کروبی خواهان سیاست تنش‌زدایی است

رسول منتجب­نیا عضو مجمع روحانیون مبارز و قائم مقام حزب اعتماد ملی است. وی معتقد است که آقای کروبی در بعد سیاست خارجی مسلما از سیاست تنش­زدایی استفاده خواهد کرد.
گفت­و­گوی دیپلماسی ایرانی با رسول منتجب­نیا پیرامون برنامه­های مهدی کروبی در بعد سیاست خارجی.

به­طور­کلی به نظر شما رویکرد آقای کروبی در سیاست خارجی ایران چگونه خواهد بود؟
با وجود آنکه هنوز در رابطه با سیاست خارجی یا سیاست بین­المللی به عنوان ستاد منشوری منتشر نشده­است -چه­بسا به زودی چیزی را ارائه دهند- اما با توجه به مذاکراتی که تا به امروز با آقای کروبی شده، از دیدگاه­ها و نقطه­نظرهای ایشان چنین استفاده می­شود که ایشان در رابطه با مسائل بین­المللی اصل سیاست تنش­زدایی را به شدت قبول دارد و بر روی آن افشاری می­کند. وی با هرگونه سخن و حرکتی که باعث تنش و التهاب شود و یا علیه جمهوری اسلامی تحریک کننده باشد، مخالف است. علاوه بر این مذاکره و رابطه را با همه کشورها، چه کشورهای پیشرفته و توسعه­یافته و چه سایر کشورها به جز اسراییل که یک حکومت غیر قانونی است همه را تجویز و تاکید می­کند. مذاکره با امریکا و مذاکره با کشورهای قدرتمند دیگر را جزو برنامه­های خود می­داند و به­هیچ­وجه از آن اجتناب نمی­کند. به طورکلی می­توان گفت آقای کروبی اصل را در تقویت روابط بین­المللی به­جز آن یک مورد استثنایی قرار داده است.

اولویت­بندی در این روابط با کدام کشورها است؟ در بین کشورهای همسایه، اروپایی و امریکای لاتین اولویت با کدام کشورها است؟
به­طور طبیعی کشورهای اسلامی در اولویت اول قرار دارند چراکه از لحاظ وحدت دینی ما و وحدت امت اسلام لازم است. کشورهای همسایه به لحاظ مجاورت با ما و پیوند خوردن منافع و مخاطرات کشورما با آن کشورها در اولویت دوم قرار دارند و کشورهای قدرتمند و از جمله آمریکای لاتین هم جزو کشورها دارای اولویت هستند که به ترتیب باید با همه آنها روابط تقویت بکنیم.

در خصوص امریکا آقای کروبی برنامه و سیاست خاصی را دنبال خواهند کرد؟
ما اگر اصل را بر ضرورت مذاکره قرار دهیم و به دنبال آن تسریع رابطه باشیم، پس از آن باید به دنبال سازو­کارهای آن برویم و یکی از سازوکارهای آن به­وجود آوردن یک فضای سالم برای مذاکره است. نمی­توانیم به بعضی از کشورها فحش بدهیم و در عین حال انتظار داشته باشیم با آنها مذاکره کنیم. به عبارت دیگر ما باید یکجور صحبت کنیم. نمی­شود برای جلب افکار عمومی کشورمان یا بعضی از کشورهای اسلامی شعارهایی بدهیم که مصرف داخلی داشته باشد ولی پشت پرده مقدمات مذاکره را فراهم بکنیم. اگر مذاکره را لازم می­دانیم باید ظاهر و باطن دنبال فراهم­کردن مقدمات و زمینه­های آن باشیم. من فکر می­کنم آقای کروبی با روش برخورد دوگانه موافق نیست که شعارهای تند داده شود و پشت پرده به فکر مذاکره باشیم. مذاکره هم به معنای این نیست که ما ذره­ای از حقوق ملت و منافع ملی خودمان کوتاه بیاییم یا عقب­نشینی بکنیم. بلکه ما باید روی مصالح و منافع کشور برنامه­ریزی بکنیم همانطور که سایر کشورها هم چنین خواهند کرد. ما اصولی را که مورد قبول دنیا است و گفتمانی که مورد پذیرش جهان است را باید رعایت بکنیم شاید بتوانیم پای میز مذاکره هم قرار بگیریم، به شرط آنکه آنها حسن­نیت داشته باشند. ما باید خودمان حسن­نیت نشان دهیم و اگر طرف ما هم حسن­نیت داشت، طبیعتا به نتیجه خواهیم رسید. اگر آنها حسن نیت نشان نداند ما به دنیا می­فهمانیم که برای تسریع روابط تلاش کردیم ولی این کشورهای دیگر بودند که بهانه­جویی کردند و یا از موضع دیکتاتوری و ابرقدرتی وارد میدان شدند.

به نظر می­رسد در دولت نهم بحث تحریم­ها، بحثی سیاسی نیست و دولت نهم حاضر است بحث تحریم­ها را به عنوان یک هزینه پرداخت کند. رویکرد آقای کروبی در مورد تحریم­ها چه خواهد بود؟
من تصور می­کنم ما می­توانستیم از تحریم­ها پیشگیری کنیم. اساسا می­توانستیم از انتقال پرونده ایران از شورای حکام به شورای امنیت جلوگیری کنیم. همان طور که در دولت اصلاحات این کار انجام گرفت. انتقال سریع پرونده به شورای امنیت نمی­تواند معلول سیاست مدبرانه ایران باشد. من تصور می­کنم بیش از برنامه­هسته­ای ایران، شعارهای تند و تحریک­آمیز و سوءمدیریت دستگاه دیپلماسی باعث شد که پرونده به آنجا منتقل شود و هر نوبت هم که قطعنامه­ای علیه ایران صادر می­شد، امکان این وجود داشت که با فعال کردن دیپلماسی ما جلوی صدور بیانیه را بگیریم ولی متاسفانه دیپلماسی ما تا حد زیادی ضعیف و غیر­فعال بود و از طرف رییس دولت هم شعارهای تند و گفتمان نامانوس جهانی باعث می­شد که در تسریع نسبت به صدور قطعنامه­ها آنها موفق باشند و نتیجه­اش تحریم­هایی است که ملاحظه می­فرمایید. بنابراین اگر دولت اصلاحات بر سر کار بیاید، بخصوص با دیدگاه­هایی که آقای کروبی دارد و با فعال کردن دیپلماسی، می­شود ضرر را به حداقل رساند و جلوی تحریم­های دیگر و یا صدور قطعنامه­های دیگر را با تدبیر و درایت گرفت.