مدرسه اى براى درس صلح
جملاتى وجود دارد که در بيت المقدس کمتر به زبان مى‌آيند؛ شهرى که به نظر مى‌رسد با جدايى بين همسايگان عرب و يهودى ساکن آن، هميشه درگير کشمکش خواهد بود. اما هفته گذشته در راهروها و کلاس‌هاى تازه ساز اين شهر جملاتى شنيده مى‌شد که در نقاط ديگر شهر اثرى از آنها نيست.
جملاتى وجود دارد که در بيت المقدس کمتر به زبان مى‌آيند؛ شهرى که به نظر مى‌رسد با جدايى بين همسايگان عرب و يهودى ساکن آن، هميشه درگير کشمکش خواهد بود. اما هفته گذشته در راهروها و کلاس‌هاى تازه ساز اين شهر جملاتى شنيده مى‌شد که در نقاط ديگر شهر اثرى از آنها نيست.
به گزارش خبرنگار گاردين دربيت المقدس، جمى انيشتين، پسر يهودى 13 ساله‌اى که مچ دستش را گچ گرفته و موهايش رادم اسبى بسته از دو دوست و همکلاسى عرب خود به نام‌هاى مجد و معتاض مى‌گويد:” آنها بهترين دوستان من هستند. يکى شان مسلمان و ديگرى مسيحى است. البته اين مساله براى من زياد مهم نيست؛ خود آنها براى من مهم هستند.“
هفته گذشته معلمان و 410 دانش آموز اين مدرسه به ساختمان جديد 11 ميليون دلارى خود رفتند. اين ساختمان مجهز به کلاس‌هاى پر نور، زمين ورزش، سالن کنسرت و راهروهاى تميز، يکى از آخرين تلاش‌ها براى ادامه کار مدرسه اى با دانش آموزان مسلمان، مسيحى و يهودى در شهرهاى تقسيم شده است.
آغاز به کار اين مدرسه کارساده اى نبود. مدرسه ” مکس رايان“ که بين منطقه يهودى نشين پات و منطقه عرب نشين بيت صفافا قرار دارد تنها مدرسه از اين دست در شهر بيت المقدس است. البته در شهرهايبرشيوا، جليلى و وادى آرا نيز چنين مدرسه‌هايى تاسيس شده که آنها نيز بخش ديگرى ازاين پروژه هستند؛ پروژه اى که يک دهه قبل و با موج شادى امضاى پيمان صلح اوسلو آغازشد.
البته اين مدرسه مخالفان بسيا رى داشت که با گذشت زمان تعداد آنها کمتر شده است. برخى از آنها همسايگانى بودند که از سر و صدا و ترافيک ناشى از مدرسه شکايت داشتند. اما مخالفان اصلى خاخام‌هاى افراطى بودند که با کنار هم قرار گرفتن کودکان يهودى و عرب مخالفت مى‌کردند.
هر کدام از دانش آموزان اين مدرسه و والدين آنها مشکلات خاص خودشان را دارند. جمى مى‌گويد:” بعضى از دوستان منخارج از مدرسه با شيوه درس خواندنم مشکلى ندارند اما بعضى‌هاى ديگر با شنيدن اينکه اينجا درس مى‌خوانم با تعجب از من مى‌پرسند:"چى؟ تو با عرب‌ها در يک مدرسه هستى؟ البته وقتى براى آنها توضيح مى‌دهم، آنها درک مى‌کنند.“
مادر اين دانش آموز که به دليل حرفه ” هنر درماني“ خود هم به بخش شرقى و هم به بخش غربى شهر رفت و آمد مى‌کند از ابتداى آغاز به کار مدرسه با آن همکارى دارد و معتقد است:” تمام مدارس بايد به همى نشکل اداره شوند. کنارهم قرار گرفتن ما بايد به موضوعى عادى تبديل شود. دوستان جميدر مدرسه مثل برادرهاى او هستند و نکته مهم اين است که خانواده‌هاى ما هم به دوستانى نزديک تبديل شده‌اند".
سال گذشته دعوت نامه جشن مذهبى بلوغ جمى به هر دو زبان عبرى و عربى نوشته شده بود تا دوستان نزديک غيريهودى او نيز به آن دعوت شوند. مادر او مى‌گويد:” اينکه کارى در نوع خود سخت يا نادر باشد به اين مفهوم نيست که نمى‌توان آن را اجرا کرد. کسى بايد آن را شروع کند.“
نهاد ارشيد، وکيل عربى که پدرمعتاض از دوستان جمى است مى‌گويد:” این مدرسه دو زبانه است. اما نکته مهم ترى دارد که همان چند فرهنگى بودن آن است.“ او مى‌گويد برخى از دوستانش از تصميم او براى فرستادن فرزندش به اين مدرسه ايراد مى‌گرفتند اما او به آنها جواب داد که معتقد است اين مدرسه، معرف آينده آنها است.
نهاد ارشيد مى‌گويد:” همزيستى واقعى در اين کشور تنها در اين مدرسه و جماعت پيرامون آن شکل گرفته است.“
به نوشته گاردين، اين پيام درتمام بخش‌ها و کلاس‌هاى مدرسه به چشم مى‌خورد. در يکى از کلاس‌ها دانش آموزان هيجان زده 10 ساله مقابل دو معلم خود نشسته بودند. معلم‌هاى آنها روى بورد به زبان عبري و عربى کلمه ” همکاري“ را نوشته بودند و اين جمله نيز در زير آن به چشم مى‌خورد: دو نفر بهتر ازيک نفر است.
تمام تعطيلات مذهبى مسلمانان،مسيحى‌ها و يهودى‌ها در اين مدرسه رعايت مى‌شود. درهفته‌هاى اخير مدرسه براى عيد فطر و تعطيلات مذهبى يهوديان تعطيل بود. نکات مذهبى هر سه دين در مدرسه آموزش دادهشده و مورد بررسى قرار مى‌گيرد.
يکى از معلمان جمى، معتاض ومجد خانم مسلمانى به نام آنگى وطاد است که به تازگى و از ماه گذشته بر سر کردن حجاب را آغاز کرده است. او پيش ازآن براى دانش آموزان خود توضيح داده که چرا اين کاررا انجام مى‌دهد.
وطاد مى‌گويد:” به آنها گفتم که من ايمان خودم را قوى تر کرده ام. به آنها گفتم که شايد ظاهر من عوض شده باشد اما درونم همان است که بود. البته اين که مى‌خواهم حجاب بگذارم را به همکارنم نگفته بودم و برخى از آنها تعجب کردند. اما زيبايى مدرسه ما در اين است که هر فرديرا به همان شکلى که هست مى‌پذيريم.“
او يکى ازچهارمعلم مسلمانى است که در اين مدرسه حجاب بر سر مى‌کنند و در کنار آنها معلمان مذهبى يهودى نيزحضور دارند.
دانش آموزان در کلاس هاى خودبه بحث درباره تاريخ منطقه نيز مى‌پردازند. يکى از اين مسائل بحث برانگيز جنگ سال 1948 است که اسرائيلى‌ها از آن به عنوان جنگ استقلال نام مى‌برند و فلسطينى‌ها آنرا تهاجمى فاجعه آميز مى‌دانند.
امين خلف که يکى ازپايه‌گذاران اين مدرسه و اين شيوه آموزشى تلفيقى است، مى‌گويد:” ما همه چيز راتدريس مى کنيم حتى مسائلى که درباره آنها اختلاف نظر داريم. اما مى‌پذيريم که مى‌توانيم با هم اختلاف عقيده داشته باشيم. ولى در عين حال به بچه‌ها عقايد هر دوطرف را مى‌گوييم.“
دانش آموزان مدرسه تائيدمى‌کنند که اين مساله براى آنها دشوارى‌هايى به همراه دارد. تمار بورمن دانش آموز 13 ساله يهودى مى‌گويد:” بعضى قسمت‌ها واقعا سخت و پيچيده مى‌شود مخصوصا سوال‌ها درباره جنگ 1948. در اين موضوع‌ها بحث‌هاى ما بالا مى‌گيرد و حتى سر هم فرياد مى‌زنيم. اما مساله مهمى نيست چون تا وقتى با اين اختلاف نظرها مواجه نشويم، نمى‌توانيم آنها را حل کنيم.“
با وجود سال‌هايى که از فعاليت اين مدرسه مى‌گذرد اما هنوز راه زيادى تا رسيدن به اهداف مورد نظر ” الله خطيب“ و ” داليا پرتز“ باقى مانده که با همکارى هم مدرسه را بنيان گذاشتند.
در اين مدرسه فقط مى‌توانند به آموزش تا کلاس نهم (دانش‌آموزان 14 ساله) بپردازند به همين دليل تلاش مسئولان مدرسه براى کسب اجازه آموزش به دانش‌آموزان بزرگ تر همچنان ادامه دارد.
با وجود مخالفت‌هاى اوليه اى که با اين مدرسه وجود داشت، در حال حاضر تعداد والدينى که مى‌خواهند فرزندان خود رادر اين مرکز آموزشى ثبت نام کنند در حال افزايش است. خانوداه‌هاى طبقه متوسط بيش ازديگران به اين مدرسه علاقه نشان مى‌دهند که شهريه سالانه آن معادل 600 پونداست.
نظر شما :