غيبت ايران در معادله جديد اسرائيل - آمريکا

ديپلماسى ايرانى: بنيامين نتانياهو سرانجام موفق شد با ناز و کرشمه سياسى که خرج کاخ سفيد کرد، امتيازهاى مورد نظر خود را از واشنگتن بگيرد. شهرک سازى‌ها نود روز متوقف مى‌شود تا شايد مذاکرات مستقيم صلح فرصتى براى نفس کشيدن بيابند.

نتانياهو که از قريب به دو سال پيش بر مسند قدرت در تل آويو نشسته است در نهايت موفق شد پس از سفر به آمريکا، با دستان پر به اسراييل بازگردد. نتانياهو درست مانند هميشه بسته‌هاى پيشنهادى را دريافت کرد و در ازاى آن هم شهرک‌سازى‌ها به غير از منطقه بيت المقدس شرقى را به مدت نود روز متوقف خواهد کرد. آمريکايى‌ها در دومين روز از ماه سپتامبر موفق شدند پس از چندين ماه اصرار و تلاش‌هاى ديپلماتيک، نتانياهو و محمود عباس را در کاخ سفيد دور يک ميز بنشينند. هنوز تمامى تصاوير اين ديدار منتشر نشده بود که شهرک سازى‌هاى اسرائيل مجددا کليد خورد و ابومازن تاکيد کرد که تنها راه براى بازگشت بر سر ميز مذاکرات توقف اين شهرک‌سازى‌ها خواهد بود.

نتانياهو پس از بازگشت به تل آويو اين طرح را در اختيار اعضاى کابينه خود قرار داد تا توقف نود روزه شهرک‌سازى‌ها را رسما اعلام کند. در اين فضاى بى اعتمادى که به رابطه تل آويو و واشنگتن هم رخنه کرده است، اسرائيلى ها تضمين‌هاى امنيتى و نظامى را از دولت آمريکا دريافت کردند که به شرح زير است:

·        واشنگتن تجهيزات امنيتى و جت هاى جنگى را در ازاى امضا توافقنامه صلح، به ارزش 3 ميليارد دلار در اختيار تل آويونشين‌ها قرار مى‌دهد.

·        آمريکا هرگونه تلاش فلسطين براى اعلام استقلال يک جانبه را وتو مى‌کند.

·        واشنگتن هر قطعنامه اى را که حق دفاع اسرائيل را زير سوال ببرد و يا منجر به بى ثباتى در اين رژيم شود، وتو خواهد کرد.

·        توقف تنها شامل شهرک‌سازى‌ها در کرانه باخترى مى‌شود و بيت المقدس شرقى را شامل نخواهد شد.

·        اسرائيل پس از اتمام اين دوره از توقف شهرک‌سازى‌ها، براى بار سوم اين مدت را تمديد نخواهد کرد.

اسرائيل در حالى اين تضمين هاى امنيتى را رسما از واشنگتن دريافت کرده است که خريد و فروش تجهيزات نظامى هيچ گاه ميان دو طرف متوقف نشده است. البته اين بار امريکايى‌ها تاکيد کرده‌اند که در صورت امضاى توافقنامه صلح ميان اسرائيل و فلسطين بر حجم اين کمک‌هاى نظامى خواهند افزود.

نشريه فوروم با انتقاد از اشاره به مشروط کردن کمک‌هاى نظامى بيشتر به اسرائيل به توافقنامه نظامى ميان رياض و واشنگتن انتقاد مى‌کند و اين پرسش را مطرح مى‌کند که: آيا کاخ سفيد هنگام انعقاد قرار داد 60 ميليارد دلارى با عربستان سعودى نيز همين شرط و شروط‌ها را مطرح کرد؟

هرکسى که گمان کند در فاصله نود روزه تعيين شده، توافقنامه صلح ميان دو طرف پس از نيم قرن مناقشه امضا خواهد شد يا دچار توهم است و يا بيش از اندازه خوش بين. حتى اگر عباس و بى‌بى هم شخصا با اين توافقنامه موافقت کنند راضى کردن حماس و ديگر گروه‌هاى مقاومت در فلسطين کار اصلا آسانى نخواهد بود. بنابراين در شرايطى که توافقنامه صلحى در کار نباشد بى‌شک کمک‌هاى نظامى آمريکا به اسرائيل هم از حد فعلى افزايش پيدا نخواهد کرد.

علاوه بر اين، ايالات متحده تا‌کنون همواره قطعنامه‌ها عليه اسرائيل در شوراى امنيت را وتو کرده است و بى‌شک پس از اين هم به اين روند ادامه خواهد داد. چه اين مذاکرات به ثمر برسد و چه از نتيجه در آن خبرى نباشد، تاثيرى در حمايت‌هاى آمريکا از اسرائيل نخواهد گذاشت.

اما نکته کليدى در اين معادله سياسى ايران است. بى‌بى در آخرين ديدار با مقام‌هاى آمريکايى در ايالت نيواورلئان محور سخنان را به ايران و برنامه هسته اى اين کشور اختصاص داد و به شکل بى‌سابقه‌اى به صراحت از توسل به گزينه نظامى در برابر اين کشور حمايت کرد. در اين بسته پيشنهادى جديد اما سخنى از ايران به ميان نيامده است. اين مساله نمى‌تواند براى نتانياهويى که ايران را دشمن شماره يک اسرائيل مى‌داند، اتفاقى يا از سر حواس پرتى باشد. بازى اسرائيل و آمريکا با کارت ايران در نود درصد موارد پشت پرده کليد مى‌خورد. شايد اين بار هم باراک اوباما از پيشنهادهاى اسرائيل براى مواجهه با ايران استقبال کرده است و شايد هم بى‌بى از همراهى تل آويو نشين‌ها با خود در اين حوزه منصرف شده است.

فوروم