پازل پرمجهول طالبان و القاعده برای امریکاییها
دیپلماسی ایرانی: سیاست مبارزه با تروریسم در افغانستان دچار یک پازل پر مجهول شده است. چرا که سیاستمداران امریکایی خود بر سر دو راهی ماندهاند. عدهای بر این اعتقادند که مبارزه با القاعده در درجه نخست مبارزه با تروریسم قرار دارد در حالی که عدهای معتقدند طالبان و القاعده دو مقوله جدا از هم هستند که مبارزه با آنها باید به صورت جداگانه صورت پذیرد. به اعتقاد آنان حتی اگر القاعده و طالبان را متحد هم فرض کنیم چون در حال حاضر طالبان در خط مقدم مبارزه با غرب است از این رو مبارزه با این جنبش در اولویت قرار دارد. اما این بحثها صرفا در حد تئوری و بخثهای آکادمیک نیست. این موضوعات به داخل سازمان امنیت و دفاع ایالات متحده نیز رخنه کرده و سردر گمیهای تازهای به وجود آورده است.
به طبع این اختلافها نیروهای امریکایی مستقر در افغانستان اکنون بر سر دو راهی قرار گرفتهاند. آنها نمیدانند که باید در درجه اول با طالبان بجنگند یا با القاعده در مناطق مرزی پاکستان. چرا که هنوز تکلیف این موضوع در واشنگتن مشخص نشده است.
جو بایدن معاون رئیسجمهور امریکا روی سیاست تمرکز بیشتر روی القاعده فشار میآورد. وی معتقد است شاکله اصلی طالبان را القاعده تشکیل میدهد و این جنبش از لحاظ فکری از القاعده تغذیه میشود. از این رو باید در درجه نخست با این شبکه جنگید تا زمینههای شکست طالبان فراهم شود.
بر مبنای اظهارات برخی از شبه نظامیان وابسته به القاعده این شبکه تروریستی دیگر ارتباط محکمی با طالبان افغانستان ندارد، اما گروههای وابسته به طالبان در پاکستان ارتباط خود را با القاعده تنگتر کردهاند.
با این حال برخی دیگر از کارشناسان تشخیص تفاوتهای القاعده و طالبان را بسیار دشوار میبینند. به خصوص کارشناسان سازمان امنیت پاکستان که معتقدند سیاست امریکا در مبارزه با تروریسم در افغانستان و پاکستان صحیح نیست. به نظر آنها تصمیم ایالات متحده امریکا برای درگیری با جبهه وسیع شبهنظامیان بنیادگرا ناشی از عدم درک درست موقعیت است. به اعتقاد آنها باید رهبران شبکههای تروریستی را به صورت هدفمند مورد حمله قرار داد.
بنا به گزارشها رهبران القاعده در ۱۸ ماه گذشته مناسبات خود را با طالبان پاکستان و سایر گروههای مسلح مثل جیش المحمد و لشگر جنگوی در منطقه پنجاب گسترش دادهاند. لشگر جنگوی یک گروه مسلح سنی است. رهبر عملیات این گروه عثمان چوتو بود که چهار سال پیش در کراچی دستگیر شد.
القاعده ضمنا با گروه مسلح جلالالدین حکانی و پسرش سراج هم ارتباط دارد. این پدر و پسر نبرد علیه نیروهای امریکایی مستقر در افغانستان را از وزیرستان پاکستان هدایت میکنند. وزیرستان محل سکونت قبائلی است که پاکستان بر آنها کنترل چندانی ندارد.
ریچارد بارت که سالها هماهنگکننده تحریمهای سازمان ملل متحد بوده است در گفت و گو با رادیو آلمان ابراز عقیده میکند که میان القاعده و متحد قدیمیاش طالبان در افغانستان مدتها است شکاف افتاده و این شکاف همواره عمیقتر میشود. ریچارد بارت میگوید که ملاعمر رهبر طالبان احتمالا تصور میکند که در صورت ادامه همکاری نزدیک با القاعده انتقام سخت امریکا را برخواهد انگیخت.
با این همه حلقههای نظامی و امنیتی ایالات متحده امریکا هشدار میدهند که مناسبات القاعده و طالبان را نباید دست کم گرفت. بروس هوفمن کارشناس ضد ترور دانشگاه جورج تاون معتقد است که القاعده همچنان با طالبان و سایر گروههای مقاومت همکاری میکند. این کارشناس نیز هشدار میدهد که جنگ امریکا نباید تنها به رهبران القاعده خلاصه شود که میتوانند در مرز پاکستان با هواپیماهای بدون سرنشین هدف قرار گیرند. این کار به نظر بروس هوفمن به معنای دست کم گرفتن یک دشمن چندوجهی و در نهایت شکست است.
نظر شما :