رياست يک کشور اسلامى بر سازمانى کاملا اروپايى

دیپلماسی ایرانی: از اول ژانویه ۲۰۱۰ قزاقستان به مدت یک سال ریاست سازمان امنیت و همکاری اروپا را برعهده گرفت. قزاقستان نخستین کشور مسلمان است که رهبری چنین سازمان جهانی را بر عهده می‌گیرد.

سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) بزرگترین سازمان بین‌المللی است که در خصوص امنیت، حقوق بشر، آزادی مطبوعات و انتخابات آزاد فعالیت می‌کند. این سازمان در سال ۱۹۷۰ تحت عنوان "امنیت و همکاری در اروپا" میان بلوک شرق و غرب در آن زمان تاسیس شد. این سازمان پس از سقوط شوروی در نشستی که در بوداپست پایتخت مجارستان در سال ۱۹۹۴ برگزار شد به سازمان امنیت وهمکاری اروپا تغییر نام داد. در این سازمان ۵۶ کشور از جمله جمهوری‌های سابق شوروی، همه‌ کشورهای اروپایی، امریکا و کانادا عضویت دارند.

برخی از کشورهای غربی عضو سازمان امنیت و همکاری اروپا از جمله امریکا و بریتانیا با ریاست قزاقستان بر این سازمان مخالف بودند. به اعتقاد آنها تا به حال انتخابات آزاد در قزاقستان انجام نگرفته و نظام حاکم بر قزاقستان حقوق احزاب سیاسی را پایمال می‌کند.

در مقابل این دو کشور آلمان و روسیه از قزاقستان پشتیبانی کردند. به نظر مقامات آلمانی مسئولیت جدید سبب اصلاحات دمکراتیک در قزاقستان خواهد شد و این کشور نمونه و الگوی خوبی برای دیگر کشورهای منطقه خواهد بود.

در آستانه‌ ریاست قزاقستان بر سازمان امنیت و همکاری اروپا، این کشور قانون انتخابات و احزاب را اصلاح کرد. گرچه مدافعان حقوق بشر می‌گویند، فشار به روزنامه‌نگاران مستقل و گروه‌های دینی افزایش یافته است. کشورهای آسیای مرکزی از مسئولیت جدید قزاقستان حمایت کردند. آنها امیدوارند قزاقستان مشکلات آسیای میانه و منطقه را در اولویت‌های این سازمان قرار دهد.

دکتر دیتر ماتای که پنج سال در آسیای میانه مسئولیت‌های مختلف در رابطه با سازمان امنیت و همکاری اروپا بر عهده داشته در گفت و گو با دویچه وله می‌‌گوید: «قزاقستان کشوری است که در آن جامعه مدنی رشد چندانی نکرده است. ولی  به هر حال قزاقستان عضو سازمان امنیت و همکاری اروپا است و از حقوق برابر با دیگر کشورهای سازمان برخوردار است. اعضای این سازمان باید به قزاقستان این فرصت را می‌دادند تا این کشور توان خود را برای چنین مسئولیت مهمی به نمایش بگذارد».

دیتر ماتای تاکید می‌کند، غرب مسئولیت جدید قزاقستان را به فال نیک گرفته و امیدوار است این مسئله در منطقه تاثیر مثبتی بگذارد. دولتمردان قزاقستان نیز قول داده‌اند نظر جامعه‌ جهانی را به مسائل منطقه از جمله دریای خزر، صدور انرژی و افغانستان جلب کنند.

برخی کارشناسان معتقدند که مسئولیت جدید برای قزاقستان می‌تواند این کشور را به یک ابرقدرت آسیای میانه تبدیل کند. به خصوص این که چین، روسیه و اکنون سازمان امنیت و همکاری اروپا از آن حمایت می‌کنند. پیش‌بینی می‌شود که پس از این اتفاق مناسبات قزاقستان و دیگر کشورهای منطقه با اروپا توسعه بیشتری یابد.

با این وجود برخی کارشناسان به این نکته نیز اذعان دارند که علی‌رغم ریاست قزاقستان بر سازمان امنیت و همکاری اروپا این کشور در تصمیمات مهم سیاسی و اقتصادی این سازمان نقش تعیین کننده‌ای نخواهد داشت.

برخی دیگر از کارشناسان به نکته مهم دیگری نیز اشاره می‌کنند و آن این که ریاست قزاقستان به عنوان یک کشور مسلمان به معنای آن است که یک کشور اسلامی ریاست سازمانی را بر عهده گرفته که همه کشورهای اروپایی در آن عضوهستند.