تنوعی از تحریم‌ها و نقش تاخیرانداز چین و روسیه
هفته گذشته دیپلمات‌های کشورهای پنج عضو دائم شواری امنیت به اضافه آلمان ( 1+5 ) گفتگوهایی را به صورت تلفنی درباره آخرین تحولات مربوط به موضوع هسته‌ای ایران انجام دادند. این گفتگوی تلفنی بدون اینکه طرفین نکته‌ای را درباره تاریخ ارائه درخواست خود به شورای امنیت برای بررسی امکان افزایش فشارها بر ایران، عنوان کنند پایان یافت.
گفتاری از علی خرم، تحلیل گر مسائل سیاست خارجی ایران:
در مورد تاکید اعضای 1+5 بر افزایش فشارها به ایران از طریق اعمال تحریم علیه کشورمان و یا امکان حل مسئله از طریق دیپلماسی در سال آینده باید گفت اگر به سخنان طرفین 1+5 استناد کنیم همیشه صحبت از دیپلماسی برای حل این مسئله است و ایران می‌تواند هر زمانی که می خواهد از آن استفاده کند و آنها هم آمادگی این را دارند که با ایران مذاکره کنند.
اما بعید است که آنها به همین ترتیب این قضیه را به تاخیر بیاندازند. حتی اگر چین و روسیه هم مقداری تاخیر ایجاد کنند این میزان قطعا زیاد نخواهد بود.
در گذشته هم تجربه نشان داده است که چین و روسیه ضمن اینکه در مواقعی سعی کرده‌اند برای ایران زمان بخرند ولی این کار آنها به این معنا نبوده که از برخی منافعشان به خاطر ایران بگذرند.
در حقیقت آنها زمانی که لازم است علیه ایران قطعنامه صادر کنند و یا علیه ایران رای دهند، این کار را می‌کنند. از این نظر می‌شود گفت که نقش روسیه و چین عموما در این است که اگر زمانی ایران برای حل مشکل تلاش می‌کند یا از خودش حرکت مثبتی نشان می‌دهد، آنها سعی می‌کنند به استناد این حرکت مثبت واقعه را که ممکن است صدور قطعنامه در شورای امنیت و یا قطعنامه در شورای حکام باشد عقب بیاندازند ولی به این معنا نیست که کاملا واقعه را منتفی کنند .
تحریم یکجانبه و تحریم چند جانبه
اما در مورد تحریم‌های یکجانبه امریکا و اتحادیه اروپا و تاثیر آن بر اقدامات احتمالی شورای امنیت سازمان ملل متحد باید گفت که در واقع این دو تناقضی با هم ندارد. در مورد امریکا همان طور که سوابق نشان می‌دهد می‌توان این طور گفت که روانشناسی امریکا بدین ترتیب است که اگر صدور قطعنامه‌ای در شورای امنیت دچار کمبود وقت و یا دچار تاخیر شود، امریکا در صورت صلاح دید تحریم‌های یکجانبه‌اش را به کار می‌برد.
البته در این مورد باراک اوباما، رئیس جمهور امریکا کند تر از دیگر اعضای حاضر در هیئت حاکمه امریکا اعم از سنای امریکا یا مجلس نمایندگان امریکا یا حتی وزارت خارجه امریکاست.
لذا باید گفت که تاکنون هم به اندازه کافی در داخل هیئت حاکمه امریکا برای تصویب و یا اجرای تحریم‌ها فشار زیادی به رئیس جمهور آورده‌اند و اگر تا به حال قسمت‌هایی از آن به اجرا گذاشته نشده به خاطر این است که شخص آقای اوباما هنوز هم به مذاکره اعتقاد دارد.
اما در مورد اروپا همان طور که می‌دانید آنها در اجلاس سران اروپا که چندین روز گذشته برگزار شد، خط مشی خود را نشان دادند و گفتند که اگر اقدامی از سوی امریکا نشود، این اتحادیه اروپاست که خود راساً به اقدامات و به عبارتی تحریم‌های خاص اتحادیه اروپا علیه ایران دست خواهد زد.
لذا به این معنا نیست که این دو به هم مرتبط هستند؛ یکی تحریم‌های یکجانبه‌ای است که اتحادیه اروپا و امریکا اجرا می‌کنند و دیگری تحریم‌های چند جانبه‌ای است که در شورای امنیت سازمان مل متحد به تصویب می‌رسد.
اگر اعمال تحریم‌ها در شورای امنیت سازمان ملل به شکست منتهی شود یا تصویب آن دچار مشکل و یا وقفه شود، حتما اروپا و امریکا تحریم‌های بکجانبه خودشان را اعمال خواهند کرد.
نکته دیگر آن است که اگر این موضوع در شورای امنیت هم تصویب شود، این احتمال وجود دارد که امریکایی‌ها و اتحادیه اروپا هم علاوه بر تحریم شورای امنیت، تحریم‌های یکچانبه ای را علیه ایران وضع کنند.
نظر شما :