اولین قطع رابطه ایران با آمریکا و فرانسه

روز 31 مارس 1936، برابر با 12 فروردین 1315 شمسی دولت ایران روابط سیاسی خود را با آمریکا قطع کرد و سفارت ایران در واشنگتن و کسنولگری های آن در نیویورک و شیکاگو بسته شد و کنسول ها و دیپلمات های ایرانی به تهران احضار شدند.

 علت اصلی این قطع رابطه اهانت پلیس به وزیرمختار ایران در آمریکا بود. غفار جلال علاء وزیر مختار ایران در آمریکا و همسر انگلیسی وی برای شرکت در یک میهمانی عازم ماریلند بودند و چون می خواستند سر وقت در آن میهمانی حاضر شوند به راننده خود دستور دادند با سرعت غیرمجاز حرکت کند.

 درهمین هنگام یکی از افراد پلیس به اتومبیل آنها دستور توقف داد، ولی سرنشینان اتومبیل به اخطار پلیس توجهی نکردند به سرعت خود افزودند ولی پلیس هم از تعقیب آنها صرفنظر نکرده و سرانجام آنها را متوقف ساخت.

 برخورد پلیس با سرنشینان اتومبیل بسیار اهانت آمیز بود. وزیرمختار ایران ناگزیر خود را معرفی نمود و متذکر شد که وی و همسرش از مصونیت سیاسی برخوردارند و پلیس نمی تواند اتومبیل آنها را متوقف کند ولی پلیس آمریکائی به مصونیت سیاسی آنها توجهی ننموده، به وزیرمختار ایران دستبند زد و آنها را به کلانتری برد و درکلانتری پس از بازجوئی مختصری آنها را به واشنگتن فرستاد.

 پس از انتشار این خبر، بعضی از مطبوعات آمریکا با نقل خبر به بحث پرداخته وعدم رضایت مقررات را برای هر کسی جرم دانسته، به بی نزاکتی وزیرمختار ایران اعتراض کردند. رضا شاه پس از اطلاع ازجریان امر دستور داد روابط سیاسی ایران و آمریکا قطع شود.

قطع روابط ایران و فرانسه

 در آذرماه 1315 یکی از نشریات فرانسه مقاله ای با عنوان «دیکتاتور ایران» نوشت ودر آن رضا شاه را یک مستبد شرقی نامید. این روزنامه نوشته بود که سوابق حیرت انگیز او به یکی از افسانه های هزار و یک شب شباهت دارد.« چگونه یک افسر تیپ قزاق به فرماندهی کل قوا، سپس نخست وزیر و سرانجام در آخرین لحظه با یک تغییر فکر از ریاست جمهوری خودش را به تخت داریوش رسانید.»

نویسنده دراین مقاله از تغییر کلاه پهلوی و تبدیل آن به کلاه فرنگی و کشف حجاب و خشونت. پلیس با زنان چادر به سر به شدت انتقادنموده و آن را از عوارض دیکتاتوری مشرق زمین دانسته بود.

رضا شاه از اشاره ای که در روزنامه فرانسه نسبت به ایران انتشار یافته بود رنجیده خاطر شده دستور قطع روابط با فرانسه را داد. ابوالقاسم فروهر وزیرمختار ایران در آن کشور به تهران احضار شد و مورد ضرب و شتم شاه قرار گرفت.

سرهنگ علی ریاضی وابسته نظامی ایران در فرانسه که هیچ گونه ارتباطی به این قضیه نداشت به تهران احضار و خلع درجه شد و به وزارت فرهنگ انتقال یافت. این وضع چند سالی ادامه داشت تا در ازدواج ولیعهد، آلبرت لوبرن، رئیس  جمهور فرانسه در برقراری مجدد روابط پیشقدم شد.