راهکار دیپلماتیک اسرائیل برای تکمیل فشار بر ایران

آويگدور ليبرمن وزير خارجه اسرائيل در چارچوب برنامه جديد دولت اين کشور برای نزديک شدن به کشورهای حوزه آمريکای لاتين  که گفته می‌شود با هدف دور کردن این کشورها از جمهوری اسلامی ايران انجام می‌شود سفر خود به شماری از کشورهای اين منطقه را آغاز کرد.

تیم وزارت خارجه اسرائیل و در راس آن لیبرمن پیش از این نیز تور سفرهای دیپلماتیک خود را به کشورهای حوزه قفقاز و آسیای میانه یعنی همسایگان شمالی ایران آغاز کرده بود که مورد توجه ویژه تحلیلی‌گران قرار گرفت. به گفته برخی تحلیل‌گران این سفرها در راستای توسعه نفوذ سیاسی و دیپلماتیک تل آویو در مناطق اطراف ایران که به نظر می‌رسد دشمن اول اسرائیل در منطقه محسوب می شود بوده است.

به این ترتیب دو دوره سفرهای هدف دار و برنامه ریزی شده از سوی وزارات خارجه اسرائیل در دو حوزه مورد ارتباط با ایران یا منافع ایران به موجب اجرا گذاشته شده است؛ اول سفر به کشورهای حاشیه خزر و دوم کشورهای امریکای لاتین.

رویکرد جدید وزارات خارجه اسرائیل به عنوان "نگاه به روسيه و جمهوری های شوروی پيشين" و "نگاه به آمريکای لاتين" دنبال می‌شود که به نظر می‌رسد رویکردی هماهنگ با هدف دیگر سیاست خارجی اسرائیل در مورد ایران یعنی القای جدیت تهدید ایران برای کشورهای منطقه است.

در برنامه تل آویو برای جدی نشان دادن تهدید ایران، نوک پیکان حملات اسرائیل به ایران را برنامه هسته‌ای این کشور و اهداف این برنامه تشکیل می‌دهد، اما شاید نبرد در یک میدان برای دست یابی به هدف دور از عقلانیت باشد از همین روست که به نظر می‌رسد دستگاه وزارت خارجه اسرائیل در اقدامی تکمیلی و البته با اتکا به ابزارهای دیپلماتیک- که امروز بیش از هر زمان دیگری متحد اصلی و قدرتمند اسرائیل یعنی امریکا بر آن تاکید دارد- راهکار توسعه تبادلات دیپلماتیک و بهبود روابط سیاسی با کشورهای اطراف ایران یا مناطقی که ایران در آن منافعی دارد را دنبال می‌کند.

بر این اساس امروز اسرائیل بیش از هر زمان دیگری راهکارهای مقابله با ایران را به مجاری دیپلماتیک کشانده است تا شاید به این ترتیب رضایت و حمایت متحد خود ایالات متحده امریکا را نیز در طول مسیر جلب کند.

 آقای ليبرمن در گام نخست طرح نگاه به روسيه و جمهوری های شوروی پيشين را از دوماه قبل با سفر به روسيه، روسيه سفيد و چند کشور مسلمان نشين این منطقه آغاز کرد و سپس شيمون پرز رئيس جمهوری اسرائيل ماه گذشته ديدارهای رسمی از آذربايجان و قزاقستان به عمل آورد. در ادامه این طرح پرز و اهود باراک وزير دفاع اسرائيل نيز در روزهای آينده از روسيه ديدار خواهند کرد.

اما در چارچوب نگاه به آمريکای لاتين، در روزهای اخير اسحاق آهارونوويچ وزير امنيت داخلی اسرائيلی و نيز دانی آيالون معاون وزير خارجه اسرائيل از پاناما و کستاريکا ديدار کردند. آيالون در همايش کشورهای آمريکای لاتين در هندوراس شرکت کرد. عوزی لانداو يک وزيرديگر ماه اوت به پاراگوئه و اکوادور می‌رود و شيمون پرز نوامبر با هيات های بزرگی راهی شماری از کشورهای منطقه خواهد شد.

در حالی که از قصد اسرائيل برای گشایش دفاتر سياسی جديد در کشورهای آمريکای لاتين و نيز کشورهای حوزه قفقاز سخن گفته شده است، نمی‌توان این نکته را از نظر دور داشت که حداقل کشورهای آمریکای لاتین تا حدود دو سال پیش از روابط دیپلماتیک در سطح سفیر با اسرائیل برخوردار بودند و این روابط طی دو سال گذشته با تنش و تیرگی روبرو شده است، تنشی که به اعتقاد برخی صاحب نظران ناشی از توسعه روابط ایران با برخی از کشورهای این منطقه از جمله ونزوئلا، بولیوی، کوبا، نیکاراگوئه، اکوادور و برخی دیگر بوده است.

در مقابل ارتقای سطح تعاملات ایران با کشورهای آمریکای لاتین طی چهار سال گذشته اکنون وزارت خارجه اسرائيل نیز می‌گويد که دولت اين کشور با اعزام هيات‌های اقتصادی، کشاورزی مدرنيزه و کارشناسان ديگر عرصه‌ها تلاش خواهد کرد تا غفلت سال‌های گذشته خود و تا حدی امريکا را در قبال منطقه‌ای که به طور سنتی حیات خلوت ایالات متحده نام گرفته بود جبران کند.

اما باید دید ایران در برابر این تحرکات دیپلماتیک اسرائیل چه واکنشی از خود نشان می‌دهد تا کنون هر نوع اظهار نظر از سوی تل آویو در چارچوب جنگ روانی علیه ایران از سوی تهران بی جواب نمانده اما طی ماه‌های گذشته که بحث توسعه روابط دیپلماتیک اسرائیل به کشورهای شمالی ایران و گشایش دفاتر سفارت‌خانه در برخی از این کشورها مطرح و جنجالی شد، واکنش مشخصی را از سوی مقامات دستگاه دیپلماسی کشور شاهد نبوده‌ایم.