تشديد تحريمهاى اقتصادى يک جانبه امريکا عليه ايران

این تحریمها در شرایطی سخت تر شد که ایران بارها بر صلح آمیز بودن فعالیت هسته ای خود تاکید کرد و با افزایش همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی تلاش خود را برای شفاف سازی و جلب اعتماد و اطمینان جهانیان به کار بست.

 

این بار تحریمهای آمریکا به طور مستقیم نظام دفاعی کشور را هدف قرار داد و ضمن قرار دادن سپاه در فهرست گروههای تروریستی به انسداد حسابهای سران سپاه در بانکهای بین المللی و تحریم مالی و بانکی سپاه پرداخت.

 

این تحریم در شرایطی که بیشتر از 20 سازمان تحت پوشش سپاه فعالیت می کنند و حوزه عملکرد آنها از بخش عمران تا صنعت نفت و گاز و غیره گسترده است وسعت زیادی دارد. دولت آمریکا اعلام کرده است با این تحریم حدود 500 شرکت که وابسته به سپاه هستند تحریم خواهند شد.

 

از طرفی تحریم سه بانک دولتی کشور – بانک صادرات، ملی ، ملت – که به زعم آمریکایی ها از فعال ترین بانکها در تامین مالی پروژه های هسته ای ایران بودند نیز در طرح تحریم اخیر دولت آمریکا بود.

 

کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه آمریکا دلیل این تحریمها را ممانعت ایران از تعلیق برنامه هسته ای و مداخله در امور عراق ذکر کرد. آمریکا ایران را به حمایت از گروههای شیعه در عراق متهم می کند و بر این باور است که این مساله سبب ادامه یافتن جنگ شده است.

 

به دنبال اعلام این تحریم جدید علیه ایران از طرف آمریکا دولت بوش از شرکتهای اروپایی فعال در ایران خواست تا از ادامه همکاری با ایران دست بکشند. بوش دریک سخنرانی خطاب به شرکتهای خارجی فعال در ایران و یا شریک ایران در پروژه های اقتصادی و صنعتی گفت: "ادامه فعالیت اقتصادی با ایران به رابطه امریکا و کشور متبوع آنها آسیب وارد می کند و بهتر است هر چه سریعتر از بازار ایران خارج شوند."

 

نیکولاس سارکوزی- رییس جمهوری جدید فرانسه- که از موافقان سیاستهای آمریکا در اروپا است نیز برای افزایش تحریمهای اقتصادی ایران توسط اتحادیه اروپا خارج از چارچوب سازمان ملل متحد تلاش می کند.

 

فرانسه با همراهی انگلیس درصدد است تا دیگر کشورهای اروپا را برای افزایش تحریمها علیه ایران همراه خود کنند ولی بزرگترین شرکای تجاری ایران یعنی کشورهای ایتالیا و آلمان که تاثیر گذارترین اقتصادها در اتحادیه اروپا محسوب می شوند با این طرح موافق نیستند.

 

یکی از تحلیلگران روزنامه اینترنشنال هرالد تریبون معتقد است فرانسه بالاخره اروپایی ها را با خود همراه می کند.

 وی در تایید این مساله می گوید:" اتحادیه اروپا به دو قسمت تقسیم می شود. اول: کشورهایی که اقتصاد کوچک دارند و کشورهایی که به تازگی به اتحادیه پیوسته اند

و دوم:اقتصادهای بزرگ اروپایی که فرانسه،انگلیس،آلمان و ایتالیا آنها را تشکیل می دهند."

 

کشورهای کوچک با طرح تحریم اقتصادی ایران موافق هستند زیرا موافقت با این طرح را همراهی با آمریکا می دانند و بر این باورند که همراهی با آمریکا سبب افزایش سرمایه گذاری شرکتهای آمریکایی و توسعه زیر ساختهای صنعتی و اقتصادی آنها می شود.

 

اما کشورهای آلمان و ایتالیا وضعیت دیگری دارند. حجم بالای تبادلات تجاری ایران با این دو کشور اروپایی سبب شده است تا آنها با طرح افزایش تحریمهای علیه ایران موافقت نکنند. فرانسه امیدوار است در جلسات پی در پی خود با سران این دو کشور و اعطای امتیازهای مالی کلان به آنها بتواند آلمان و ایتالیا را با خود همراه سازد.

 

در صورتیکه فرانسه موفق شود کشورهای اروپایی را از ادامه همکاری با ایران منع کند یا به عبارت دیگر اتحادیه اروپا خارج از چارچوب سازمان ملل به افزایش سطح تحریم اقتصادی ایران اقدام کند، اقتصاد ایران با بحران مواجه خواهد شد.

 

زیرا اروپا 33 درصد از کل حجم مبادلات تجاری ایران را به خود اختصاص داده است و حذف یکباره این حجم از مبادلات اقتصاد را با مشکلات زیادی روبرو می کند. شایان ذکر است فرانسه بیشترین طلب را از اقتصاد ایران دارد.

 

درسال اخیر میزان بدهی ایران به دولت فرانسه 1/4 میلیارد یورو معادل 4/5 میلیارد دلار است. این مبلغ معادل یک چهارم از کل بدهی ایران به کشورهای اروپایی است. از طرفی شرکت رنو میلیون ها دلار در ساخت خودروهای لوگان در ایران سرمایه گذاری کرده است که با ادامه تحریمها با بحران مواجه خواهد شد.

 

از طرف دیگر شرکت توتال - بزرگترین شرکت نفتی فرانسه- در تلاش برای تصاحب پروژه توسعه حوزه ای از پارس جنوبی است. این شرکت که اکنون در مراحل نهایی کار خود است در صورت تحریم اقتصادی ایران از طرف فرانسه هم از این بازار خارج نخواهد شد.

 

در این صورت تنها راه باقی مانده قطع رابطه اقتصادی فرانسه با بزرگترین شرکت این کشور از نظر گردش مالی است که آسیب زیادی به اقتصاد فرانسه وارد می کند. بدون شک فرانسه تملک این شرکت نفتی را از دست نخواهد داد و در این صورت طرح تحریم اقتصادی ایران توسط اتحادیه اروپا به فراموشی سپرده می شود.

 

 

تحریمهای اقتصادی ایران توسط  آمریکا با مخالفت برخی از کشورهای جهان روبرو شد. از جمله این کشورها که دارای کرسی ثابت در شورای امنیت هستند می توان به روسیه و چین اشاره کرد.

 

روسای جمهور این دو کشور در سخنرانی محکمی که بعد از اعلام طرح تحریم یک جانبه ایران از طرف آمریکا ایراد کردند به بی پایه بودن این تحریمها اشاره کردند و خواستار لغو آنها شدند.

 

مخالفت روسیه و چین با افزایش فشارهای بین المللی در مورد فعالیتهای هسته ای ایران نقطه امیدی برای اقتصاد ایران است. مخالفت این دو کشور به معنای ادامه همکاری آنها در برنامه های اقتصادی و صنعتی ایران است.

 

بنابراین حتی در صورت خروج شرکتهای اروپایی از بازار ایران شرکتهای صنعتی کشورهای روسیه و چین جایگزین خواهند شد. جایگزین شدن این شرکتها به معنای ادامه فعالیتهای اقتصادی ایران است و در این میان تنها شرکتهای اروپایی از بازار پر پتانسیل ایران بی بهره خواهند بود.

 

بسیاری بر این باورند که تحریمهای یک جانبه آمریکا علیه ایران موفق نخواهد بود زیرا کشورهای زیادی در جهان هستند که با این تحریمها و اعمال فشار روی ایران مخالف هستند. از جمله این کشورها می توان به روسیه اشاره کرد که اخیرا به آمریکا در مورد طرح افزایش تحریم اقتصادی یک جانبه علیه ایران هشدار داد.

 

کشورهای حوزه دریای خزر که طبق توافق اخیر خود اجازه استفاده از حریم خاکی، آبی و هوایی خود را برای هر کشور متجاوزی که خواهان تعرض به خاک این پنج کشور باشد نمی دهند.

 

معاملات کلان اقتصادی و تجاری ایران با هند و چین و قرار داد ایران و هند در مورد احداث خط لوله انتقال گاز که نمادی دیگر از دوستی ایران با این کشور پهناور آسیایی است. چین هم بارها اعلام کرد برنامه هسته ای ایران یک تهدید بین المللی نیست.

 

و در نهایت حمایت ژاپن از ایران و ادامه روابط اقتصادی و دیپلماتیک بین این دو کشور که نشان دهنده بی توجهی ژاپن به تحریمهای آمریکا است.

 

حتی در صورت عملی شدن تحریمها آسیب زیر ساختی به اقتصاد ایران وارد نمی شود . این سخنی است که سران جمهوری اسلامی ایران بارها ابرازکرده اند و در مورد دلیل آن می گویند: 

"ایران از آغاز انقلاب با تحریمهای مختلفی روبرو بود و هیچکدام تحریمها نتوانست ایران را از پای در بیاورد."

به گفته آنان تحریمها ایران را قوی تر کرد و سبب شد تا امروز به قدرتی بزرگ در خاورمیانه تبدیل شود. ادامه تحریمها نیز زمینه ساز رشد ببیشتر ایران و قدرتمند تر شدن آن در جهان می شود.