جشن تولد گاندى

امروز روز ملی هند است. روز تولد ماهاتما گاندی و این روز می تواند برای یک هندی که در روستایی دور افتاده زندگی می کند یک روز تعطیل همانند بقیه روزهای تعطیل باشد. اما یک هندی در هر شهر و روستایی که زندگی کند، حتما یک خیایان، یک پارک، یک مغازه با نام ماهتما گاندی دارد. یک هندی در طول زندگی خود بارها در مدرسه انشاهایی با موضوع گاندی نوشته است و نقش وی را در استقلال هندوستان برشمرده است.  

ماهاتما گاندی در هندوستان توانسته است با تمامی مردم این کشور ارتباط برقرار کند و به همین سبب است که وی پدر هندوستان لقب گرفته است.

امروز، دهم مهر ماه، سراسر جهان به مناسبت نام گذاری این روز با نام روزه و روز عدم خشونت جشن می گیرند. سازمان ملل در 15 جوون سال جاری امروز را به مناسبت تولد ماهاتما گاندی روز روزه و عدم خشونت نام گذاری کرده است.

مجمع عمومی سازمان ملل با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که این نهاد مشتاق است برای پاسداشت فرهنگ صلح، تساهل، تفاهیم و عدم خشونت همه اعضا و سازمان‌های غیر دولتی منطقه‌ای و شخصیت‌ها این روز را گرامی دارند.

پیشنهاد روزجهانی عدم خشونت از سوی هند مطرح شد و به تصویب 192 عضو این سازمان رسید.

ماهاتما گاندی که بود؟

"وظیفه ما نیست که خطای دیگران را جستجو کنیم وبه قضاوت درباره دیگران بنشینیم.ما باید تمام نیروی خویش را برای قضاوت در کار خودمان صرف کنیم و تا وقتی که حتی یک خطا در خود می بینیم حق نداریم که در کار مردم دیگر دخالت کنیم."

در دوم اکتبر سال 1869 اندیشه مبارزه منفی با تولد مهانداس کارامچاند گاندی  معروف به مهاتما گاندی متولد شد  تا نه تنها  شیوه ای برای مبارزه با استعمار در سرزمین پهناور هندوستان باشد بلکه شیوه ای برای دستیابی به آزادی برای تمامی ملت های باشد که فاقد قدرت برای مبارزه با خشونت حاکم بر جامعه خویش است.

مبارزه با خشونت با نفی آن اندیشه  ای بود که روشنفکر هندی در سال 1927با توسل به آن به مبارزه با مالیات نمک می رود تا به  سیاست های استعماری بریتانیا پایان دهد.

این مبارزه کوچک سر آغاز مبارزه برای استقلال  هند  و  باعث صدور قطعنامه‌ای در کنگره هند می‌شود که بر مبنای آن  در عرض یکسال باید به هند استقلال داده شود.

اگرچه  در 1930 عملاً همراه 70 نفر در این راه  بزندان می‌افتد اما  حاضر به بکارگیری خشونت نمی باشد ،چرا که گاندی خشونت را ناشی از ترس می دانست. وی اعتقاد داشت که خشونت هرگز حقیقتی را به کرسی ننشانده است.

 اما بی اعتقادی به استفاده از  خشونت را  نیز به معنای پذیرش و تسلیم نمی دانست.گاندی معتقد بود امتناع از مشارکت برای مبارزه با بی عدالتی و قوانین نا عادلانه خود عملی خشونت آمیز است.

اندیشه مبارزه منفی دستاورد تجربه و زندگی گاندی در جامعه سنتی هند و در کنار آن سفر به انگلستان بود آمیزشی از دو گونه تفکر،باعث شد تا گاندی قدرت و تحمل مادر در روزه ،کمک به محرومان وضعیفان را با اندیشه سیاسی برگرفته از جامعه سیاسی کهن انگستان مبنای مبارزه قرار دهد.

گاندی در 13 سالگی درحال تحصیل بود که با دختری ازدواج کرد و هنوز نوزده سالش نشده بود که چهار فرزند داشت. پس از تحصیلات متوسطه در 1888 به انگلستان رفت و در شهر لندن در رشته حقوق، علوم اجتماعی و سیاسی تحصیل و در 1891 به میهن مراجعت و وکالت کرد.

در1892 به آفریقای جنوبی رفت و بکار وکالت پرداخت و بانتشار مجله‌ای اقدام و حمایت از هندیان تحت ستم آن سامان نمود تا این که به هند بازگشت و در 1921 اختیارات کامل کنگره ملی هند را در دست گرفت و از راه مبارزه منفی و تحریم کالاهای انگلیسی و ایجاد اعتصاب  به مبارزه با  استعمار پرداخت.

 در همین زمان بود ( مارس 1922 ) که حکومت به توقیف او عزم کرد. گاندی  هیچ مقاومتی نکرد و به انتخاب وکیل تمایلی نشان نداد و هیچ در مقام دفاع برنیامد.

گاندی در 1933 بخاطر آزادی نجس‌ها (محرومترین قشر مردم هند) 21 روز روزه گرفت. در 1937 برای مبارزه منفی با انگلستان روزه گرفتن را ادامه داد.

سرانجام  در 1942 با انگلستان راجع به استقلال هند مذاکره نمود و  در 1947 نهایتا  هند به استقلال دست یافت. گاندی تنها پس از گذشت شش ماه از استقلال هند در 1948 در معبد بیرلابدست هندوی متعصبی کشته شد.

درحقیقت مرک گاندی نشان از اندیشه او داشت. اندیشه ای که وی سراسر زندگی خویش را به آن مشغول کرد، چرا که علیرغم آن که گاندی زندگی خود را صرف دفاع از ارزشهای اخلاقی ،عدالت و عشق کرد اما او یک انسان مذهبی نبود. گاندی هیچ مذهبی را تام و تمام قبول نداشت. وی به شدت انسان دوست و انسان گرا بود.

گاندی معتقد بود که من نمیتوانم خدا را بیرون از انسان بیابم و اگر معتقد بودم می توانم خدا را در غاری در هیمالیا پیدا کنم بی درنگ بدانجا می شتافتم اما میدانم که خدا تنها و تنها در دل انسانها جای دارد.

شاید این اندیشه گاندی باعث شد که وی بیشترین ستایشگر را در انگلستان کشوری که با آن به مبارزه پرداخت داشته باشد ، چرا که گاندی یک روشنفکر بود و به هیچ گروه  سیاسی و حزبی تعلق نداشت و هیچ پست و منصبی را نپذیرفت.

گاندی از فرقه سازی نیز پرهیز میکرد او معتقد بود که یک فیلسوف نیست و هشدار میداد که نمی خواهد هیچ فرقه یا سبکی پس از او به نام  گاندیسم بوجود آید.

در مورد گاندی تنها می توان گفت که او یک روشنفکر مدرن بود که تنها به به بشریت می اندیشید.

میلیون‌ها نفر از مردم او را با لقب ماهاتما  یا  روح بزرگ یاد می‌کنند هر چند که او از القاب افتخارآمیز بیزار بود ولی امروز هم همگی او را با نام ماهاتما گاندی می‌شناسند. سوای اینکه بسیاری او را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین رهبران تاریخ تلقی می‌کنند، مردم هند از او با عنوان پدر ملت یا باپو (در هندی به معنای پدر) یاد می‌کنند. زادروز وی در هند به عنوان یک روز تعطیل ملی است و گاندی جایانتی نام دارد.

گاندی توانست با استفاده از شیوهٔ ضدخشونت نافرمانی مدنی استقلال هند را از بریتانیا بگیرد. شیوهٔ مقاومت آرام وی به مستعمرات دیگر هم نفوذ کرده و آنها را در راه استقلال میهن خود تشویق می‌کرد.

اصل ساتیاگراهای گاندی روی بسیاری از فعالان آزادیخواه نظیر دکتر مارتین لوترکینگ، دالایی لاما، لخ والسا، استفان بیکو، آنگ سان سو کی و نلسون ماندلا تأثیر گذاشت. البته همهٔ این رهبران نتوانستند کاملاً به اصل سخت ضدخشونت و ضدمقاومت وی وفادار بمانند.

گاندی همیشه می‌گفت که اصول او ساده هستند و از باورهای سنتی هندو به نام‌های ساتیا (حقیقت) و آهیمسا (ضدخشونت) گرفته شده‌اند. او می‌گفت که من چیز جدیدی ندارم که به دنیا یاد بدهم. حقیقت و ضدخشونت بودن هم‌سن کوه‌ها هستند.