ملت‌ها کدام را می‌پسندند
تحریم، تعامل یا تقابل نظامی؟
دیپلماسی ایرانی: بروس استاک از تحلیل‌گران مسائل ایران در تازه‌ترین یادداشت خود با محوریت برنامه هسته‌ای ایران در دیلی استار به تفاوت میان دیدگاه رهبران و ملت‌ها در مواجهه با تهران پرداخته و می‌نویسد:
هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه ایالات متحده در شورای روابط امور خارجی ایالات متحده سخن گفته و تاکید کرد که واشنگتن با توسل به دیپلماسی بسته‌ای از تنبیه‌ها را برای ایران مهیا کرده است و اکنون تهران می‌داند که در صورت عدم تابعیت از قوانین بین المللی در حوزه هسته‌ای باید تبعات این نافرمانی را بپذیرد.
حق با هیلاری کلینتون است. بسیاری از دولتمردان غربی در خصوص برنامه هسته‌ای ایران و مواجهه با این کشور به توافق رسیده‌اند. اما همواره بحث افکار عمومی از موضوع دولتمردان جدا بوده است. شر هم همواره در جزئیات نهفته است. متعهد نگاه داشتن ایران بر خلاف ادعای خانم کلینتون هم سخت است و هم مبحثی است که اختلاف‌های بسیاری را در میان غربی‌ها باعث می‌شود. بر اساس نظرسنجی‌های انجام گرفته اکثریت مردم در کشورهایی مانند ایالات متحده، ترکیه و یازده کشور دیگر به شدت نگران برنامه هسته‌ای رو به پیشرفت ایران هستند. بر اساس نتیجه نظرسنجی و تحقیق که در پانزدهم سپتامبر منتشر شد همواره میان دولتمردان و ملت‌ها بر سر نحوه مواجهه با ایران اختلاف‌هایی وجود دارد. امریکایی‌ها و اروپایی‌ها در شکل و شمایل برخورد با تهران با هم اختلاف نظر دارند. بر اساس این نظرسنجی حتی اروپایی‌های صلح‌دوست هم زمانی که سخن از برنامه هسته‌ای ایران به میان می‌آید اعتقاد دارند که اگر اخرین راه برای مهار حمله نظامی است نباید از کنار آن ساده گذشت. در شرایطی که در غرب همگان متفق القول تاکید دارند که باید مانع از برنامه هسته‌ای ایران شد به هر قیمتی. در نیمکره دیگر ارقام داستان متفاوت دیگری را روایت می‌کنند. افکار عمومی در کشورهای غیراروپایی از جمله کشورهای عربی و مسلمان خلاف سخنان هیلاری کلینتون است. در حال حاضر اصلی‌ترین دغدغه غرب در حوزه سیاست خارجی، مهار برنامه هسته‌ای ایران است.
دیلی استار در ادامه با توجه به نظرسنجی‌های موسسه‌های اروپایی می‌نویسد: ایران در بسیاری از کشورهای غربی از محبوبیت خاصی برخوردار نیست. از مجموع بیست و دو کشور که در نظرسنجی موسسه پو شرکت کردند، اکثریت از عدم محبوبیت ایران سخن گفتند. از هر ده المانی هشت نفر حس خوبی نسبت به ایران ندارند. این رقم یعنی 86 درصد المانی‌ها. در فرانسه نرخ مخالفت عمومی با ایران به 81 می‌رسد. در بریتانیا 58 درصد و در ژاپن 75 درصد سیاست‌های ایران را نمی‌پسندند. این رقم‌ها در چین 60 و در هند 55 درصد است.
اما در کشورهای مسلمان نرخ مخالفت با سیاست‌های ایران بدین شرح است: مصر 66 درصد، اردن 63، لبنان 60 و ترکیه 58. تنها در پاکستان ایرانی‌ها بسیار محبوب هستند و نرخ محبوبیت به 72 رسیده است. در اندونزی هم 62 درصد هم نگاهی مثبت به ایران دارند. بسیاری از مردم در سرتاسر جهان نگران دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای پیشرفته هستند. در اروپا 79 درصد و در امریکا 86 درصد مخالف برنامه هسته‌ای ایران هستند. این ترس در ایالات متحده بیش از اروپا است. المانی‌ها و ایتالیایی‌ها هم در میان اروپایی‌ها بیش از سایرین از ایران وحشت دارند. تنها در ترکیه است که چهل درصد از پاسخ دهندگان تاکید کردند که از برنامه هسته‌ای ایران واهمه‌ای ندارند.
در خصوص دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای هم میان کشورهای شرقی و غربی اختلاف نظر وجود دارد. تنها در پاکستان است که همگان دستیابی تهران به تسلیحات هسته‌ای را مشروع می‌دانند. 91 درصد از شیعیان در لبنان و 48 درصد از مسلمانان در نیجریه هم این مساله را حق ایرانی‌ها می‌دانند. یک سوم از هندی‌ها از برنامه هسته‌ای ایران حمایت می‌کنند. هندی‌ها و پاکستانی‌ها هر دو از تسلیحات هسته‌ای برخوردار هستند و به همین دلیل دستیابی ایران به این تسلیحات هم چندان برای آنها دور از ذهن و یا خارق العاده نیست.
به نظر می‌رسد که خانم هیلاری کلینتون باید بیش از پیش مراقب سخن گفتن از اجماع جهانی علیه برنامه هسته‌ای ایران باشد. در مبحث تایید یا تکذیب استراتژی اوباما در قبال ایران هم ارقام انچنان به یاری خانم کلینتون نمی‌آیند: تنها 52 درصد از امریکایی‌ها و 49 درصد از اروپایی‌ها سیاست اوباما در قبال ایران را تایید می‌کنند. نهاد مارشال که این نظرسنجی را انجام داده است از ساکنان اروپا در خصوص هفت سیاست خارجی اوباما سوال کرده است و استراتژی وی در قبال ایران کمترین میزان را به خود اختصاص داده است. بسیاری از امریکایی‌ها ادعا می‌کنند که سیاست اوباما در قبال ایران مملو از شکاف است. در میان دموکرات‌ها هشتاد درصد و از جمع جمهوری‌خواهان سی و شش درصد موافق استراتژی رئیس جمهور در قبال ایران هستند. اروپایی‌ها و امریکایی‌ها هر دو مخالف دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای هستند اما در خصوص نحوه ممانعت از ایران برای نیل به این امر با هم اختلاف‌نظر دارند. در میان اروپایی‌ها 35 درصد خواهان ارائه مشوق‌های اقتصادی به ایران برای دست برداشتن از برنامه هسته‌ای هستند. چهل درصد از امریکایی‌ها مدافع تحریم‌های اقتصادی هستند. این رقم بدین معنا است که در شرایطی که تحریم‌های فعلی اعمال شده از سوی شورای امنیت نتواند برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند و امریکایی‌ها به دنبال تحریم‌های شدیدتر باشند، بی‌شک اروپا ابراز بی‌‌میلی خواهد کرد.
نهاد "پو" که تحقیقات خود را پیش از تحریم‌های ایران در ماه ژوئن انجام داده بود، ادعا می‌کند که بر اساس نظرسنجی‌ها غالب مردم در اروپا و امریکا موافق تحریم هستند. از مجموع بیست و دو کشور شرکت کننده در این نظرسنجی، اکثریت کسانی که مخالف دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای هستند موافق اعمال تحریم‌های سخت و نفس‌گیر هم هستند. این رقم برای روس‌ها 67 درصد، برای ژاپنی‌ها 66 درصد، برای چینی‌ها 58 درصد است. اما 62 درصد از پاکستانی‌ها و 49 درصد از هندی‌ها مخالف تحریم‌های ایران بودند.
در خصوص پذیرش ایران هسته‌ای هم نظرات در غرب بسیار به هم نزدیک بود. تنها شش درصد از اعضای اتحادیه اروپا و چهار درصد در آمریکا با پذیرش ایران هسته‌ای موافق بودند. در ترکیه این رقم 26 درصد بود. با این همه چه در اروپا و چه در امریکا رقمی میان 6 تا 9 درصد موافق حمله نظامی به تهران بودند. البته زمانی که از آنها پرسیده شد که گمان کنید در موقعیت انتخاب میان ایران هسته‌ای یا بمباران ایران قرار گرفته‌اید، اکثریت در اروپا و امریکا گزینه دوم را انتخاب می‌کردند. در قاره سبز 43 درصد و در خاک آمریکا 64 درصد گزینه دوم را انتخاب کرده‌اند. در بریتانیا 57 درصد و در ترکیه 54 درصد اعلام کردند که با ایران هسته‌ای کنار می‌آیند.
در چند ماه آتی سیاستمداران غربی و امریکایی باید برای برنامه هسته‌ای ایران تصمیم‌گیری کنند. حمله نظامی به ایران نمی‌تواند به تمام دغدغه‌ها پایان دهد. این گزینه حتی می‌تواند اوضاع را از این هم خراب‌تر کرده و بر قیمت نفت و اقتصاد جهانی تاثیر بگذارد.
دیلی استار
نظر شما :