توان موشکى ايران و سپرهاى بازدارنده
پس از ماه ها مذاکره بين مقامات روسيه و ايالات متحده امريکا درباره استقرار يا عدم استقرار سپر موشکى امريکا در خاک لهستان، بالاخره امريکا تصميم گرفت براى جلب رضايت روسيه در حمايت از تحريمها عليه ايران، استقرار اين سپر موشکى را منتفى اعلام کند اما در عين حال به دنبال جايگزينى براى دفاع از همسايگان ايران در برابر آنچه که قدرت موشکى و توان نظامى ايران مىخواند مىگردد.
روسيه نيز اعلام کرد که فعلا سپر موشکى اسکندر را به حالت تعليق درمىآورد تا پاسخى به اين اقدام امريکا داده باشد. اما آنچه که موجب شده تا اين دو قدرت بزرگ نظامى جهان دست از چنگ و دندان نشان دادن به هم بردارند، بدون شک موضوع ايران و تفاهم بر سر مسائلى است که دربرگيرنده منافع ملى روسيه و تهديد منافع ملى ايران است.
در دوران رياست جمهورى جرج بوش، توان موشکى ايران، امريکا را وادار کرد که براى دفاع در برابر تهديدات نظامى ايران سپرى موشکى را در خاک لهستان مستقر کند اما روسيه نيز که با اين اقدام منافع خود را در خطر مىديد تصميم گرفت سپر موشکى اسکندر را در برابر سپر موشکى آمريکا مستقر کند. سیستم دفاع موشکی پیشنهاد شده از سوی بوش، رئیس جمهور سابق امریکا، بر اساس استقرار شبکهای از موشکهای آمریکایی در لهستان و همچنین ایجاد شبکهای راداری در جمهوری چک بنا شده بود.
اما آنچه که موجب شد که دو قدرت نظامى برتر جهان اين چنين در برابر هم صف آرايى کنند توان موشکى ايران است. بنا بر اخبار منتشر شده در اين زمينه، ایران در حال حاضر تواناییهای موشکى و نظامى خود را گسترش داده است. ایران سال گذشته موشک سجیل را که دارای سوخت جامد است آزمایش کرد و همچنین در سال جاری یک ماهواره را با استفاده از موشک سفیر به مدار پایین سطح زمین فرستاد.
سفیر دارای استفادههای محدود نظامی است و نمیتواند به یک موشک بالستیک موثر نظامی تبدیل شود؛ اما موشک سجیل به نوعی توانایی دسترسی ایران به اهدافش را تغییر داده است، اگرچه سجیل برای تبدیل شدن به وضعیت کاربردی سالها زمان نیاز دارد.
با وجود این و بر خلاف ادعاى رسانههاى غربى، هنوز نشانهای از اینکه ایران از موشکهايش براى هدف قرار دادن اهدافی در اروپای غربی استفاده کند وجود ندارد. هر چند که ايران بالقوه اين توان را دارد که از موشکهايى بالستيک (موشک قدر 110) با برد متوسط 2500 تا 3000 کيلومترى استفاده کند که دورترين نقاط اروپا و بيش از 70 درصد آسيا را در تيررس دارد. در عین حال ایران تلاشی برای تغییر در موتور موشک شهاب 3 با برد 2000 کیلومتری انجام نداده است.
بر اساس نتايج تحقيقى که براى انستیتوی مطالعات استراتژیک از سوى کارشناسان امريکايى انجام شده است، مشخص شد که ایران ظرفیت گسترش توانایی موشکهای خود برای رسیدن به اروپای غربی را دارد.
در عين حال رابرت گيتس، وزير دفاع ايالات متحده امريکا آبان ماه سال گذشته در کنفرانسی مطبوعاتی در پنتاگون به طور ضمنى اعلام کرد که مىداند ایرانیها تا چه مدت دیگر به موشک بالستیکی دست خواهند يافت که توان هدف گیری اروپای مرکزی و غربی را داشته باشد.
وی گفت: «ما اطلاع داریم که ایرانیها موشکهایی با برد 3/1 هزار کیلومتری در اختیار دارند. میدانیم که آنها از کره شمالی موشکهایی با برد 5/2 هزار کیلومتری خریداری نمودهاند. مسأله اینجاست که تا چند وقت دیگر موشکهایی در اختیار خواهند گرفت که ممکن است علیه متفقین ما مورد استفاده قرار گیرد.»
با استناد به توليدات موشکى ايران، مىتوان نتيجه گرفت که ایران برای دستیابی به موشکهایی با برد بالای 3000 کیلومتر قدمهای بلندی را برداشته و توانایی رسیدن به برد 6000 کیلومتری را دارد. با توجه به ساخت و استفاده از موشک چندکلاهکه (MIRV) نظیر فجر- 3 استفاده از این نوع کلاهک در دیگر موشکهای ایرانی دور از ذهن نیست.
علاوه بر اين توافق ايران و روسيه براى خريد موشکهاى دفاعى S - 300 از روسيه بر افزايش توان موشکى ايران تاثيرگذار خواهد بود هرچند که روسيه هنوز اين موشکها را به ايران تحويل نداده است. به نظر برخى تحليلگران نظامى دستيابى ايران به اين نوع موشک مىتواند معادلات راهبردى و نظامى منطقه را تغيير دهد.
بر اساس برخى گزارشها ايران خود را به سامانههاى موشکى "تور.ام1" مجهز کرده است که اين موشکها توانايى هدف قرار دادن و نابود کردن جنگندههاى "اف16" امريکايى را دارند.
اين سامانه موشکى در حال حاضر در نزديکى تأسيسات هستهاى ايران و برخى از مراکز نظامى مستقر شده و اين در حالى است که ارتش جمهورى اسلامى ايران نيز موشک سيار و ساخت داخل "ميثاق2 " را در اختيار دارد.
همچنين ايران به ساخت نسل پنجم موشکهاى "صاعقه" اقدام کرده است که مىتواند در مقابل جنگندههاى "اف18" امريکا بايستد؛ همچنين ايران سعى کرده است تا موشکهاى "اس300" روسى را خريدارى کند که اين موشکها مانعى براى حملات احتمالى به ايران به شمار مىرود و به همين علت است که رژيم صهيونيستى در تماس با مسکو سعى مىکند تا مانع عقد اين توافق نظامى شود که البته تلاشها تا کنون نتيجهاى در بر نداشته است.
کارشناسان نظامى معتقدند ساخت سوخت جامد موشک سجيل، جهش بالايى در سامانههاى موشکهاى بالستيک ايران ايجاد کرد و به اين کشور اين توانايى را داد که موشکهاى قارهپيما با برد بيش از پنج هزار کيلومتر را بسازد. البته رسیدن به چنین وضعیتی نیاز به آزمایشهای مختلف و زمان چند ساله دارد.
علاوه بر ماهيت و کيفيت برنامههاى موشکى ايران، تعداد و حجم بالاى منظومه موشکى ايران موجب نگرانى غرب از توان نظامى ايران شده و اين در حالى است که بر اساس اعلام منابع جاسوسى امريکا، ايران قادر است ساليانه 50 هزار فروند موشک بسازد.
بر همين اساس امريکا نسبت به طراحى سپر موشکى اقدام کرد که هدف اصلى آن حفاظت از خاک امریکا و اروپاى غربی از موشکهای قارهپیما و برد متوسط ايران بود. البته به زعم امريکا این سیستم دفاعی قادر به حفاظت جنوب شرق اروپا، ترکیه و اسراییل نبود و این دو نقیصه به نظر میرسد که باعث شده است تا دولت اوباما استراتژی سیستم دفاع موشکی را تغییر دهد.
سیستم دفاعی پیشنهاد شده جدید بر اساس سیسستم دفاعی منطقهای است. دفاع موشکی منطقهای پیشنهاد شده متحرک است و نیاز به پایگاههای زمینی در اروپای شرقی ندارد، موضوعی که در رابطه بین آمریکا و روسیه حساس است.
حال بايد ديد با سياست جديد امريکا و روسيه در خصوص استقرار سپر موشکى، ايران چه سياستى در قبال اين توافق اتخاذ خواهد کرد.
نظر شما :