ایران مذاکرات را مخفیانه ادامه می دهد؟

قریب به ده روز از نشست ژنو می گذرد. ژانویه هم که از راه برسد  ایران و غرب در استانبول رودر روی هم بر سر یک میز برای مذاکره می نشینند. تغییرات در دستگاه دیپلماسی ایران به گونه ای باب را برای انواع تعبیرها . تفسیرها باز گذاشته است. به روی کار آوردن مردی که همگان او را " مرد هسته ای " ایرانی ها می خوانند می تواند معناهای بسیاری برای غرب داشته باشد . روزنامه انگلیسی دیلی تلگراف در تازه ترین تحلیل خود می نویسد: ایران گفتگوهای مخفیانه ای را برای پایان دادن به تحریم ها آغاز کرده است. طرح مخفی مطرح است که بر اساس آن ایران بخشی از ذخیره اورانیومی خود را در اختیار غرب قرار می دهد و البته غنی سازی بیشتر را هم متوقف می کند . این روزنامه این ادعا را اینگونه توجیه می کند که ایران برای فرار از دست تحریم های اقتصادی است که به این سیاست روی آورده است .

دیلی تلگراف پای ترکیه را هم به این بازی وارد کرده و می نویسد: بر اساس طرح ترکیه ، ایران باید هزار کیلوگرم از اورانیوم غنی سازی شده خود با درصد پایین و سی کیلوگرم از ذخیره اورانیوم بیست درصدی را به مکانی امن منتقل کند . در عوض روسیه و فرانسه میل های سوخت مور نیاز ایران برای استفاده در ایزوتوپ های پزشکی را در اختیار تهران قرار می دهند . ایرانی ها ادعا می کنند که هدف از غنی سازی اورانیوم در این کشور ، استفاده از ماحصل آن در راکتورهای پزشکی است . غرب اما ادعا می کند که ایران با غنی سازی بیست درصدی اورانیوم به دنبال هموار کردن تدریجی مسیر برای دستیابی به تسلیحات هسته ای است.

یک مقام حاضر در این مذاکرات به شرط افشا نشدن نام خود در این خصوص به دیلی تلگراف می گوید : به گمان ما این طرح به دوئل می ماند. البته هنوز جزئیات بیشتری باقی مانده که باید مورد بحث و بررسی نهایی قرار بگیرد .

دیلی تلگراف ادعا می کند که نمایندگان ایران و ترکیه تا کنون چندین بار به شکل مخفیانه با هم برای بحث و تبادل نظر در خصوص این طرح گفتگو کرده اند. این طرح احتمالا در نشست استانبول علنی خواهد شد . طرح فوق ابتدا میان احمد داووداغلو وزیر امور خارجه ترکیه و مقام های ایرانی در بحرین مورد بررسی قرار گرفت. البته از میان گروه پنج به اضافه یک ، فرانسه ، روسیه و ایالات متحده هم در جریان این طرح و رایزنی ها حول آن قرار داشتند. نشست ژنو در حالی به اتمام رسید که بسیاری آن را به بن بست تعبیر کردند و البته طرفین هم از بحث مستقیم و با اشاره به موارد مورد اختلاف سرباز زدند . چین از جمله کشورهای حاضر در مذاکرات پنج به اضافه یک است که با موضع ترکیه و برزیل در خصوص ادامه گفتگوها با ایران بسیار موافق است . این کشورها تاکید دارند که تحریم های اقتصادی شدید تهران تنها ثمره ای که به دنبال خواهد داشت زیر سوال بردن ثبات اقتصادی منطقه است و نمی تواند تهران را وادار به ترک برنامه هسته ایش کند . یک کارشناس مسائل هسته ای در ترکیه در این خصوص به دیلی تلگراف می گوید : ترکیه نمی خواهد سهم بیشتری از استحقاق خود در سطح بین المللی را با ابزار قرار دادن برنامه هسته ای ایران اشغال کند. اما حقیقت این است که ما در این پرونده حرف بسیاری برای گفتن داریم. ایران به میانجی نیاز دارد که به آن اطمینان داشته باشد و ما آن میانجی معتمد هستیم.

در ایالات متحده اما در خصوص میانجی گری ترکیه و طرح پیشنهادی این کشور اختلاف هایی وجود دارد . بسیاری از تندروهای افراطی اعتقاد دارند که تهران نباید از حق غنی سزی اورانیوم برخوردار باشد و واشنگتن هم نباید بیش از این به آنکارا متوسل شود . این در حالی است که هیلاری کلینتون در جامه وزیر امور خارجه آمریکا یک بار بر حق غنی سازی اورانیوم ایران تاکید کرده و ادعا کرد که تهران پس از به دست آوردن اعتماد بین المللی می تواند به این حق خود بر اساس ان پی تی دست یابد .

امریکا در حال حاضر بر سر دو راهی عجیبی گرفتار شده است: آیا ما باید برای به دست آوردن پیروزی در این پرونده با غنی سازی اورانیوم موافقت کنیم و یا باید سر جای خود محکم بایستیم و امیدوار باشیم که تحریم ها ره به جایی ببرند؟

ترک ها ادعا می کنند که تهران با انتقال اورانیوم غنی سازی شده اعتماد غرب را به دست اورد و غرب هم می تواند با موافقت با این طرح از بدبینی ایرانی ها به خود بکاهد .