تلاش ایران برای حذف دلار و یورو

دیپلماسی ایرانی: همزمان با اظهارات رحیمی، معاون اول احمدی نژاد مبنی بر تلاش دولت ایران برای حذف دلار و یورو از معاملات نفتی کشور، خبرگزاری رویترز به نقل از منابع خود در صنعت نفت، از مذاکرات جمهوری اسلامی با چین درباره استفاده از واحد پول چین، یوآن، در معاملات نفتی خبر داد.

محمد رضا رحیمی، معاون اول رییس جمهور می‌گوید که ایران در صدد خارج کردن دلار و یورو از سبد معاملات نفتی خود است. به گزارش خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، آقای رحیمی گفت: «در زمینه استفاده از ارز در قراردادهای نفتی‌مان از هر ارزی که به نفعمان باشد استفاده می‌کنیم. مهم، خارج کردن دلار و یورو از سبد معاملاتمان است.»

از سوی دیگر خبرگزاری رویترز نیز از احتمال استفاده از یوآن، واحد پول چین در معاملات نفتی ایران و چین خبر داده‌ است. به گزارش این خبرگزاری مقامات چینی چند ماه پیش پیشنهاد استفاده از یوآن در معاملات نفتی را با ایران مطرح کرده‌اند.

رویترز به نقل از منابعی که نخواسته‌اند نامشان فاش شود، نوشته است «پیشنهاد استفاده از یوآن به جای یورو و دلار، چند ماه پیش توسط پالایشگاه دولتی سینوپک چین مطرح شده، اما اخیرا مقامات جمهوری اسلامی این پیشنهاد را رسما با چین در میان گذاشته‌اند.»

در این گزارش آمده که بر اساس این پیشنهاد، ایران که سومین تامین‌کننده نفت خام چین است با افتتاح حسابی بانکی به یوآن در چین بخشی از پول نفت خود را در این حساب بانکی دریافت خواهد کرد و در ازای بخشی دیگر سوخت و تجهیزات از چین خواهد گرفت.

 گفته می‌شود ایران و چین در سال گذشته بیش از ۲۱ میلیارد دلار معامله داشته‌اند. در نیمه اول سال جاری میلادی میزان واردات نفت چین از ایران به ۳۶۶ هزار بشکه در روز کاهش یافته و میزان صادرات سوخت و بنزین از چین به ایران بیشتر شده‌است.

رویترز می نویسد: «با توجه به میزان بالای تجارت بین دو کشور ایران و چین و رشد فزاینده آن، استفاده از یوآن بیش از درهم یا هر ارز خارجی دیگر محتمل و پذیرفتنی است؛ چرا که منابع جهانی تجارت و معاملات دوجانبه ایران و چین در سال گذشته را بیش از ۲۱ میلیارد دلار اعلام کردند و گزارش دادند که در سه ماهه اول سال جاری این میزان تقریبا ۵۰ درصد افزایش یافته است.»

به گفته خبرگزاری رویترز در مورد استفاده از یوآن در معاملات نفتی ایران اگرچه چین در حال بررسی این راه حل است، با این حال به دلیل ریسک سیاسی آن و رو در رو قرار گرفتن با آمریکا رغبت زیادی به آن ندارد.

از سوی دیگر روز یک‌شنبه هفته گذشته نیز یک مقام سفارت ایران در امارات متحده عربی اعلام کرد که تهران در حال بررسی تغییر واحد ارز پول نفت صادراتی به اروپا، از یورو به درهم امارات است. این مقام مسئول در سفارت ایران در امارات که خواست نامی از وی برده نشود به خبرگزاری رویترز اظهار کرد:‌ ایران تلاش می‌کند تا در درآمدهای صاردات نفتی‌اش به اروپا به جای یوروی اروپا به درهم امارات دریافت کند. زیرا تحریم‌های افراطی اروپا علیه ایران ممکن است مانع از معاملات ایران با یورو شود.

رئیس بانک مرکزی امارات متحده عربی در واکنش به این خبر ضمن اظهار تعجب از احتمال تغییر یورو به درهم امارات در معاملات نفتی ایران و رد کردن احتمال آن، این طرح را «بیشتر یک شوخی دانست». سلطان ناصر السویدی درباره اظهارات منتشر شده از یک مقام مسئول سفارت ایران در امارات مبنی بر اینکه ایران در تلاش است به دلیل تحریم‌های غرب درآمدهای نفتی‌اش را به درهم امارات دریافت کند به خبرگزاری رویترز گفت:‌ اگر این یک شوخی است ما وقت شوخی نداریم.

برخی کارشناسان معتقدند استفاده از درهم امارات در معاملات تجاری غیر منطقی است زیرا درهم به دلار وابسته است و استفاده از آن در بازارهای جهانی محدود است. این کارشناسان می‌گویند: به نظر نمی‌رسد که این امر معقول باشد زیرا درهم یک واحد پول برای تجارت بین المللی مثل دلار نیست و هر معامله‌ای که با درهم انجام شود دوباره باید به دلار برگردد.

به نظر می رسد در پی تصویب تحریم‌های تازه علیه جمهوری اسلامی از سوی شورای امنیت سازمان ملل و برخی کشورهای غربی، ایران در استفاده از یورو و دلار با مشکل مواجه شده‌است و تصمیم به استفاده از واحدهای دیگر پول گرفته است. این تصمیم در حالی اتخاذ می شود که بنا به گزارش‎های رسمی ۹۰ درصد دخائر ارزی کشورهای جهان به دلار و یورو نگهداری می‌شود.

پیش از این نیزمقامات ایران براستفاده از واحدهای پولی به غیر از دلار و یورو تاکید کرده بودند. محمود احمدی‌نژاد سه سال پیش، با پیش بینی «سقوط اقتصادی» آمریکا و «بی‌ارزش» دانستن دلار گفته بود که در پی تبدیل ذخائر دلاری ایران به یورو است.