پایان اصلاحات بحرین
دیپلماسی ایرانی: در آستانه انتخابات پارلمانی بحرین، تنش‌های سیاسی در این کشوربالا گرفته است. افزایش دستگیری‌ها و کشیده شدن ناآرامی‌ها به خیابان‌ها نمونه‌ای از این تنش‌ها هستند. این سومین انتخابات پارلمانی این کشور در ظرف ده سال گذشته است. انتخابات اول در سال 2002 و انتخابات دوم در سال 2006 برگزار شد.
شیعیان دو تجربه متفاوت در دو انتخابات گذشته داشته‌اند. شیعیان بحرین در انتخابات پارلمانی سال 2002 انتخابات را تحریم کردند ولی در انتخابات سال 2006 علی‌رغم این که محدودیت‌های بیشتری در انتخابات نسبت به سال 2002 اعمال شده بود تصمیم گرفتند در این انتخابات شرکت کنند.
در حال حاضر و در آستانه سومین دور انتخابات پارلمانی بحرین شیعیان این کشور بین شرکت در انتخابات و تحریم سرگردان هستند. عده‌ای از شیعیان به دلیل عدم برآورده شدن مطالباتشان در پارلمان از مشارکت در انتخابات سرخورده شده‌اند و ظرف یکی دو سال گذشته به سمت تحریم پیش رفته‌اند. اینها کسانی هستند که در حال حاضر در مقابل دولت بحرین قرار گرفته‌اند و به عنوان لیست 23 نفره معارضین برانداز اعلام شده‌اند. این افراد کسانی هستند که از چند سال گذشته به این نتیجه رسیده‌اند که مشارکت سیاسی در انتخابات بی‌فایده است و شیعیان از شرکت در انتخابات به حداقل خواسته‌های خود نرسیده‌اند.
حزب اصلی شیعیان در بحرین حزب الوفاق است که در حال حاضر 17 کرسی در پارلمان بحرین دارد و علی‌رغم این که مشارکت سیاسی برای تحقق مطاباتشان چندان مفیده نبوده با این حال گرایش عمومی در این حزب این است که به مشارکت در انتخابات ادامه دهند و تلاش کنند کرسی‌های بیشتری را به دست آورند و بتوانند درهمین وضعیت تاثیرگذاری بیشتری داشته باشند.
مجلس نمایندگان بحرین دارای 40 کرسی است که اگر شیعیان بتوانند در این انتخابات 4 کرسی بیشتر از دور قبل به دست بیاورند می توانند اکثریت مجلس را در دست بگیرند.
در کنار مجلس نمایندگی در ساختار سیاسی بحرین مجلس دیگری به نام مجلس شورا وجود دارد که 40 نماینده این مجلس همگی منصوب ملک هستند. تصمیمات نهایی در مجلس ملی که متشکل از این دو مجلس است گرفته می‌شود.
به نظر می‌رسد اگر شیعیان در انتخابات پارلمانی سال 2002 شرکت می‌کردند می‌توانستند اکثریت کرسی‌های مجلس نمایندگان را به دست بیاورند چرا که در آن زمان محدودیت دوایر انتخاباتی به نحوی که در سال 2006 مشخص شد، محدود نشده بود. با این حال در سال 2002 شیعیان از مشارکت در انتخابات قهر کردند چرا که آنها خواستار مجلسی با صلاحیت‌های دهه 90 شمسی بودند. آن مجلس در سال 1994 انتخاباتش برگزار شد و در سال 1996 تعطیل شد. این مجلس، مجلس قانونگذاری با صلاحیت‌های گسترده بود. مثلا صلاحیت رای اعتماد و اختیار استیضاح وزرا را داشت. منتها در سال 2002 بعد از اصلاحاتی که پادشاه جوان بحرین انجام داد به جای یک مجلس نمایندگان، دو مجلس ایجاد کرد و بسیاری از صلاحیت‌های مجلس دهه 70 را از مجلس نمایندگان گرفت.
شیعیان در پی اصلاحات 1999 ملک حمد به صحنه سیاسی بازگشتند. زندانی‌ها آزاد شدند، تبعیدی‌ها به کشور بازگشتند و بسیارخوشبین بودند که در چارچوب اصلاحات پادشاه جوان بحرین بتوانند به کف خواسته‌های خود برسند. اما بعد از آنکه قانون انتخابات مشخص شد، انتخابات را تحریم کردند به دلیل این که صلاحیت و اختیارات پارلمان را نسبت به دهه 90 کمتر می‌دانستند.
در سال 2006 شیعیان تصمیم گرفتند که به هر حال در انتخابات شرکت کنند به این دلیل که احساس کردند هرچه مشارکت سیاسی را به تاخیر بیندازند محدودتر خواهند شد. اما در 2006 دوایر انتخاباتی به گونه‌ای محدود شد که شیعیان حداکثر می‌توانستد 17 کرسی را به دست آورند علی‌رغم این که جمعیت شیعیان حداقل 70 تا 75 درصد جمعیت بحرین است. به این ترتیب شیعیان توانستند 17 کرسی در مقابل 23 کرسی به دست آورند.
معارضین سنی هم که هم پیمان شیعیان بودند در دوایر خود نتوانستند رای بیاورند. البته آنها دولت را متهم کردند که با اعمال نظراجازه نداده که معارضین وارد مجلس شوند.
به هرحال در آستانه انتخابات اکتبر 2010 بحرین برای تشکیل مجلس سوم این کشور، درگیری‌های سیاسی به اوج خود رسیده است. تعداد کسانی که خواستار تحریم هستند در حال افزایش است و دولت بحرین قصد برخورد با این گروه را دارد. برخی از افراد این گروه زمانی عضو حزب الوفاق بودند که طی سالهای گذشته به این دلیل که مشارکت سیاسی را موثر نمی‌دانستند از این حزب خارج شدند. چند نفر از آنها در لندن به سر می‌برند و تعداد دیگری در بحرین هستند که دستگیر شده‌اند.
به نظر می‌رسد تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی تاثیر مستقیمی در نگاه دولتمردان بحرین به اصلاحات و دموکراسی داشته است. در حال حاضر و در مقایسه با انتخابات 2006 از سوی مجامع بین المللی فشار کمتری برای بازکردن فضای سیاسی به بحرین وارد می‌شود.
باراک اوباما نسبت به جورج بوش به طور چشمگیر و ملموسی بحث دموکراسی در خاورمیانه را کنار گذاشته است و فشار خاصی را بر کشورهای عربی همپیمانش برای باز کردن فضای سیاسی نیاورده است. در دوره جورج بوش بحث دموکراسی در خاورمیانه به خصوص در بحرین با جدیت بیشتری از سوی دولت آمریکا دنبال می‌شد و به دنبال این فشارها دولت بحرین ناچار بود امتیازاتی را به مردم بحرین اعطا کند.
حتی می‌توانیم بگوییم موضوع دموکراسی از دستور کار خارج شده و دولت آمریکا با تمام قدرت از دولت‌های سنتی هم پیمان خود حمایت می‌کند. سفیر جدید ایالات متحده در بحرین در یک اظهار نظر بی‌سابقه اعلام کرد که معارضین و شیعیان باید مطالبات خود را در داخل کشور پیگیری کنند و از استفاده از تریبون‌های بین المللی خودداری کنند. این نوع گفتمان از سوی سفارت آمریکا در بحرین بی‌سابقه است و به نوعی حمایت مستقیم از فشارهایی است که دولت بحرین علیه معارضین صورت می‌دهد.
شرایط بین‌المللی و منطقه‌ای به گونه‌ای است که این فشارها کاملا از بین رفته و دولت بحرین با اعتماد به نفس زیادی قصد گرفتن امتیازاتی را دارد که در دوره‌های قبلی به معارضین و شیعیان اعطا کرده بود.
به هرحال به نظر می‌رسد روزهای آرام و باثباتی در انتظار بحرین نیست. چرا که وضعیت بحرین در حال بازگشت به قبل از روی کار آمدن و اصلاحات ملک حمد است و می‌توان گفت اصلاحاتی که با روی کار آمدن پادشاه جوان بحرین در سال 1999 آغاز شده بود و به باز شدن نسبی فضای سیاسی این کشور منجر شده بود به پایان خود نزدیک شده است.
نظر شما :