تحول و تغییر در وزارت خارجه

دیپلماسی ایرانی: اختلافات دولت با وزارت خارجه این روزها وارد مرحله جدیدی شده است. گرچه احمدی نژاد با تغییر حکم نمایندگان ویژه به دستیاران ارشد رئیس جمهور سعی کرده است از شدت انتقادات علیه خود بکاهد، اما این اقدام او مانع از ابراز اختلافاتش با وزارت خارجه نشد.

محمود احمدی نژاد پیش از سفر به نیویورک در مصاحبه با شبکه خبری ایران درباره وضعیت وضعیت وزارت امور خارجه به عنوان دستگاه دیپلماسی کشور گفته است که سیاست خارجی در وزارت خارجه تنظیم نمی‌شود، گرچه وزارت خارجه پیشنهاد می‌دهد و مسائل را پیگیری می‌کند، اما در واقع وزارتخانه مجری سیاست خارجی است، یعنی بخش مهمی ‌از بار اجرای تصمیمات سیاست خارجی در حیطه وزارت امور خارجه است. البته مرکز هماهنگی فعالیت‌های خارج از کشور هم هست. اگر چه متاسفانه نهادهایی داریم که بدون هماهنگی عمل می‌کنند.

احمدی نژاد در ادامه از تغییر و تحولاتی که در وزارت خارجه روی داده و قرار است رخ دهد سخن گفته است: موضوع مهم این است که تغییر نگاهی که در سیاست خارجی رخ داده باید در وزارت خارجه نهادینه شود. بالاخره چندین سال این وزارتخانه در مسیر همراهی با معادلات جهانی حرکت کرده، حالا بناست تحول رخ دهد، البته تحولاتی نیز شروع شده که من امیدوارم به سرعت جلو رود.

او درباره جزئیات این تغییر گفته است: ساختار وزارت خارجه، تشکیلات سفارتخانه‌ها و درجه بندی آن‌ها باید عوض شود. همچنین ارزیابی ها و ادبیات دیپلماتیک باید تغییر کند که این کار آغاز شده و باید تکمیل شود.

اما پاسخ احمدی نژاد به سوالی درباره ارزیابی‌اش از عملکرد وزارت خارجه مبهم بود و به گمانه‌ها درباره اختلاف او با وزیر امورخارجه بیش از پیش قوت می‌داد. او در این رابطه گفت بالاخره در سیاست خارجی همه با هم کمک می‌کنیم و کار را جلو می‌بریم.

گرچه احمدی نژاد نارضایتی خود از سیاست خارجی را کتمان نکرده، به طور تلویحی این مسئله را تایید می‌کند و در عمل هم ابایی از آشکار شدن این اختلاف ندارد، اما متکی طریقه دیگری پیش گرفته است. او فقط به اظهارات بقایی درباره انتصاب دو نماینده ویژه دیگر از سوی رئیس جمهور، آن هم بعد از توصیه صریح رهبری به دولت در باب پرهیز از موازی کاری در عرصه سیاست خارجی پاسخ داد و در موارد دیگر سکوت کرد.

اما این سکوت او به معنی تایید افرادی مثل علی اکبر جوانفکر که وزارت خارجه را به انفعال و کم تحرکی متهم می‌کنند، نبود. علی اکبر جوانفکر، مدیر عامل ایرنا و از مشاوران و حامیان رئیس جمهور در دفاع از اقدام رئیس جمهور در تعیین نماینده ویژه گفته است: بحث بر سر اقدام دولت به پر کردن خلا های ناشی از کم تحرکی و عدم انجام فعالیت‌های طبیعی و بدیهی از سوی دستگاه عریض و طویل وزارت امور خارجه است و نه انجام کار موازی. در شرایط امروز جهانی نیازمند برخورداری از یک دستگاه دیپلماسی فعال و پرتحرک دیپلماتیک هستیم اما در عمل شاهد چنین تحرکی نیستیم و البته این در شرایطی است که بار اصلی سیاست خارجی کشور بر دوش رئیس جمهور محترم قرار گرفته است.

متکی در گفت‌و‌گو با ویژه نامه روزنامه ایران از فعالیت وزارت خارجه دفاع کرده و گفته است من مایلم این نگاه را رد کنم که در دولت دستگاه دیپلماسی منفعل ماند یا دستگاه دیپلماسی استقلال نداشت. ما در هر بخشی و هر موضوعی که مطرح بود در جلسات مشورتی با آقای رئیس جمهور و در حوزه‌های گسترده‌تر مسائل خارجی در خدمت مقام معظم رهبری در هیچ جلسه‌ای ننشستیم مگر این که نظراتی، دیدگاه‌هایی و ملاحظاتی نسبت به موضوعاتی که در دستور کار بوده داشته باشیم.