حریری به تهران آمد، مصر ناراحت شد

دیپلماسی ایرانی: سفر سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان به ایران که روز سه‌شنبه 30 نوامبر پایان یافت سفر نتیجه‌بخش و مثمر ثمری بود که طی آن 14 تفاهم‌نامه اقتصادی و بازرگانی امضا شد. اما آن چه باعث شد این سفر برای حریری خاطره‌ای استثنائی رقم بزند، اظهارات تند و تیز برخی کشورهای عربی و در راس آنها مصر و امریکا بود. اظهاراتی که بر خلاف انتظار حریری بود و از شنیدن آنها شوکه شد.

سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا از سفر حریری به تهران ابراز نگرانی کرد و نسبت به به تنش کشیدن لبنان در صورت دخالت ایران در تحولات سیاسی این کشور هشدار داد.

از سویی به گزارش پایگاه خبری محیط، نخست‌وزیر لبنان در حالی روز یک‌شنبه قدم به خاک ایران گذاشت که احمد ابوالغیط، وزیر امور خارجه مصر در اظهاراتی جانبدارانه به شدت به ایران تاخت و گفت که ایران نباید در امور داخلی کشورهای عربی به خصوص لبنان، کشورهای حاشیه خلیج فارس و عراق دخالت کند.

تحلیلگران علت اصلی این اظهارات نسنجیده را آن هم در آستانه اعلام رای نهایی دادگاه ترور رفیق حریری و سفر سعد حریری به ایران به مواضع جریان 14 مارس که به اعتقاد مصری‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که برای آرام نگه داشتن کشور چاره‌ای نیست جز این که با ایران کنار بیایند و حضور آن را در لبنان به رسمیت بشناسند، می‌دانند.

مصری‌ها پس از آغاز رایزنی‌های سوریه و عربستان برای حل بحران لبنان و تلاش برای کاستن از تنش‌های جاری در این کشور که در راستای آن تاخیر در رای دادگاه و حتی تلاش برای انحلال دادگاه از جمله آنها است، خود را به معرکه سیاسی لبنان وارد کردند و در سیاستی کاملا مغایر با سیاست‌های این دو کشور عمده عربی و هم‌صدا با سیاست‌های تند امریکا و اسرائیل به حزب الله و منتقدان دادگاه ترور رفیق حریری تاختند و رسما اعلام کردند که از جریان 14 مارس که خواهان اعلام رای نهایی دادگاه در موعد مقرر است، حمایت می‌کنند. حال که رئیس این فراکسیون به ایران می‌آید و همه این گونه برداشت می‌کنند که هدف او از سفر به ایران دوستی با این کشور برای حل بحران لبنان است، مصری‌ها غضبناک شده‌اند و از این که می‌بینند کسی که حمایتشان را از او اعلام کرده‌اند به سراغ رقیب دیرینه منطقه‌ای‌شان رفته بر آشفته‌اند.

بسیاری اظهارات حریری در تهران را که گفت: «ایران نقش به سزایی در حفظ استقرار همه کشورهای منطقه از جمله لبنان دارد»، در حقیقت پاسخی غیر مستقیم به اظهارات وزیر امور خارجه مصر قلمداد کردند.

در همین رابطه عاطف مجدلانی، نماینده پارلمان لبنان از فراکسیون 14 مارس نیز در گفت‌وگو با شبکه الجزیره از اظهارات وزیر امور خارجه مصر در بحبوحه سفر نخست‌وزیر لبنان به تهران ابراز شگفتی کرد و گفت: «ایران از امکانات ویژه‌ای برخوردار است که می‌تواند تاثیرات ایجابی بر روند تحولات لبنان بگذارد. به خصوص این که رابطه ایران با حزب‌ الله بسیار نزدیک است و حضور ایران در لبنان می‌تواند نقش به سزایی در تحولات لبنان پس از اعلام رای نهایی دادگاه ترور رفیق حریری داشته باشد.»

از سویی سفر حریری به تهران را بسیاری از کارشناسان با تحریک عربستان سعودی قلمداد کرده‌اند. از این رو به اعتقاد آنها این سفر می‌تواند در روابط ایران و عربستان تحول تازه‌ای ایجاد کند و یخ روابط میان دو کشور را بشکند. همین مسئله نیز باعث نگرانی مصر که رقابت سرسختی با عربستان در اتحادیه عرب و تحولات سیاسی جهان عرب دارد، شده و از این که می‌بیند در عرصه سیاسی لبنان ایران – سوریه – عربستان حضور دارند و به رغم این که قاهره تلاش می‌کرد، نقشی در تحولات لبنان داشته باشد، ندارد، ناخرسند شده است.

از سوی دیگر برخی از کارشناسان نیز امیدوارند که به رغم این حملات کلامی میان ایران و مصر که البته بیشتر از جانب مصر بود تا ایران، در صورت بازگشت آرامش به لبنان و عبور سلامت این کشور از بحران، روابط ایران و مصر در آینده به هم نزدیک شود. به خصوص این که مصر نیز از بروز تنش جدید در خاورمیانه که یک طرف آن اسرائیل باشد به هیچ وجه خشنود نیست و اگر ببیند بحران لبنان به همت ایران فروکش کرده از در دوستی با ایران در خواهد آمد.