آيا ضرب الاجل هاى اوباما جواب مى‌دهد؟
ديپلماسى ايرانى: روزنامه واشنگتن پست در تازه ترين تحليل خود به بررسى سياست تعامل باراک اوباما رئيس‌جمهورى ايالات متحده پرداخته و مى‌نويسد:
در دستگاه سياست خارجى باراک اوباما اين انتظار کشيدن و پروسه‌هاى سياسى است که حرف نخست را مى‌زند. بر همين اساس وى به عبارت "ضرب الاجل" علاقه خاصى دارد. موفقيت اوباما در اين حوزه هم در نتيجه گيرى‌هاى مثبت ريشه ندارد بلکه ابزارى که وى براى رسيدن به نتيجه به کار مى‌گيرد خاص او است.
دولت باراک اوباما هنوز نتوانسته است ميان فلسطين و اسرائيل، صلح برقرار کند، با اين وجود همگان براى باراک اوباما به اين دليل که توانسته است نخست وزير ر‍ژيم اسرائيل بنيامين نتانياهو را بر سر ميز مذاکره دوشادوش محمود عباس از تشکيلات خودگردان فلسطين بنشاند، کف مى‌زنند. اوباما هنوز نتوانسته است برنامه تسليحاتى ايران را متوقف کند، اما موفق به تشديد تحريم‌ها عليه تهران شده است.
اوباما نتوانسته است نيروهاى خود را از افغانستان بيرون بکشد، اما برنامه اى براى اين کار در سر دارد. تمام اين دستاوردها با ضريبى از آزمون و خطا همراه است. در بسيارى از موارد هم تعيين ضرب الاجل هاى اوباما، ساعت هاى شنى را به شمارش معکوس واداشته است. ما نمى‌دانيم که آيا نيروهاى امريکايى مى‌توانند بر اساس ضرب الاجل زمانى تعيين شده ازسوى اوباما درجولاى 2011 بار و بنه خود را از افغانستان جمع کنند و به کشور بازگردند. نمى‌دانيم که آيا مناقشه ميان فلسطين و اسرائيل ره به جايى مى برد يا خير. قرار است تا سپتامبر آينده دو طرف چهارچوبى براى صلح پايدار تعريف کرده باشند. باراک يک سال هم براى فلسطين و اسرائيل زمان در نظر گرفته است.
در خصوص ايران هم همه چيز با ابهام و اما و اگر پيش مى‌رود. بهار گذشته بود که سرويس‌هاى اطلاعاتى اعلام کردند که ايران تا دستيابى به بمب هسته اى دو تا پنج سال فاصله دارد. در شرايطى که ايران مذاکرات جدى با واشنگتن را آغاز نکند و يا دغدغه‌هاى متحدان اروپايى کاخ سفيد را جدى نگيرد، اندک اندک ضرب الاجل هاى زمانى براى ايران هم از سر گرفته مى شود. باراک اوباما به محض ورود به کاخ سفيد يک سال براى ايرانى‌ها زمان تعيين کرد و در نهايت هم تحريم‌ها دو ماه پيش از راه رسيدند.
در عراق هم همه چيز در وقت اضافه پيش مى‌رود. اوباما در اين کشور جنگ زده هم از خروج تا سال 2011 ميلادى سخن گفت. آيا عراق در ان برهه زمانى مى‌تواند مسئوليت کامل تامين امنيت خود را عهده دار شود ؟ هيچ کس پاسخ اين پرسش را نمى‌داند و البته در اين حوزه هم زنگ‌هاى شمارش معکوس به صدا درامده است.
انتخابات ميان دوره اى کنگره از راه مى‌رسد و به نظر نمى‌رسد که در اين دوره از انتخابات آمريکايى‌ها چندان آراى خود را به نسبت سياست خارجى دولت اوباما تغيير دهند. هيچ کس هم نمى‌تواند در اين باره به اوباما نمره مشخص و واحدى بدهد: آيا او در اين حوزه شکست خورده است؟ آيا دو سال حضور نخستين رئيس‌جمهورى سيه چرده بر مسند قدرت در کاخ سفيد موفقيت اميز بوده است ؟ يک سال فرصت باقى است تا اوباما هم تکليف خود را در پرونده هايى که نيمه کاره رها شده‌اند مشخص کند. 2012 که از راه برسد اوباما بايد باز در مصاف انتخاباتى قرار بگيرد.
باب وودوارد هم در کتاب خود تاکيد مى‌کند که باراک اوباما ضرب الاجل زمانى سال 2011 را براى آن تعيين کرد که مانع از شکست کامل دموکرات‌ها شود. اين بدين معنا نيست که منفعت واشنگتن در تن دادن به اين ضرب الاجل زمانى است. بر عکس مى‌توان ادعا کرد که اين استراتژى مى‌تواند شکست را براى اوباما در دراز مدت به بار آورد. موفقيت در عراق به ادعاى بسيارى از تحليل گران و حتى مشاوران باراک اوباما، بسيار دور از ذهن است. اما انها که به استراتژى مبارزه با شبه نظامى گرى همچنان اعتقاد دارند مانند ژنرال ديويد پترائوس ادعا مى‌کنند که موفقيت در افغانستان به چند سال زمان نباز دارد.
اوباما نخستين بار با تعيين ضرب الاجل زمانى براى عراق، استراتژى خود را در دستگاه سياست خارجى به تصوير کشيد. وى مبنا را بر خروج از اين کشور در مدت زمانى شانزده ماهه استوار کرده بود. اين وعده اى بود که اوباما در جريان رقابت‌هاى انتخاباتى خود در سال 2008 به راى دهندگان داد. زمانى که اوباما قدرت را در دست گرفت و عملا به کاخ سفيد راه يافت اوضاع در عراق بسيار تغيير کرده بود. به همين دليل بود که شانزده ماه ضرب الاجل مد نظر اوباما از راه رسيد و به پايان هم نزديک شد. در نهايت هم اوباما ضرب الاجل هجده ماهه را اعلام کرد. وى بدون توجه به بحران سياسى در عراق و بن بست امنيتى به ضرب الاجل خود وفادار ماند، در نهايت هم در ماه آگوست ان بخش از سرباران امريکايى که وعده داده شده بود ، از عراق خارج شدند. سال 2011 هم که از راه برسد، مابقى سربازان امريکايى بايد از عراق بروند.
در خاورميانه نمى‌توان از ضرب الاجل هاى زمانى دقيق سخن گفت. در ابتداى امر براى جورج ميچل نماينده اوباما در امور خاورميانه يک سال بازده زمانى تعيين شده بود، بعدها اين بازده به دو سال افزايش يافت.
آيا ممکن است که فلسطينى‌ها بتوانند در 60 روز آينده با اسرائيلى‌ها مصالحه کنند؟ خير. اما باز هم اوباما مى‌تواند ضرب الاجلى ديگر تعيين کند. در دستگاه ديپلماسى اين مسير خوب است که مقصد خوب را تعريف مى‌کند. اوباما را همگان مردى مى‌دانند که در مسير قرار مى‌گيرد و هدف را تعيين مى‌کند اما هيچ گاه به هدف نمى‌رسد.
نظر شما :