آمريکا و روياى حضور دائمى در عراق

پرزیدنت بوش رئیس جمهوری آمریکا روز پنج شنبه نطق خود درباره استراتژی جدید آمریکا در عراق را اعلام کرد. وی در یک نطق 18 دقیقه ای به تشریح سیاست های آتی آمریکا درعراق پرداخت و با استناد به گزارش دیوید پترائوس فرمانده ارتش آمریکا درعراق و رایان کروکر سفیر آمریکا در آن کشور خبر از بازگرداندن تعدادی از نیروهای آمریکایی ازعراق داد.

 وی در این نطق گفت:«بر اساس توصیه های ژنرال پترائوس 2200 سرباز از نیروهای مارینز تا پایان ماه جاری میلادی به آمریکا باز می گردند و 5700 سرباز دیگر نیز تا کریسمس 2008 به میهن می آیند.»

بوش همچنین تاکیدکرد:«بازگشت این تعداد از نیروها براساس گزارش های مثبت دیوید پترائوس فرمانده نیروهای آمریکایی درعراق است که به پیشرفت های نظامی و امنیتی درعراق تاکید کرده و اظهار داشته به دلیل پیشرفت های بسیار خوب به دست آمده در عراق، می توان به فکر کاهش نیروها در آن کشور بود.»

رئیس جمهوری آمریکا تجربه برقراری امنیت در عراق را نمونه ای از پیروزی استراتژی کاخ سفید در عراق دانست و گفت:«مشابه چنین استراتژی ای در مناطق دیالی، بعقوبه و بغداد نیز در حال انجام است که نشانه های موفقیت آن را با کاهش چشمگیر فعالیت های تروریستی در آن مناطق از هم اکنون شاهدیم.»

با این حال جورج بوش بر حضور بدون زمان ارتش آمریکا درعراق تاکید کرد و گفت:«نیروهای ما تا هر زمان که لازم باشد درعراق خواهند ماند و اجازه نخواهند داد، دموکراسی نوپای عراق با خطر مواجه شود.»

وی همچنین تصریح کرد: «درصورتی که ارتش آمریکا، ازعراق خارج شود، القاعده و دشمنان ما عراق را تصاحب کرده و میان خود تقسیم خواهند کرد.»

بدین ترتیب همانطور که پیش بینی می شد، پرزیدنت بوش با استناد به گزارش سفیران نظامی و سیاسی خود در عراق حاضر شد تا به فشار دموکرات ها مبنی بر کاهش نیروهای نظامی در عراق گردن نهد و با لحنی پیروزمندانه خبر بازگشت نزدیک به 7900 نفر از سربازان آمریکایی به عراق را اعلام کند.

همانطورکه رئیس جمهوری آمریکا و سفیرانش درعراق تاکید کردند، خوشبختانه فعالیت های تروریستی در عراق بسیار کاهش یافته و دولت عراق توانسته است تا حدودی انتظارات را در این زمینه برآورده کند. اکنون مدتها است که خبر از انفجارهای هر روزه در بغداد و دیگر نقاط عراق نیست و خشونت های روزانه در مناطق مختلف این کشور نیز به شدت کاهش یافته است.

دقیقا 12 ساعت پس از ایراد نطق بوش، کاخ سفید با صدور بیانیه ای گزارش خود از عملکرد دولت نوری مالکی نخست وزیرعراق را اعلام کرد. بر اساس این بیانیه دولت مالکی توانسته در 9 مورد از 18 موردی که کنگره آمریکا برای دولت مالکی تعیین کرده به پیشرفت های قابل قبولی دست یابد و در 9 مورد نیز همچنان نتوانسته انتظارات را برآورده کند.

عمده نگرانی کاخ سفید در این گزارش حول سه مقوله توزیع عادلانه نفت، بازگشت بعثیان به پست های خود یا بازنشسته کردن برخی از آنها و آشتی ملی میان احزاب و طایفه های مختلف عراقی متمرکز است. با وجود این که کاخ سفید فشارهای فزآینده ای را به دولت مالکی وارد کرده تا به این هدف هر چه سریعتر جامه عمل بپوشاند، اما وی تا کنون نتوانسته به پیشرفت های ملموسی در این زمینه دست یابد.

آمریکایی ها نگرانند، عدم حصول به این نتایج اوضاع را درعراق بیشتر متشنج کرده و بر میزان انتقادها و نارضایتی ها به کاخ سفید بیفزاید. آنها همچنین نگرانند که عواقب عدم تحقق آشتی ملی باعث شکست سنگین آنها در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا شود.

دفاع پنتاگون از استراتژی بوش

رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا 24 ساعت پس از نطق رئیس جمهوری آمریکا و صدور بیانیه کاخ سفید با شرکت در یک نشست مطبوعاتی در ساختمان مرکزی پنتاگون از استراتژی بوش درعراق دفاع کرد و گفت:«بعید می دانم رئیس جمهوری آمریکا به خواسته اکثریت نمایندگان کنگره تن دهد و درخروج روند نیروهای آمریکایی از عراق سرعت بخشد.»

اما وی ابراز داشت: «پیش بینی می شود شمار نیروهای آمریکایی در عراق تا پایان سال 2008 از 167 هزار سرباز کنونی به 100 هزار سرباز کاهش یابد.»

گیتس در ادامه افزود:«تلاش داریم با افزایش توانایی های ارتش و پلیس عراق بتوانیم به این مهم دست یابیم.»

گیتس همچنین نسبت به هر گونه شکست ارتش آمریکا در عراق هشدار دادوگفت:«هر گونه شکست ارتش آمریکا در عراق فاجعه ای برای عراق، منطقه، آمریکا و به طور کل جهان خواهد بود.»

بدین ترتیب به نظر می رسددولت آمریکا به هیچ وجه قصد نداردحداقل تا پایان دولت جورج بوش رئیس جمهوری آمریکا تمام نیروهای خود را از عراق خارج کند. به ویژه این که همچنان خطر القاعده درعراق مشهود است و علاوه بر آن خطر دخالت دیگر کشورهای منطقه در امور داخلی آن کشور به ویژه از سوی کشورهای عربی که از نبود یک دولت سنی در عراق ناخشنودند، همچنان ادامه دارد.

 دولت های عربی همچنان از به رسمیت شناختن دولت عراق اجتناب می کنند و تمایل خود را برای تغییر دولت کنونی عراق را به هیچ وجه پنهان نمی کنند.

عدم خروج نیروهای آمریکایی از عراق تا به اندازه ای جدی است که رابرت گیتس رسما اعلام کرده که ارتش آمریکا خود را برای حضور طولانی مدت در عراق آماده کرده است.

برخی از نمایندگان دموکرات کنگره آمریکا نیز اعلام کرده اند که بعید می دانند، ارتش آمریکا از عراق در دوره بعدی ریاست جمهوری آمریکا چه جمهوری خواه و چه دموکرات به طور کامل خارج شوند. این اظهارات نشان می دهد که حضور آمریکایی ها همچنان ادامه خواهد داشت و منازعات کنونی در درون آمریکا تنها بر تعداد سربازان و چگونگی رهبری آنها متمرکز است.

انتقاد دموکرات ها به اظهارت رئیس جمهوری آمریکا  

اما با این حال دموکرات های کنگره پس از اظهارات بوش و بیانیه کاخ سفید درباره دولت عراق، نسبت به آن موضع گیری کرده و انتقادهای شدیدی را متوجه کاخ سفید کردند. دموکرات ها ضمن انتقاد شدید از اظهارات رئیس جمهوری آمریکا آن را سیاستی غلط تنها برای مبارزه با تروریسم تحت رهبری اسامه بن لادن دانستند.

نانسی پلوسی رئیس کنگره آمریکا ضمن انتقاد از سیاست کاخ سفید گفت:«اصرار جورج بوش به سیاست و استراتژی کنونی خود در عراق ما را تحت فشار می گذارد تا جنگ حداقل تا 10 سال دیگر هم ادامه داشته باشد.»

باراک اوباما یکی دیگر از سناتورهای دموکرات سنا و یکی از نامزدهای اصلی ریاست جمهوری آمریکا نیز گفت: «اکنون وقت آن رسیده که جنگ را پایان دهیم نه این که دوباره آن را آغاز کنیم.»

«هوارد دین» رئیس گروه ملی کنگره آمریکا نیز در این باره گفت:«بوش تلاش می کند از این راه برای سیاست شکست خورده خود در عراق زمان بخرد.»

در این میان «ادوارد کندی» دیگر سناتور دموکرات سنا نیز ضمن انتقاد هم زمان از بوش و دولت عراق گفت: «رئیس جمهور سربازان ما را همانند گروگان در دستان رهبران عراقی قرار داده است. مقام های عراقی تا کنون هیچ رغبتی برای اتخاذ تصمیم های سخت و جدی برای جلوگیری از یک جنگ داخلی در عراق از خود نشان نداده اند اما بوش همچنان فرصت های تازه در اختیار آنها می گذارد.»

دموکرات ها از این که دولت مالکی هنوز نتوانسته برای آشتی ملی عراق کاری از پیش ببرد، ناخرسندند. آنها همچنین از سیاست مالکی در مشارکت ندادن به سنی ها و دیگر قومیت ها و گروه های عراقی در عرصه سیاسی عراق ناخشنودندو معتقدند پیروی از چنین سیاستی عراقی را به سمت یک جنگ داخلی هدایت می کند.

 نمایندگان دموکرات همچنین از این که سربازان آمریکایی همچنان در عراق کشته می شوند، بسیار نگرانند. به اعتقاد آنها جان سربازان آمریکایی از هر هدفی در عراق مهمتر است.

دلایل عدم موفقیت مالکی در آشتی ملی

دولت مالکی تا کنون نتوانسته در زمینه آشتی ملی به نتایج قابل قبولی برسد. اختلاف میان گروه های سیاسی سنی با دولت وی همچنان ادامه دارد و روز به روز نیز وخیم تر می شود. به گونه ای که تهدید سقوط کابینه مالکی از جانب آنها کاملا جدی است و آنها تا کنون نشست های مختلفی را با گروه های مختلف عراقی از جمله گروه العراقیه برای سقوط دولت مالکی ترتیب داده اند.

 آنها حتی توانسته اند حمایت کشورهای عربی را برای رو در رویی با مالکی جلب کنند. مقام های جبهه توافق همچنین تا کنون سفرهای مکرری را به آمریکا داشته اند تا شاید بتوانند کاخ سفید را راضی کنند تا حمایت های خود را از دولت مالکی قطع کند.

سنیان اصرار دارند که نقش بیشتری در ارتش و تحولات امنیتی کشور داشته باشند. آنها همچنین از این که در بسیاری از تصمیم گیری های کلی دولت نقشی ندارند و با آنها مشورتی در این زمینه نمی شود بسیار ناراحتند. در مقابل مالکی معتقد است که افزایش نفوذ سنیان در ارتش و دستگاه های امنیتی نه برای افزایش همکاری ها میان عناصر مختلف عراقی و پیشبرد اهداف سیاسی ملی کشور بلکه بیشتر برای خارج ساختن قدرت از دست شیعیان و احزاب شیعی و ایجاد یک دولت تک حزبی و طائفه ای است.

 در جلسه ای که نوری مالکی با طارق الهاشمی معاون رئیس جمهوری عراق و یکی از رهبران اصلی جبهه توافق داشته رسما به وی گفته است که اجازه نمی دهد، ارتش در اختیار سنیان باشد زیرا به خوبی می داند، در صورت تحقق این هدف آنها علیه دولت وی کودتا می کنند.

نگرانی نوری مالکی شاید چندان هم بی دلیل نباشد، زیرا جبهه توافق تلاش بسیاری دارد تا فرماندهان سابق رژیم بعث را دوباره به ارتش و دستگاه های امنیتی بازگرداند تا شاید بدین ترتیب بتواند فضای عمدتا شیعه حاکم در ارتش و وزارت امنیت را به نفع خود و سنیان تعدیل کند.

سنیان از این که قدرت به طور کامل در اختیارشان نیست بسیار ناراحتند و همانطور که مالکی می گوید، دست به هر کاری می زنند تا کشور و قدرت از نفوذ شیعیان خارج شود.

اما با این حال برخی از احزاب سیاسی شیعه عراقی از جمله مجلس اعلا معتقدند که امکان آشتی ملی وجود دارد. به اعتقاد آنها می توان میان احزاب و طائفه های سیاسی کشور آشتی ملی ایجاد کرد به شرطی که شیطنت های احزاب سنی به طورکامل کنترل شود و نهایت دقت را برای مهار سیاست های تک حزبی و تک بعدی به کار گرفت.

 آنچه مسلم است، دولت مالکی همچنان فرصت دارد تا آشتی ملی را در کشور محقق کند، به شرطی که قدر فرصت های کنونی را بداند و نگذارد زمان برای وی تنگ شود.