حمله امریکا به پاناما

در تاریخ 20 دسامبر سال 1989 نيروهاى اعزامى جورج بوش (پدر) رئيس جمهورى وقت امريکا مرکب از 9 هزار و پانصد نفر با کمک 12 هزار تن نظاميان امريکايى مستقر در منطقه کانال پاناما حمله نظامى خود را به واحدهاى ژنرال مانوئل نوريه گا رئيس دولت پاناما را آغاز کردند. نوریه گا در امريکا متهم به معاونت در صدور کوکايين و پول‌شویی شده بود.

نوريه گا متولد سال 1934 از جوانى در ارتش پاناما فعاليت داشت و با کمک امريکا به قدرت رسيده بود. اسناد منتشره حاکی از آن بود که نوریه گا سالها حقوق بگیر سیا بود. وی در امریکا آموزش کار اطلاعاتی دیده بود.

نوریه گا در پاسخ به اتهامات وارده گفته بود که اتهام وارده امريکایی‌ها به او سياسى است و زمانی مطرح شده که او حاضر نشده به خواست دولت امریکا با نيکاراگوئه وارد جنگ شود.

علاوه بر آن دولت واشنگتن خواهان انحلال شبه نظاميان معروف به گردانهاى حيثيت که وی ایجاد کرده بود، شده بود. نوریه گا با انحلال این گروه شبه نظامی مخالف بود.

در نخستين روز حمله که ساعت يک بامداد آغاز شده بود مقاومت ارتش و پلیس پاناما و میلیشیای معروف به گردانهاى حيثيت شديد بود. در این روز 200 غیر نظامی و 59 نظامی پانامایی و 19 نظامی امریکایی کشته شدند.

نوریه گا پیش از اینکه تفنگداران دریایی امریکا به مقر او برسند آنجا را ترک کرده بود که بعدا به سفارت واتیکان پناهنده شده بود. چند روز محاصره سفارت ادامه داشت که نوریه گا بیرون آمد و تسلیم شد. اورا با دستبند به امریکا بردند و در یک دادگاه فدرال به 40 سال زندان محکوم شد که دادگاه بعدی مجازات او را به 30 سال کاهش داد و قرار بود در سال 2007 با استفاده از آزادی مشروط رها شود که دولت فرانسه تقاضای استرداد او را کرد. این امر بهانه قرارگرفت که دولت امریکا اورا در بازداشت نگهدارد.

ظاهرا در پاناما نیز برای او پرونده تشکیل داده بودند. در زمان تعرض به پاناما ژنرال کاولین پاول رئيس ستاد مشترک و ديک چنى وزير دفاع امريکا بودند. بهانه حمله، قتل یک امریکایی بود که پلیس پاناما به او ایست بازرسی داده بود. این رویداد در تاریخ جهان کم سابقه بوده است.