ایران وجه المصالحه سپر دفاع موشکی روسیه و امریکا
نزدیک به سه سال پیش هنگامی که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری وقت روسیه در جریان اجلاس سران جی 8 پیشنهاد استقرار سپر دفاع موشکی را به جای شرق اروپا در آذربایجان داد، کسی گمان نمی‌کرد وی جدی سخن بگوید. در جریان آن اجلاس سران 8 کشور وقت جهان همگی حضور داشتند و پوتین گفت: «اگر واقعا شما به فکر مهار تهدید ایران هستید خوب بیایید به جای مجارستان، لهستان و چک این سامانه‌ها را در آذربایجان که به ایران نزدیک‌تر است، نصب کنید.»
این پیشنهاد پوتین به اندازه‌ای ناگهانی بود که هنگامی که جورج بوش در خلال صحبت‌های پوتین در حال نوشیدن نوشیدنیش بود، شوکه شده و نوشیدنی به گلویش پرید و جلسه برای ساعاتی تعطیل شد. حتی شایع شد که بوش سکته خفیفی کرده است. بوش در جلسات بعدی اعتنایی به این پیشنهاد نکرد در حالی که هیچ گاه مشخص نشد چرا بوش اگر هدفش مهار ایران بود، چرا پیشنهاد پوتین را نپذیرفت. شاید گمان می‌کرد روسیه با این پیشنهاد قصد باجگیری از امریکا و غرب را دارد یا چندان نمی‌توان بر روی حرف‌هایش حساب باز کرد.
اما ظاهرا پوتین بیش از امریکایی‌ها بر پیشنهادهایی که ارائه می‌دهد، فکر می‌کند. وی همچنان این فکر را در ذهن خود نگه داشت و آن را پروراند تا این که باراک اوباما رئیس جمهوری جدید امریکا که به جای حل مشکلات دیپلماسی امریکا از طریق جنجال بیشتر به دنبال راه حل‌های دیپلماتیک است به مسکو آمد و مجددا بحث سپر دفاع موشکی را مطرح کرد.
همان طور که اوباما در کنفرانس مطبوعاتی به همراه همتای روسی اش گفت، به رغم پیشرفت مذاکرات دو طرف همچنان بر سر استقرار سپر دفاع موشکی در اروپای شرقی با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
ظاهرا این اختلاف نظر بر خلاف گذشته چندان گسترده نبوده، چرا که در دیدار اوباما با پوتین که این بار در سطح دیدار رئیس جمهوری با نخست‌وزیر روسیه بود، پوتین مجددا این پیشنهاد را مطرح کرد. ظاهرا این بار با گذشت حدود سه سال از آن موضوع پوتین توانسته بود پیشنهادی پخته‌تر و فکر شده‌تر ارائه دهد. چرا که این بار حتی نام شهری که امریکا می‌تواند سپر دفاع موشکی خود را مستقر کند و چگونگی همکاری روسیه با امریکا بر سر این موضوع نیز مطرح شد.
ظاهرا رئیس جمهوری امریکا این طرح را قابل بررسی دیده و از ارائه آن نیز خرسند شده است. چرا که حداقل با این پیشنهاد جای مذاکره دو طرف بر سر این موضوع ایجاد شده است. حال اگر بپذیریم با این پیشنهاد روسیه اصل موضوع را پذیرفته اختلاف فقط بر سر مکان استقرار این سامانه مطرح می‌شود. سفر معاون وزیر امور خارجه امریکا به آذربایجان که چند روزی پس از سفر اوباما به مسکو انجام شد و اتفاقا هدفش بررسی پیشنهاد روسیه بود، این ادعا را تایید می‌کند.
خبرگزاری اینترفاکس روز شنبه (۱۱ ژوییه) از باکو خبر داد که جیمز استایبرگ، معاون وزیر امور خارجه امریکا چند روز پس از دیدار و گفت‌و‌گو میان باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا و ولادیمیر پوتین، نخست‌وزیر روسیه در مسکو، گفت‌و‌گوهایی را در آذربایجان با مقامات این کشور در باره استفاده از رادارهای مستقر شده در این کشور آغاز کرده است .
پوتین پیشنهاد کرده است، رادار گابالا در جمهوری آذربایجان که شعاع تحت پوشش آن ۶ هزار کیلومتر است از طرف روسیه و امریکا به طور مشترک استفاده شود. او گفته بود که به این ترتیب می‌توان بسیاری از مسائل تنش‌زا و نگران‌کننده در روابط روسیه و ایالات متحده و اتحادیه اروپا را از بین برد.
جیمز استایبرگ، معاون وزیر امور خارجه امریکا در باکو گفت: «اوباما در مسکو گفت‌و‌گوهای فراوانی با مقامات این کشور بر سر همکاری در زمینه سیستم دفاع موشکی انجام داده است. اکنون ایالات متحده امریکا علاقمند است تا ویژگی‌های رادار گابالا را بررسی کند.»
پیش از این و در زمان جورج بوش مقامات امریکایی بر این نظر بودند که علاوه بر استقرار سپر دفاع موشکی در جمهوری چک، در طرح گابالا نیز با روسیه همکاری کنند. در حالی که روسیه تنها در صورتی حاضر به مذاکره است که گابالا جانشین استقرار سپر دفاع موشکی امریکا در اروپای شرقی شود.
دیمیتری مدودف رئیس جمهوری روسیه، چند روز پیش در اجلاس گروه 8 اعلام کرد، در صورتی که امریکا سپر دفاعی مورد نظر خود را در اروپای شرقی مستقر کند، این کشور نیز در تلافی به اقدام امریکا، موشک‌های میان برد خود را در کالینینگراد مستقر خواهد کرد.
نظر شما :