يونان به جاى ترکيه متحد استراتژيک اسرائيل مى‌شود

۰۲ شهریور ۱۳۸۹ | ۱۸:۳۶ کد : ۸۳۹۴ اخبار اصلی
نویسنده خبر: على موسوى خلخالى
گویا تنش در روابط اسرائیل و ترکیه عمیق‌تر از آن چیزی است که تصور می‌شد...
يونان به جاى ترکيه متحد استراتژيک اسرائيل مى‌شود
دیپلماسی ایرانی: گویا تنش در روابط اسرائیل و ترکیه عمیق‌تر از آن چیزی است که تصور می‌شد. ظاهرا معاهده استراتژیک دو کشور مسیر گسست را طی می‌کند و قرار است معادلات جاری میان دو کشور تغییرات شگرفی به خود ببیند.

در همین رابطه ایالات متحده امریکا نیز نسبت به مواضع ترکیه در برابر اسرائیل و ایران ابراز نگرانی کرده و از ترکیه خواسته است که مواضع خود علیه تلاویو را تعدیل کند.

در همین راستا بینامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل روز دوشنبه 16 اوت در راس یک هیئت بلندپایه به آتن پایتخت یونان می‌رود تا روابط اسرائیل با یونان که رقیب سنتی و دیرینه ترکیه است را گسترش دهد. این نشان می‌دهد اسرائیل از هم‌پیمانی با ترکیه بریده است و به فکر یافتن شرکای استراتژیک تازه‌ای به جای ترکیه است.

سفر نتانیاهو به یونان در پاسخ به سفر جورج پاپانداریو، نخست‌وزیر یونان که در ماه ژوئیه هم‌زمان با حمله اسرائیل به کشی ترکیه‌ای عضو کاروان آزادی به اسرائیل انجام شد، صورت می‌گیرد.

مسئولان اسرائیلی و ترک اعلام کردند که قرار است روز دوشنبه نتانیاهو و پاپاندریو در آتن درباره گسترش روابط ترکیه و اسرائیل در زمینه‌های تجاری و دفاعی با یکدیگر به مذاکره بنشینند.

به گزارش میدل ایست آن لاین، یکی از مسئولان اسرائیلی که نتانیاهو را در این سفر همراهی می‌کند و نخواست نامش فاش شود در این باره گفت: «این سفر جان تازه‌ای به روابط اسرائیل و یونان می‌دهد.»

یونان از کشورهای سنتی هم‌پیمان کشورهای عربی است و تا سال 1990 رابطه دیپلماتیک با یونان نداشت. پس از این تاریخ بعد از این که برخی کشورهای اروپایی جدا شده از اتحاد جماهیر شوروی اقدام به برقراری رابطه با اسرائیل کردند، یونان نیز در راستای عادی سازی روابط با اسرائیل گام برداشت. سفر پاپانداریو نخستین سفر یک مقام عالی‌رتبه یونانی به اسرائیل در سه دهه گذشته بود.

پاپانداریو در ماه ژوئن در سفرش به اسرائیل به حمایت آتن از مذاکرات مستقیم اسرائیل و فلسطین تاکید کرد اما گفت: «این موضوع به ما ارتباط چندانی ندارد ولی در وسع خودمان تلاش می‌کنیم برای مصلحتمان و مصلحت خاورمیانه از مذاکرات صلح حمایت کنیم.»

ترکیه تنها کشور مسلمان عضو ناتو است که نقش میانجی در مذاکرات اعراب و اسرائیل داشته است. اظهارات پاپانداریو این گونه القا کرده که اسرائیل مایل است یونان جای ترکیه را در این مذاکرات بگیرد.

روابط ترکیه و اسرائیل پس از حمله ارتش صهیونیستی به غزه در دسامبر 2008 رو به تیرگی نهاد. به گونه‌ای که ترکیه چندین مانور نظامی مشترک خود با اسرائیل را که هر سال در خاک خود انجام می‌داد، لغو کرد. با حمله اسرائیل به کاروان آزادی و کشتی ترکیه تنش در روابط تلاویو – آنکارا به اوج خود رسید. این تنش همچنان ادامه دارد و دو طرف حاضر نیستند که از حجم اختلافات خود بکاهند.

حال اسرائیل به جای کاستن از تنش در روابط خود با ترکیه که از تنیدگی بسیاری برخوردار است و به همکاری‌های نظامی میان دو کشور منجر شده، دست به اقدام تازه‌ای زده و به سراغ یافتن متحدان استراتژیک تازه برای جایگزینی با ترکیه رفته است. مسئولان بلندپایه اسرائیلی اعلام کردند که نتانیاهو در یونان درباره چگونگی از سرگیری مذاکرات مستقیم با فلسطینیان نیز با مقامات یونانی مذاکره خواهد کرد. این بدان معنا است که اسرائیل می‌خواهد نقش ترکیه را در این مذاکرات به یونانی‌ها که از رقبای تاریخی ترکیه محسوب می‌شوند، بدهد.

یکی از مسئولان یونانی در این باره گفت: «ما حاضریم خواسته‌های اسرائیل در زمینه مذاکرات صلح با فلسطینیان را بپذیریم ولی در مقابل خواستار گسترش همه جانبه روابط با اسرائیل هستیم.»

دولت اسرائیل قصد دارد در جریان سفرش به یونان تفاهم‌نامه‌های متعدد اقتصادی و صنعتی به خصوص در صنعت تروریسم، افزایش سرمایه‌گذاری در صنایع یونان و پروژه‌های زیست محیطی از جمله آب امضا کند. یونان انتظار دارد که بتواند گردشگران اسرائیلی را به جای ترکیه به سمت خود جذب کند. اسرائیل همچنین قصد دارد در جریان این سفر معاهدات نظامی گسترده‌ای با یونان به امضا برساند.

از سوی دیگر باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده نسبت به رفتار ترکیه در برابر اسرائیل هشدار داد و گفت: «اگر ترکیه نخواهد مواضع خود را در برابر اسرائیل و ایران تعدیل کند، ممکن است فرصت دستیابی به تجهیزات نظامی امریکا را از دست بدهد.»

روزنامه فایننشال تایمز به نقل از یک مقام عالی‌رتبه امریکایی که نخواسته نامش فاش شود، نوشت: باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا در خلال نشست جی 20 در تورنتو کانادا به اردوغان گفته است که برخی از مواضع ترکیه پرسش‌هایی به وجود آورده که در کنگره مورد مناقشه قرار گرفته است.

وی درباره پرسش‌های به وجود آمده گفت: «اکنون برخی نمایندگان کنگره می‌پرسند آیا بر روی ترکیه به عنوان یک هم‌پیمان می‌توان حساب کرد یا خیر.»

نخست‌وزیر ترکیه تلاش دارد جنگنده‌های بدون سرنشین پیشرفته از امریکا بخرد تا به کمک آنها علیه حزب کارگران کردستان وارد عمل شود و پایگاه‌های آنها را در شمال عراق بمباران کند. این نقشه‌ای است که ترکیه پس از خروج نیروهای امریکایی از عراق تا پایان سال 2011 کشیده است.

حال این مقام مسئول می‌گوید: «مواضع ترکیه در برابر اسرائیل باعث شده که تصویب فروش این جنگنده‌ها در کنگره چالش‌برانگیز شود و تایید آن توسط نمایندگان سخت شود.»

ایالات متحده از ترکیه به دلیل دادن رای منفی بر سر پرونده هسته‌ای ایران در تصویب قطعنامه چهارم در شورای امنیت گله‌مند است و این گلایگی را نیز به هیچ وجه مخفی نمی‌کند.

على موسوى خلخالى

نویسنده خبر

مترجم، روزنامه نگار و معاون سردبیر دیپلماسی ایرانی.

اطلاعات بیشتر


نظر شما :