آب سرد محمود عباس بر مذاکرات آشتی ملی

دیپلماسی ایرانی: در حالی که مذاکرات صلح میان گروه‌های فلسطینی هنوز به نتیجه مشخصی نرسیده‌، محمود عباس رئیس حکومت خودگردان فلسطینی زمان برگزاری انتخابات سراسری در سرز‌مین‌های فلسطینیان را تعیین کرد تا آب سردی بر مذاکرات آشتی ملی میان فتح و حماس ریخته باشد. حماس این اقدام رهبر فتح را فاقد مشروعیت خوانده است. 

محمود عباس رئیس‌تشکیلات خودگردان فلسطین زمان برگزاری انتخابات سراسری در سرز‌مین‌های فلسطینی را ۲۴ ژانویه سال ۲۰۱۰ میلادی (چهار بهمن) تعیین کرد. این تصمیم در حالی اتخاد شده که مذاکرات صلح میان حماس و فتح که با حضور میانجی‌های مصری در جریان است هنوز به نتیجه نرسیده است.

پیش از این زمان برگزاری انتخابات سراسری پارلمان و ریاست جمهوری در سرزمین‌های فلسطینی ماه ژوئن سال ۲۰۱۰ (اویل تیرماه ۱۳۸۹) اعلام شده بود. حماس ضمن مخالفت با تصمیم محمود عباس وی را به پیروی از امریکا متهم کرد.

سخنگوی حماس اسماعیل ابوزهری پس از اعلام زمان برگزاری انتخابات گفت:« تصمیم عباس‌ تصمیمی یک‌جانبه است که ضربه‌ سنگینی به مذاکرات دو جناح خواهد زد و تلاش برای متحد کردن فلسطینیان را بی‌ثمر خواهد گذاشت.»

اسماعیل رضوان یکی از مقامات حماس نیز در واکنش به تصمیم رهبر فتح گفت:«عباس با این تصمیم نشان داد که پیرو امریکاست.»

حماس محمود عباس را متهم می‌کند که تسلیم فشارهای اسرائيل و امریکا شده است.

برخی از کارشناسان معتقدند که پس از آن که حماس هفته گذشته خواستار به تعویق افتادن امضای توافق‌نامه صلح با فتح با میانجیگری مصر شد، تصمیم به برگزاری انتخابات زودهنگام گرفت. به اعتقاد تحلیلگران آن چه باعث شد که محمود عباس در اعلام زمان انتخابات تعجیل کند، خبرهایی است که از سوی برخی مراکز نظرسنجی به گوشش رسید. به گزارش برخی نظرسنجی‌ها محبوبیت حماس در غزه افت کرده و در مقابل بر محبوبیت محمود عباس افزوده شده است. گزارش‌ این نظرسنجی‌ها چندان دقیق نیست به ویژه این که به دلیل محدودیت‌ها و محاصره‌های غرب در غزه امکان انجام یک نظرسنجی که به حداقل واقیعت‌ها نزدیک باشد، وجود ندارد. مضافا بر آن که نهادهای برگزارکننده این نظرسنجی‌ها نیز مشخص نیست. حماس معتقد است این نظرسنجی‌ها از سوی برخی نهادهای نزدیک به محمود عباس که شکل ارتباطی آن نیز معلوم نیست، انجام شده و نتایج آن طبیعتا متمایل به خواسته‌های محمود عباس و جنبش فتح خواهد بود.

از سوی دیگر گفته می‌شود، کاخ سفید در پی فشارهای دولت تندروی اسرائیلی از محمود عباس خواسته بود که در صورت شکست مذاکرات صلح در قاهره انتخابات زودهنگام اعلام کند. حقیقت ماجرا این است که اسرائیل یکی از دلایل سنگ‌اندازی‌اش برای آغاز مذاکرات صلح با فلسطینیان را حل مشکل موجود در غزه و جدا بودن این منطقه از کل حکومت خودگردان اعلام کرده بود. به همین دلیل امریکایی‌ها محمود عباس را به شدت تحت فشار قرار دادند تا این مسئله را حل کند. زمانی که مذاکرات آشتی ملی در قاهره به نتیجه نرسید و دولت حماس خواستار تعویق امضای توافق‌نامه صلح با مفاد پیشنهادی قاهره شد، فشارها به عباس افزایش یافت تا راه دیگری را پیش رو قرار دهد. برگزاری انتخابات زودهنگام یکی از آن راهکارها بود.

حماس در انتخابات سال ۲۰۰۶ با پیروزی بر گروه فتح موفق به کسب اکثریت آرا شد. این جنبش اما به برقراری رابطه با اسرائیل و توقف حملات موشکی به شهرهای اسرائیل مادامی که اسرائیل مناطق فلسطینی را هدف قرار می‌دهد، راضی نبود. یک سال بعد پس از آنکه دولت‌های غربی گروه حماس به رهبری اسماعیل هنیه را بایکوت کردند، اختلافات میان دو جناح فلسطینی شدت گرفت. تا جایی که طرفداران دو طرف بارها علیه هم اسلحه کشیدند و کار تا جنگ داخلی نیز پیش رفت. در نهایت حماس توانست در یک عملیات شبه نظامی نیروهای فتح را از نوار غزه خارج کرده و کنترل منطقه را در دست بگیرد. پس از این اتفاق محمود عباس از حق خود برای انحلال کابینه استفاده و اسماعیل هنیه را از مقام خود برکنار کرد و دستور به تشکیل کابینه اضطراری به ریاست سلام فیاض داد. اما این اقدامات به تصویب پارلمان که اکثریت آن به گروه حماس تعلق دارد، نرسید. از آن زمان دو جناح فلسطینی دو دولت جداگانه تشکیل دادند و یکدیگر را به رسمیت نمی‌شناسند. حماس کنترل نوار غزه و فتح کنترل کرانه باختری رود اردن را در اختیار دارد.

تصمیم محمود عباس در مورد برگزاری انتخابات سراسری در سرزمین‌های فلسطینی قبل از به نتیجه رسیدن مذاکرات دو جناح به اختلافات حماس و فتح دامن زده است. پ

حال سئوالی که مطرح شود این است که در حالی که حماس زمان تعیین شده برای انتخابات زودهنگام توسط محمود عباس را به رسمیت نمی‌شناسد، رئیس حکومت خودگردان فلسطینی چگونه می‌خواهد در نوار غزه منطقه‌ تحت کنترل حماس انتخابات برگزار کند.