مردم برنده انتخابات افغانستان‌اند

۲۳ شهریور ۱۳۸۸ | ۱۹:۳۳ کد : ۵۴۶۸ اخبار اصلی
نویسنده خبر: هومن دولتی
یادداشتی از هومن دولتی، کارشناس مسائل افغانستان.
مردم برنده انتخابات افغانستان‌اند

انتخابات در افغانستان با تمام فراز و نشیبهایش به پایان رسید. پایان رای‌گیری درساعت پنج عصر روز پنچ شنبه آغاز فصلی دیگر در تاریخ سیاسی افغانستان بود. هرچند تحرکات نظامی دو سه روز منتهی به برگزاری انتخابات در رسانه‌ها همه به پای طالبان نوشته شد و طالبان نیز برای نشان دادن قدرت آن را به حساب خود واریز کردند، اما این تمام واقعیت نیست. هرچند تمام این نا امنی‌ها منطبق بر تفکرات طالبان تندرو است، حملات مکرر نیروهای ناتو و آیساف به همراه ارتش افغانستان، عملیات خنجر در ماه‌های اخیر و وسوسه مذاکره و سهم‌دهی دولت به طالبان همه و همه از قدرت نظامی طالبان کاست به طوری که ‌ آنها توان تدارکات حملات اخیر در این سطح را دیگر ندارند.

 با بررسی وضعیت امنیت در ولایات افغانستان دقیقاً در ولایات جنوبی این تحرکات بیشتر به چشم می‌خورد، و این امر به ضرر کاندیدایی است که بیشتر پشتون‌ها به او تمایل دارند. آقای کرزای حساب ویژه‌ای در ولات جنوبی نظیر خوست، قندهار، پکتیا، پکتیکا، غزنی، ننگرهار، هلمند و نیمروز و... برای خود درنظر گرفته بود و این ناامنی موجب کاهش مشارکت در این نواحی شد. هرچند آرای آقای کرزای در این نواحی از سایر رقبا بیشتر بود اما در صورت بالا بودن مشارکت بیشتر مردم در این منطقه آرای وی در این نواحی برای قطعیت بخشیدن به نتیجه انتخابات کمک بیشتری می‌کرد.

طی نتایج اولیه، مشارکت در انتخابات دومین دوره ریاست جمهوری حدود 50% بود که نسبت به دور قبل کاهش چشمگیری داشت.  علت این کاهش را می‌توان در مسائل پیش آمده در ارتباط با امنیت در استان‌های جنوبی افغانستان جستجو کرد. شاید بتوان با گمانه‌زنی این ناامنی‌ها را تحلیل کرد و ارتباط آن را انتخابات جاری و عوامل دخیل در ناامنی ولایات جنوبی دانست.

شائبه تقلب گسترده، یکی از مباحثی بود که مکرراً در ساعات قبل از اتمام رای‌گیری از ستاد کاندیداهای مطرح منجمله دکتر اشرف غنی احمد زی، رمضان بشر دوست و دکتر عبدالله عبدالله مطرح شد و متاسفانه با جهت‌گیری  برخی از رسانه‌های کشورهای همسایه و غربی که به دنبال منافع غیر مشروع خود در افغانستان بودند، دامن زده شد.

وجود حدود 230 هزار ناظر که بالغ بر 420 نفر از آنان ناظران بین‌المللی شناخته شده و حضور نمایندگان مطبوعات در روند رای‌گیری احتمال تقلب گسترده و مهندسی شده را غیر ممکن ساخته بود بنابراین به نظر می‌رسد اگر تقلبی نیز صورت گرفته باشد تقلب دولتی نیست و عموماً تاثیرگذار در سرنوشت انتخابات نخواهد بود. ادعاهای مطرح شده صرفاً جهت بازسازی اعتبار کاندیداهایی است که نگران آرای کمتر از پیش‌بینی ایام برگزاری تبلیغات انتخاباتی خود هستند. هرچند در پاره‌ای از مناطق تهدید و ارعاب به نفع یکی دو کاندید وجود داشته ویا آتش زدن چند صندوق رای در شمال افغانستان ودر اطراف مزار شریف صورت گرفته باشد، اما کمسیون مستقل انتخابات افغانستان که نهادی بی‌طرف و مجری برگزاری و اعلام صحت نتایج است، این انتخابات را به نسبت سالم خواند.

            لیست آمار ناظرین دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان

شماره

نوعیت نهاد

تعداد نهاد

تعداد ثبت شدگان

۱

کاندیدان انتخابات شورا های ولایتی

۲۵۳۷

۱۵۸۰۰۹

۲

کاندیدان انتخابات ریاست جمهوری

۱۴

۶۳۰۸۹

۳

ناظرین بین‌المللی

۲۳

۴۴۲

۴

ناظرین ملی (داخلی)

۲۱

۷۳۶۷

۵

رسانه‌های ملی

۴۹

۴۹۷

۶

رسانه‌های بین‌المللی

۱۰۳

۲۵۵

۷

مهمانان خاص

۱

۷

۸

احزاب سیاسی

۳۱

۴۶۳۳

مجموع ناظرین

۲۷۷۹

۲۳۴۲۹۹

بر اساس ماده ۱۵۶ قانون اساسی افغانستان، کمیسیون مستقل انتخابات، صلاحیت و مسئولیت اداره و نظارت بر هر نوع انتخابات و همچنان مراجعه به آرای عمومی مردم، در کشور را به عهده دارد. کمیسیون مستقل انتخابات دارای نه عضو، به همراه رئیس و معاون است، که توسط فرمان شماره ۲۱ مورخ 2/11/1383 رياست جمهوری تعیین گردیده‌اند.

گزارش‌هایی مبنی بر احتمال کشیده شدن انتخابات به دور دوم به گوش می‌رسد و این کمال مطلوب کشورهایی است که سیاست محافظه کارانه ای را در افغانستان پیش گرفته‌اند که در راس آنها آمریکاست که به شدت نگران ایرانیزه شدن مسائل پس از انتخابات افغانستان است، حال آنکه به هیچ عنوان شرایط داخلی در افغانستان در صورت برد یا باخت دو کاندیدای مطرح در دور اول روندی مانند مسائل ایران را در بر نخواهد داشت. وجود مطبوعات و رسانه‌های کاملاً آزاد که آزادانه قدرت انتقال تحلیل‌های خود و جریانات فکری متفاوت را در کشور دارند، عدم تمایل مردم به تکرار منازعات داخلی، تاکید هر دو کاندیدا بر پی‌گیری مسالمت آمیز شکایات، برگزاری انتخابات زیر نظر ناظر بین‌المللی، آزادی برگزاری اجتماعات و تظاهرات مسالمت آمیز و عدم نیاز به کسب مجوز دولتی برای آن، وجود پیشینه مشترک سران فعلی دولت با سران جبهه ملی افغانستان (اپوزسیون طرفدار دکتر عبدالله)، حرف شنوی از زعمای کشور در بین مجاهدین که در تیم هردو کاندیدای رقیب قرار گرفته‌اند ودلایل دیگر همه و همه احتمال وقوع درگیری در سطوح گسترده در اعتراض به نتایج انتخابات را به حداقل می‌رساند.

تاثیر نتایج انتخابات افغانستان بر ایران در کوتاه مدت آشکار نخواهد شد. پیش‌بینی می‌شود، دولت دهم در اداره امور داخلی ایران با مشکلات عدیده دست به گریبان شود و این نکته سبب بی‌تفاوتی بیشتر و نوعی رکود در سیاست خارجی ایران در قبال استراتژیک‌ترین همسایه فعلی خود خواهد شد. موضع‌گیری‌های غیر‌کارشناسانه و غیر حرفه‌ای ایران در انتخابات افغانستان و حمایت برخی از رسانه‌های داخلی از یکی از کاندیدهای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان حتی اعتراض پاره‌ای از مهاجرین افغان در ایران را نیز برانگیخت و آنان را بدلیل احتمال گرایش به کاندیدای غیر از کاندیدای مورد حمایت ایران از اشتراک در انتخابات محروم ساخت. هرچند در جراید اعلام شد مشکلات مالی در افغانستان موجبات فراهم نگردیدن امکان رای‌دهی مهاجران را فراهم ساخته است، اما به دلیل حمایت بزرگان اهل تشیع و ازبک افغانستان از آقای کرزای و اینکه اکثریت مهاجرین در ایران اهل تشیع و یا ازبک هستند و این گروه دارای انسجامی خوب و سازماندهی مناسب می‌باشند دولت ایران کمکی به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان برای مهاجرین افغان در ایران نکرد.

البته دولت پاکستان هم که مناسبات شکننده‌ای با سران دولت فعلی افغانستان و آقای کرزای دارد، نیز با توجه به پشتون بودن مهاجرین افغان در پاکستان و گرایش عمومی پشتون‌ها به آقای کرزای نیز به استقرار شعب رای‌گیری در پاکستان برای مهاجرین افغان کمکی نکرد و مهاجرین افغان از مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری محروم شدند تا شاید به برنده شدن دکتر عبدالله در این انتخابات کمکی کرده باشد و بدین وسیله مشکل قدیمی خود بر سر خط مرزی دیورند که سال‌ها مورد مناقشه بین دو دولت بوده است را با پیروزی دکتر عبدالله سامانی بخشد ویا برای همیشه به آن خاتمه دهد.

اکنون اگر نتیجه نهایی انتخابات به نفع کرزای باشد دولت ایران تغییر چندانی در سیاستش نسبت به سابق نخواهد کرد و تنها باید به فکر بازسازی اعتبار از دست رفته در جریان ایام قبل از انتخابات افغانستان بین مردم و دولت آن کشور باشد. همان طور که در دور قبل پس از انتخابات دور اول ریاست جمهوری افغانستان ایران با صرف 560 میلیون دلار برای بازسازی افغانستان باز هم بطور کامل نتوانست آن اعتبار از دست رفته را باز گرداند. اما در صورت مشخص شدن نتیجه قطعی انتخابات به نفع دکتر عبدالله تازه مشکلات ایران پس از انتخابات افغانستان آغاز می‌شود. از یکطرف بسیاری از سران دولت فعلی که مناسبات خوبی با دولت ایران داشتند به دلیل حمایت ایران از کاندیدای رقیب آنان به جمع ناراضیان قبلی از سیاست‌های ایران در قبال افغانستان اضافه می‌شوند. مجاهدینی مانند اسماعیل خان، ژنرال دوستم، محقق، خلیلی، فهیم، اکبری و... که هریک از گروهی قومیتی در افغانستان را نمایندگی می‌کنند در کاهش روابط حسنه بین دو کشور تاثیر گذار خواهد بود و پاکستان نیز در این امر نقش خواهد آفرید تا هرچه بیشتر در سیاست و اقتصاد افغانستان تاثیر گذار باشد.

 دراین میان مهمترین امر روند برقراری صلح وامنیت در افغانستان است که توسط هر دو رقیب در صورت پیروزی احتمالی با چالش‌هایی مواجه خواهد شد. در این بین بهترین گزینه برای مردم افغانستان کمک کشورهای خارجی بدون دخالت در امور داخلی افغانستان است. متاسفانه در سال‌های گذشته تا کنون کشورهای همسایه و غربی مکرراً سیاست‌های قیم‌ مابانه خود در خصوص افغانستان را پیش برده‌اند و فراموش کرده‌اند که ملت افغانستان نیازی به قیم خارجی ندارد و درد او از بیگانه‌هاست و به قول علامه اقبال لاهوری:

آسیا یک پیکر و آب وگل است

                                       ملت افغان درآن پیکردل است

از فسـاد او فسـاد آسـیا اسـت

                                        در گشاد او گشاد آسیا سـت

نتیجه این انتخابات هر چه باشد گامی به سوی دموکراسی در خاورمیانه خواهد بود. کشوری که هر چهار رکن دموکراسی در آن وجود دارد و برگزای این انتخابات تمرین دیگری در راستای دموکراسی در این کشور است و برنده این انتخابات باید مردم افغانستان باشند مردمی که با تحمل سختی ومشقت و با به خطر انداختن جانشان در این انتخابات شرکت کردند و هر رای مرد و زن افغان با خون نوشته شده است و مطمعناً کاملاً غیر منصفانه است که کسی و یا گروهی برسر این آرا دچار توهم معاملات سیاسی گردند و منافعی را بر خلاف خواست ومنافع مردم افغانستان جستجو کند.

هومن  دولتی

نویسنده خبر


نظر شما :