طرح تازه نمايندگان سنا براى عراق و وحشت اعراب از آن

۰۹ مهر ۱۳۸۶ | ۱۱:۳۴ کد : ۷۷۹ اخبار اصلی
نویسنده خبر: على موسوى خلخالى
نمايندگان سناى آمريکا طرحى را درباره عراق به تصويب رسانده‌اند که نگرانى گسترده‌اى را براى اعراب خاورميانه ايجاد کرده است. طرحى که بر خلاف انتظار آنها مورد حمايت دموکرات‌هاى آمريکا قرار دارد.
طرح تازه نمايندگان سنا براى عراق و وحشت اعراب از آن

نمايندگان سناى آمريکا طرحى را به تصويب رسانده‌اند که باعث جنجال گسترده‌اى درجهان به ويژه کشورهاى عرب خاورميانه شده است.

 

براساس اين طرح که با هدف پايان دادن به خشونت‌هاى فرقه‌اى درعراق طراحى شده عراق به سه قسمت بر اساس نوع مذهب وطائفه‌هاى موجود درآن مناطق تجزيه مى‌شود. براساس اين طرح کردها، سنى‌ها و شيعيان که به ترتيب شمال، غرب وجنوب عراق را شامل مى‌شوند، به سه قسمت مجزا تجزيه شده و بغداد تنها به عنوان پايتخت براى توزيع عادلانه نفت وحکومت مرکزى باقى خواهد ماند.

 

به عبارت ديگربغداد به عنوان پايتخت عراق جزو تجزيه ‌بندى به حساب نمى‌آيد. اين طرح غيرالزام‌آوربا 75 راى مثبت و 23 راى منفى نمايندگان سنا تصويب شده است.

 

طراح اين طرح"ژوزف بايدن"نماينده دموکرات سنا وازنامزدهاى رياست‌جمهورى آمريکا است. وى و هم ‌فکرانش معتقدند که اين طرح مى‌تواند زمينه خروج نيروهاى آمريکايى ازعراق را مهيا کند.

 

واکنش‌ها به اين طرح

به محض تصويب اين طرح احزاب عراقى و کشورهاى عربى واکنش تندى در قبال آن ازخود نشان داده و مواضع بسيارسختى اتخاذ کردند.

 

درنخستين واکنش"نورى مالکى"نخست وزيرعراق طرح مجلس سناى آمريکا مصيبت‌بارخواند وگفت:"اين مسئله به خود عراقى‌ها ربط دارد وآنها برحفظ وحدت کشورخود مصمم هستند."


وى افزود:"طرفداران چنين طرحى بايد درکنار ملت عراق باشند نه تجزيه آن. آنها بهتراست به جاى اينکه طرح تجزيه کشورمان را مطرح کنند ازوحدت و حاکميت عراق حمايت کنند. اين طرح نه تنها براى عراق بلکه براى کل منطقه فاجعه‌بار خواهد بود."

 

وى ازنمايندگان پارلمان عراق خواست با تشکيل جلسه‌اى رسما نسبت به مصوبه مجلس سناى آمريکا واکنش نشان دهند.

 

سازمان کنفرانس اسلامى نيزمصوبه سناى آمريکا درباره تجزيه عراق را به شدت محکوم کرد."اکمل‌الدين احسان اوغلو"دبير کل سازمان کنفرانس اسلامى با صدور بيانيه‌اى اعلام کرد، اين تصميم تنها اوضاع عراق را پيچيده ‌ترکرده و به تقويت و تعميق فتنه‌انگيزى و درگيرى‌هاى قومى دراين کشورمى‌افزايد.

 

احسان اوغلو همچنين تاکيد کرده است که درحال حاضربهترين کاربراى عراق ايجاد وحدت و برقرارى آشتى ملى واقعى است و جزملت عراق هيچ کس حق ندارد سرنوشت اين کشوررا تعيين کند.

 

"هشيار زيبارى"وزيرامورخارجه عراق نيز با تجزيه عراق به سه ايالت يا منطقه براساس ويژگى‌هاى قومى و نژادى مخالفت کرد و درمصاحبه با روزنامه الشرق‌الاوسط گفت:"اين تصميم براى دولت عراق الزام‌آور نيست و نتيجه کشمکشى سياسى احزاب درون آمريکا بر سرعراق است."


وى افزود:"اين تصميم کنگره آمريکا قطعا با فدراليسمى که عراقى‌ها درقانون اساسى خود برگزيده‌اند، تفاوت دارد. همه عراقى‌ها برسروحدت يکپارچه عراق توافق دارند و فدراليسمى که درقانون اساسى آمده، براساس ويژگى‌هاى جغرافيايى است نه نژادى و قومي."

 

شيخ"عبدالمهدى کربلايى"نماينده آيت‌الله سيستانى نيزضمن اعلام مخالفت خود با اين طرح خواستارحفظ وحدت عراق وايستادگى دربرابرطراحان آن شد.

 

هيات علماى مسلمين عراق که بزرگترين گروه سنى اين کشورمحسوب مى‌شود نيزبا صدوربيانيه‌اى طرح تجزيه عراق را به شدت محکوم کرد و آن را توطئه‌اى ازپيش طراحى شده براى تجزيه عراق دانست.

اين هيات همچنين تاکيد کرد، اين گونه توطئه‌‌ها را گروه‌هاى شناخته شده تندروى آمريکايى و لابى‌هاى صهيونيستى طراحى مى‌کنند.

اتحاديه عرب نيز با صدور بيانيه‌اى طرح تجزيه عراق را به شدت محکوم کرد و آن را عاملى براى افزايش بى‌ثباتى درعراق دانست.

 

"عمرو موسى"دبير کل اتحاديه عرب با شرکت در يک نشست مطبوعاتى گفت:"کشورهاى عربى به هيچ وجه با چنين طرح‌هايى موافقت نمى‌کنند و ارائه چنين طرح‌هايى را نه تنها به نفع ملت عراق نمى‌دانند، بلکه بر عکس معتقدند که باعث افزايش بحران و کشتار در عراق مى‌شود."

 

درمقابل کردهاى عراق ازاين طرح استقبال کرده‌اند. دفتررياست منطقه‌ کردستان عراق با صدور بيانيه‌اى ضمن استقبال ازطرح نمايندگان سناى آمريکا اعلام کرده است، شهروندان کرد و دولت منطقه‌ کردستان عراق ازقطعنامه مجلس سناى آمريکا که باعث ايجاد ساختار فدرالى دراين کشورمى‌شود و براصول قانون اساسى عراق تاکيد دارد، استقبال مى‌کند.

 

دراين بيانيه همچنين آمده است که نظام فدراليسم هرگزبه معناى تجزيه عراق نيست بلکه اتحاد خودجوش ملت عراق است و تنها راه حل براى پايان دادن به مشکل عراق محسوب مى‌شود.

 

افزايش نگرانى‌هاى اعراب

اعراب به ويژه کشورهاى عربستان سعودى، مصر، امارات متحده عربى، اردن، قطر و... که با ارسال کمک‌هاى متعدد به شورشيان القاعده و بعثى درعراق تلاش داشتند، بحران را درعراق حاکم کنند با طرح نمايندگان سنا به شدت سرخورده شده وتلاش‌هاى خود براى ايجاد انحراف درانديشه‌هاى آمريکايى‌ها را نقش بر آب مى‌بينند.

 

ازروزى نخست که آمريکا تصميم گرفت براساس يک طرح گسترده ومطابق با انديشه‌هاى خاورميانه بزرگ به عراق حمله کند، تجزيه برخى کشورهاى خاورميانه به ويژه عربستان سعودى مد نظر بود. براساس اين طرح که نئوجمهور‌ى‌خواهان کاخ سفيد و پنتاگون بسيارازآن حمايت مى‌کنند، کشورهاى عربستان سعودى و سوريه تجزيه خواهند شد.

 

بدين ترتيب که درعربستان مناطق"احصى و قطيف"مرکزچاه‌هاى نفت عربستان سعودى و مکه و مدينه مهمترين مراکز دينى مسلمانان جهان از دولت مرکزى جدا شده و استقلال خواهند يافت. درسوريه نيزمناطق کرد‌نشين ازدولت مرکزى جدا خواهند شد.

 

اين طرح که وحشت بسيارى را درميان دولتمردان عرب ايجاد کرده به اندازه‌اى جدى تلقى مى‌شود که اعراب دست به هر کارى مى‌زنند تا از نزديک شدن اين طرح بر ميز تصميم‌گيرى‌هاى دولتمردان آمريکا جلوگيرى شود.

 

به اعتقاد نئو‌جمهورى‌خواهان عربستان سعودى هسته اصلى القاعده و بنيادگرايى شديد وهابيت است و وجود امراى عربستانى دراين کشور که ازانديشه‌هاى افراطى وهابيت تبعيت مى‌کنند، باعث شده تا تروريسم القاعده درجهان با پول‌ها وحمايت‌هاى آنها تطميع شده وگسترش يابد. اين انديشه به ويژه بعد ازحوادث 11 سپتامبر 2001 طرفداران پر و پا قرص بسيارى پيدا کرد.

 

ازنخستين روزى که آمريکايى‌ها به عراق حمله کردند، انديشه تجزيه عراق همانند توطئه‌اى نابخشودنى ذهن اعراب را به شدت آزرد. به اعتقاد آنها درصورتى که آمريکا درعراق موفق شود، به سراغ آنها خواهد آمد و طرح‌هاى خود را براى تقويت اقليت‌ها (به ويژه شيعيان که در کشورهاى عربستان سعودى، مصر، لبنان، يمن، ليبى و غيره از جمعيت درخور توجهى برخوردارند) به کار خواهد برد و دست به تجزيه کشورهاى عربى يا حداقل تغيير حکومت‌هاى آنها و دادن امتيازهاى بيشتر به اقليت‌ها خواهد زد.

 

آنها با همين هدف تلاش کردند، ناآرامى‌ها درعراق افزايش يابد و فتنه درگيرى داخلى نيز به شدت گسترده شود تا آمريکا نتواند، پيروزمندانه ازعراق خارج شود. اما با ارائه طرح جديد تجزيه عراق که فراترازيک طرح فدرالى است و مورد حمايت دموکرات‌ها که اعراب بر روى آنها حسب ويژه‌اى باز کرده بودند، تمام اين نقشه‌ها نقش برآب شده است.

اکنون اعراب دربرابراين معماى بزرگ قرار گرفته‌اند که کدام يک ازدو حزب جمهورى‌خواه ودموکرات به نفع آنها عمل مى‌کنند. جمهورى‌خواهان با نقشه‌هاى جنگى دربرابرمواضع آنها قراردارند ودموکرات‌ها نيزبا ارائه طرح‌هايى نظيرتجزيه عراق و ترويج فدارليسم به فکرمنافع عرب‌ها نيستند.

غافل ازاين که نقشه‌هاى بزرگ را يک حزب به تنهايى طراحى نمى‌کند، بلکه تمام گروه‌ها و احزاب سياسى بر سرآن توافق مى‌کنند. تفاوت تنها برسرچگونگى اجراى آن است نه اصل موضوع.

على موسوى خلخالى

نویسنده خبر

مترجم، روزنامه نگار و معاون سردبیر دیپلماسی ایرانی.

اطلاعات بیشتر


نظر شما :