توافق اياد علاوى و مقتدى صدر يا توافق ايران و امريکا؟

دیپلماسی ایرانی: دیدار ایاد علاوی با مقتدی صدر در دمشق این ایده را به اذهان متبادر کرد که علاوی به دروازه‌های منطقه سبز برای تصدی پست نخست‌وزیری بیش از هر وقت دیگری نزدیک شده است. مقتدی صدر از حمایت ایران برخوردار است و ایاد علاوی نیز به رغم شیعه بودن، سنی‌های عراقی و کشورهای عربی از او حمایت می‌کنند. حال همه می‌پرسند، پشت پرده چه خبر است؟ مواضع تهران در پشت این رفت و آمدهای سیاسی عراقی‌ها چیست و ایران چه مصالحی را در عراق دنبال می‌کند؟

ظاهرا تهران پس از آن که روسیه به آن پشت کرد و هم‌صدا با غربی‌ها علیه آن شد، این موضوع را نیز دریافته است که اوباما به هیچ وجه طاقت ندارد شریکی برای خود در عراق و نفت عراق ببیند. به همین دلیل هم به ظاهر تاکتیک‌های تهران نیز در عراق محدود شده است و تنها در چارچوب معادلات امریکا می‌چرخد. در گیر و دار چنین معادلاتی ناگهان شاهدیم که مقتدی صدر به دمشق پرواز کرد و به عنوان یکی از حامیان ایران تحرکات تازه‌ای را آغاز کرد تا نشان دهد جذب ایران بر خلاف آنچه می‌گویند از دفعش بیشتر است. چرا که این بار تلاش کرده ایاد علاوی را به سمت خود بکشاند.

از این عبارت مقتدی که گفت: «ما آماده‌ایم گذشته را فراموش کنیم صفحه تازه‌ای بگشاییم تا دولت هر چه سریع‌تر تشکیل شود» نباید به راحتی گذشت. شرطی که مقتدی برای علاوی گذاشت اولین و آخرین شروط او بود که در حقیقت خط قرمز ایران است که از زبان مقتدی صدر گفته شده است. آن هم عدم بازگشت بعثی‌ها به قدرت است که به صورت غیر مستقیم توافقی ایرانی – امریکایی به حساب می‌آید. چرا که بعثی‌ها خود را آماده کرده‌اند که دوباره به عرصه بازی سیاسی عراق باز گردند.

اما شرط دوم مقتدی صدر، این بود که علاوی با امریکایی‌ها همکاری نکند. این شرط به ظاهر خنده‌دار و ساده‌انگارانه به نظر می‌رسد ولی حقیقت این است که این امریکایی‌ها بودند که عراق را اشغال کردند، علاوی را به قدرت رساندند، سپس به او ضربه زدند و او را کنار گذاشتند و نقشه تازه‌ای برای عراق کشیدند. این را هم ایاد علاوی واقف است و هم مقتدی صدر. همین امریکایی‌ها به رغم قطعی روابط با ایران، هنگامی که احمدی‌نژاد به عراق سفر کرد امنیت او را در بالاترین درجه ممکن تامین کردند و حمایت خود را از دولت تحت حمایت ایران نیز به حد اعلا ابراز داشتند. هم مقتدی و هم ایاد علاوی به این معادله کاملا آگاهند و به همین دلیل خوب می‌دانند که هر بازی سیاسی‌ای را باید در همین چارچوب مورد تعامل ایران و امریکا انجام دهند.

امریکایی‌ها برای عراق این گونه نقشه کشیدند که ایاد علاوی، نخست‌وزیر شود و وزرات‌خانه‌های مهم به مقتدی صدر (طرفداران ایران) برسد تا عراقی متولد شود که مورد حمایت همه کشورهای منطقه قرار بگیرد. این معادله‌ای است که جفری فیلتمن، معاون وزیر امور خارجه امریکا طراحی کرده و مورد حمایت حکومت عراق نیز قرار گرفته است. اما این معادله را ایران به هم زد. ایران معتقد است این معادله‌ای اسرائیلی – امریکایی است که در نهایت به تقسیم عراق منجر می‌شود. معادله‌ای که حضور طرفداران ایران را در راس قدرت در نظر نمی‌گرفت.

برای همین است که ایران بر وحدت شیعیان و مقاومت در برابر اشغالگران امریکایی تاکید می‌کند و برای حفظ صف یکپارچگی آنها تلاش می‌کند. بنابر این باید گفت که هر وقت این دست معادله‌ها از سوی امریکایی‌ها طراحی شود ایران بدون یک لحظه فوت وقت آن را به هم خواهد زد. امریکا مجبور است ایران را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای در عراق تحمل کند و معادله‌ای طراحی کند که مورد تایید ایران نیز قرار بگیرد.  

نویسنده: دکتر قیس النوری
منبع: میدل ایست آن لاین