ايران در اين روز از شوروى شکايت کرد
دهم ژانويه سال 1946 نخستين مجمع عمومى سازمان ملل نشست خود را در لندن با شرکت نمايندگان 51 کشور عضو (متحدان غرب در جنگ با آلمان، ژاپن و ايتاليا - جنگ جهانى دوم) تشکيل داد. اتلى نخست وزير چپگراى وقت بریتانیا در مراسم گشايش اين اجلاس گفت که اين سازمان به اين شرط پيروز خواهد شد که هر دولت عضو، حفظ صلح را برمنافع اختصاصى خود ترجيح دهد و نکوشد که سازمان ملل را ملعبه خواست‌هاى خود قرار دهد و از آن به عنوان وسيله‌اى براى رسيدن به هدف‌هاى سياسى و ملى استفاده کند.
نخستين شکايتى که در اين مجمع مطرح شد دادخواهى ايران بود که دولت شوروى را متهم ساخت به‌رغم تعهد قبلى نه تنها نيروهايش را از ايران خارج نکرده بلکه اين نيروها مانع نقل و انتقال واحدهاى ارتش ايران درقلمرو اين کشور مى شوند و با اين اقدام تماميت ارضى و حاکميت ايران به مخاطره افتاده است. پس از آن قرار شد دو کشور نخست با مذاکرات دوجانبه بکوشند مسئله را ميان خود حل کنند و در صورت رسيدن به بن‌بست آن وقت این موضوع در سازمان ملل بررسى شده و تصميم مقتضى گرفته شود. موضوعی که بعدا دو طرف از طریق مذاکره توانستند آن را حل و فصل کنند.
اين مجمع در بیست و ششمین سال‌روز تشکيل جامعه ملل گشايش يافته بود. بسيارى از استادان علوم سياسى ضوابط، ارکان و حتى نام جامعه ملل را بيشتر مى پسندند که جنگ جهانى دوم را بهانه شکست آن قرار داده بودند. در جامعه ملل برخلاف سازمان ملل به هيچ کشورى امتياز ویژه‌ای داده نشده بود. به عقيده بسيارى از استادان علوم سياسی لزومى نداشت که عنوان اين سازمان "سازمان ملل متحد" باشد؛ چرا که همه اعضاى آن متحد و دوست يکديگر نيستند. نام اين سازمان از پيمان 26 گانه دولتهاى در حال جنگ با آلمان گرفته شده که در دهم ژانويه سال 1942 متعهد شده بودند با دولتهاى محور (آلمان، ايتاليا و ژاپن) به طور جداگانه وارد مذاکرات ترک مخاصمه یا جنگ شوند. از آنجا که امريکا و بریتانیا، طراحان آن پيمان، در آن تدبير موفق شدند؛ بر همان پايه پيشنهاد تاسيس سازمان ملل متحد را مطرح کردند و روح حاکم بر سازمان نيز همان است که ميان اعضاى آن پيمان به وجود آمده بود.
بزرگترين ايراد به سازمان ملل، قرارداده شدن حق رد (وتو) در دست پنچ دولت (فاتحان جنگ جهانى دوم) در شوراى امنيت – بازوى اجرايى آن سازمان – است. هدف اصلى از ايجاد سازمان ملل جلوگيرى از جنگ و خونريزى است که اين حق رد (امتياز پنچ دولت) مانع از اعمال آن مى شود و به اعتقاد بسیاری جنگ‌هايى که پس از تاسيس سازمان ملل رخ داده به همان دليل بوده است.
ضعف بزرگ ديگر سازمان ملل که که شمار اعضاى آن تا سال 2008 به 192 کشور رسيده است بى‌اختيار بودن مجمع عمومى آن است که هرسال يک نشست عادى دارد که در ماه سپتامبر آغاز مى شود. اين مجمع درحقيقت يک تريبون آزاد براى نطق کردن است.
جهانيان عدم وقوع جنگ سوم جهانى را در نيمه دوم قرن 20 بايد مديون معارضه دو ابر قدرت وقت باشند تا سازمان ملل که بسيارى از اصحاب نظر آن را سازمان عليل لقب داده و خواهان يک تجديد نظر جامع در آن شده‌اند و گفته‌اند که با ظهور قدرت‌هايى چون هند، برزيل، آلمان، ژاپن و ... لزوم چنين اصلاحاتى بيش از هروقت ديگر احساس مى شود و در غير اين صورت احتمال انشعاب وجود خواهد داشت.
نظر شما :