خاتمی و بازسازی سیاست‌خارجی ایران

پس از هفته ها شایعه حضور رییس جمهور سابق، محمد خاتمی به طور رسمی حضور خود در انتخابات را برای رقابت با محمود احمدی نژاد اعلام کرد.

محمد خاتمی، رییس جمهور سابق ایران که یک میانه رو است، روز یکشنبه اعلام کرد که در انتخابات ریاست جمهوری که قرار است در خرداد ماه برگزار شود شرکت خواهد کرد تا در یک رقابت بسیار حساس با محمود احمدی نژاد رفراندومی را در خصوص دولت کنونی شکل دهد.

بسیاری از تحلیل گران بر این باورند که بعد از ماه ها زمزمه در مورد احتمال حضور محمد خاتمی، اکنون ایران در یک مقطع حساس به ویژه در زمینه سیاست خارجی خود قرار گرفته است.

محمد خاتمی در گفت و گو با خبرنگاران اعلام کرد که من با جديت حضور خود را در عرصه انتخابات اعلام مى‌‏کنم. گفته مى‌‏شد دچار ترديد بودم، اما هيچگاه ترديد نداشتم.

سیستم سیاسی ایران، سیستمی دموکرات است. در این کشور به طور دوره ای انتخابات مجلس و انتخابات ریاست جمهوری برگزار می شود.

این رییس جمهور است که وزرای کشور، اطلاعات و امور خارجه را انتخاب می کند و به شدت بر روی سیاست های داخلی و خارجی کشور تاثیر می گذارد.

سیاست های ضد اسراییلی احمدی نژاد، واکنش های غرب را در برداشت. دولت اوباما، اعلام کرده سات که خواهان مذاکره با ایران در بسیاری از موارد از جمله برنامه هسته ای ایران است. اما به نظر می رسد که دولت اوباما ترجیح می دهد تا بعد از انتخابات خرداد ماه مذاکرات را آغاز کند.

برنامه گفت و گوی تمدن های خاتمی سبب شد تا روابط تهران با غرب به سمت عادی سازی گام بردارد. وی دو دوره به عنوان رییس جمهور انتخاب شد و آزادی های اجتماعی را افزایش داد.

اقتصاد آرام و سیاست غیر تهاجمی طی دوران ریاست جمهوری از فاکتورهای اصلی دوران سال هیا 1997 تا 2005 به شمار می روند. این درحالی است که برخی از منتقدان وی، سیاست های او را بسیار ضعیف قلمداد می کنند که حتی نمی توانست تغییرات معنا داری را در عرصه سیاسی کشور به وجود آورد.

در حال حاضر با توجه به افزایش جهانی قیمت نفت، وضعیت بی کاری و تورم به مراتب بیشتر از دوران آقای خاتمی است.

کریم سجاد پور، تحلیلگر سیاسی معتقد است که اگر انتخاباتی آزاد و عادلانه برگزار شود، خاتمی از شانس بسیار بالایی برخوردار است. زمانی که رای دهندگان ایرانی به پای صندوق های رای بروند، مسلما اقتصاد از جمله مسائلی است که در ذهن آنها خواهد بود.

بسیاری از طرفداران خاتمی پس از انکه آقای خاتمی نتوانست به تمامی وعده های خود عمل کند نا امید شدند.

خاتمی روز یکشنبه کاندیداتوری خود را اعلام کرد و گفت که فکر می کند که حضور وی در انتخابات می تواند رای دهندگان را به پای صندوق های رای بکشناند.

علاوه بر ضعف های سیاسی وی، خاتمی برای به دست آوردن کرسی ریاست جمهوری ممکن است با مشکلاتی روبه رو شود. شورای نگهبان باید کاندیداتوری وی را تایید کند. در انتخابات مجلس سال 2004، شورای نگهبان بسیاری از کاندیداهایی را که دوره قبل صلاحیت آنها را تائید کرده بود، رد صلاحیت کرد.

خاتمی همچنین احتمال اینکه با مهدی کروبی، کاندیدای دیگر اصلاح طلبان در یک میدان رقابت کنند، وجود دارد. خاتمی و کروبی می توانند آرای مردم را به دست آورند، بسیاری از تحلیلگران بر این باورند احتمال اینکه یکی از این کاندیداها به نفع دیگری کنار رود وجود دارد.

خاتمی و حامیان وی، نگران وضعیت انتخابات هستند. وزیر کشور که شمارش آرا را برعهده دارد، تحت کنترل احمدی نژاد است.

متقاعد کردن رای دهندگان برای حضور در پای صندوق های رای نیز چالش دیگری است که پیش روی آقای خاتمی قرار دارد. در سال 1997 و 2001، شعارهای آقای خاتمی برای تغییرات اساسی سبب شد که بسیاری از قشر تحصیلکرده شهری به سمت صندوق های رای بروند.

سجادپور همچنین معتقد است که شهروندان تهرانی به پای صندوق های رای نخواهند رفت و روستایی ها به مراتب بیشتر از شهری ها در انتخابات شرکت خواهند کرد. احمدی نژاد تصور می کند که این رای دهندگان حامی وی هستند.