ها متمرکز شد و البته همگان در این باره که چگونه ترکیبی از تحریم های متنوع می تواند ایران را بر سر میز مذاکرات بنشاند، بسیار نوشتند و بسیار سخن گفتند. شاید تمام تلاش های دیپلماتیک برای تعامل با ایران به ضم آمریکایی ها متحمل شکست شده باشد، اما حقیقت این است که گردش به سمت تحریم ها و فشارهای اقتصادی هم ایده چندان جالبی نیست. به نظر می رسد که سال 2011 میلادی هم سال تشدید تحریم ها و فشارهای اقتصادی باشد.

از آغاز زمان اعمال تحریم ها بر ایران چند ماهی گذشته و در همین برهه زمانی همگان به این نتیجه رسیده اند که این روش حتی گاهى نتیجه معکوس هم داشته است. شاید بهتر باشد که نگاه به ایران به عنوان کشوری که از گوش سپردن به درخواست های غرب طفره می رود تغییر کند. باید پرونده هسته ای ایران و بایدها و نبایدهای این کشور مورد بازنگری عمیق قرار گیرد تا معلوم شود که چه چیزی باید در این برهه زمانی بیش از پیش در مواجهه با این کشور به عنوان گرو استفاده شود.

هیچ گاه مذاکره و مصالحه با ایران آسان نبوده است. ایران یکی از قدیمی ترین کشورها با ریشه های فرهنگی عمیق در خاورمیانه است. بحث مردم ایران را باید از دولتمردان جدا کرد و همین جاست که بسیاری از کردهایی که در زمان حمله شیمیایی صدام حسین برای حفظ جان به مرزهای ایران پناه بردند به نوع دوستی ایرانی ها اذعان می کنند. بی شک نمی توان رهبران کشوری مانند ایران را به راحتی به زانو زدن واداشت.

کریستوفر هیل در ادامه این یادداشت می نویسد: ایرانی ها در سی و دو سال گذشته چندان هم خوب با غرب برخورد نکرده اند! ماجرای گروگان گرفتن دیپلمات های امریکایی در روزهای پس از انقلاب اسلامی را هیچ کدام از ما فراموش نکرده ایم. از پس از 444 روزی که ایرانی ها آمریکایی ها را گروگان نگاه داشتند، دیگر هیچ دیپلمات آمریکایی پا به خاک ایران نگذاشت. بخش اعظمی از نگاه آمریکایی ها به ایران را ماجراهای همان 444 روز تشکیل داده و این در حالی است که ایرانی ها چندان به این موضوع فکر نمی کنند.

ایران کشوری است که در آن قدرت دارای شکاف های بسیار است! این قشر روحانیون سیاسی هستند که بیشترین حرف را در عالم سیاست در این کشور برای گفتن دارند. به نظر هم می رسد که قدرت نظامی بر قدرت سیاسی و مدنی در این کشور می چربد.

هیل در ادامه با اشاره به نقش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ادعاهایی بی پایه و اساس می نویسد : این نهاد نظامی در ایران به خوبی به تضادی پی برده که این روزهای ایران را در آغوش گرفته است. ایران نمی تواند به اهداف خود برسد مگر آنکه با غرب و غرب گرایی که در این کشور به راه افتاده کنار بیاید. ایران نمی تواند از موج مدرنیته بی بهره باشد.

سفیر سابق امریکا در عراق می نویسد: جوانان ایرانی به شدت افسرده و سرخورده شده اند! آخرین انتخابات ریاست جمهوری نشان داد که جوانان ایرانی خواهان پایان دادن به انزوایی هستند که بر ایران تحمیل شده است.

هیل در این نوشته ادعا می کند که اکثر جوانان ایرانی ترجیح می دهند که به بهانه ادامه تحصیل از ایران بروند و دیگر هم بازنگردند.

این مقام امریکایی ادعا می کند که ایران در منطقه خاورمیانه به شدت تنها است. جالب اینجاست که در حالی که کاخ سفید و وزارت امور خارجه امریکا تلاش می کنند افشاگری های ویکی لیکس را بی اهمیت و ناصحیح نشان دهند، آقای هیل به این اسناد در نوشته خود استناد کرده و می نویسد: این افشاگری ها نشان داد که جهان عرب و همسایگان ایران هم دل خوشی از این کشور ندارند!

نماینده سابق امریکا در مذاکرات شش جانبه کره شمالی ادعا می کند که تنها دوست ایران، چین است که دلیل این دوستی هم تمایل و نیاز چین به منابع طبیعی در ایران است و نه دولتمردان این کشور!

هیل می نویسد: شاید تحریم ها موجب نارضایتی داخلی در ایران آن هم تا اندازه ای شود اما بی شک نمی تواند تهران را به سر میز مذاکرات بازگرداند. با این همه از آنجا که ایرانی ها راه دیگری برای غرب باز نگذاشته اند برخی ادعا می کنند که تنها را تشدید جدی تحریم ها است تا بدان جا که نبض اقتصادی ایران به شماره بیفتد.

هیل می افزاید: راهکار هم بمب و هم گفتگو هم وجود دارد که پیش از این در مواجهه با صرب ها در جنگ بوسنی جواب داده است. کاخ سفید در قبال ایران هم باید به همین استراتژی روی بیاورد: تحریم و گفتگوى همزمان.

در مرحله نخست اوباما باید راه را برای تعامل های دیپلماتیک با ایران باز کند. باید دیپلمات های کارکشته به این منظور به کار گرفته شوند. این پروسه به هیچ وجه آسان نخواهد بود و حتی با مقاومت ایرانی ها هم روبه رو خواهد شد. امریکا می تواند از حضور خود و ایران در مذاکرات پنج به اضافه یک کمال استفاده را بکند و قفلی را که از سی و دو سال پیش بر پیشانی این روابط خورده است باز کند. در مرحله دوم حتی اگر تلاش های امریکا برای ارتباط گیری هم جواب نداد تنها یک راه باقی می ماند که ان حفظ رابطه تهران با گروه پنج به اضافه یک خواهد بود. تحریم ها باید مولفه ای دخیل در دیپلماسی باشند و نه جایگزینی برای آنها. بی شک باید در سال 2011 میلادی هم تحریم ها را ادامه داد اما نباید از مسیر تعامل هم خارج شد.