سايه اختلاف در انتخابات استاندارى‌هاى عراق
نویسنده خبر:
على موسوى خلخالى
انتخابات استانداریهای عراق نزدیک است. به زودی عراق شاهد یک حرکتی تازه به سمت دموکراسی خواهد بود. این سومین بار است که عراقیها پای صندوق رای میروند و در یک انتخابات آزاد نمایندگان خود را ابن بار برای هدایت سکان استانداریها انتخاب میکنند.
انتخابات استانداریهای عراق نزدیک است. به زودی عراق شاهد حرکتی تازه به سمت دموکراسی خواهد بود. این سومین بار است که عراقیها پای صندوق رای میروند و در یک انتخابات آزاد نمایندگان خود را ابن بار برای هدایت سکان استانداریها انتخاب میکنند. انتخابات استانداریها نخستین انتخابات در نوع خود در عراق است.
کارشناسان بر روی این انتخابات حساب ویژه ای باز کردهاند. حتی ناظران امریکایی نیز امیدوارند این انتخابات تاثیر به سزایی در حرکت اجتماعی و سیاسی عراق بگذارد. عمده انتظارات بر این نکته استوار است که انتخابات استانداریها شاید بتواند از حجم انتظارات سیاسی بکاهد و آن را در مراتب اداری و رقابتهای کوچکتر در حد استانداریها تنزل دهد. عراقیها تلاش دارند در نظام جدید کشورشان مدلی از شیوه رقابتهای سیاسی در کشورهای دموکراتیک به ویژه ایالات متحد که رقابت احزاب از شهرها و استانداریها آغاز شده و به صورت متوالی تا ردههای بالای حکومتی بالا میآید، پیاده کنند.
بسیاری امیدوارند بدین شیوه بتوانند بسیاری از هیجانهای اجتماعی و سیاسی را که برای رسیدن به هسته اصلی قدرت در جریان است، مهار شود و این هیجانات در ردههای پایینی سیاسی و اجتماعی خورد شود. حرکتی کاملا دموکراتیک که مستقیما توسط خود مردم بدون دخالت قوهای خاص کنترل و مهار می شود.
از این رو تلاشها برای داغ نگه داشتن تنور این انتخابات نیز بسیار بالا رفته است. تقریبا تمام احزاب سیاسی عراق از کوچک و بزرگ و حتی نوپا دست به کار شده و خود را برای حضور در این انتخابات آماده کردهاند. اما این بار تفاوت عمدهای در شیوه رقابتی انتخابات استانداریها در مقایسه با انتخابات گذشته به وجود آمده است. این تفاوت که در نوع خود مهم و بزرگ است در شیوه رقابت احزاب سیاسی و نوع اتحاد آنها با یکدیگر است. تقریبا میتوان گفت در عمده احزاب سیاسی عراق شکافهای عمیقی میان همپیمانان به وجود آمده به گونهای که بر اساس شواهد و قراین همه گروهها از کرد گرفته تا شیعه و سنی این بار در قالب فهرست شرکت نکردهاند و همگی به طور جداگانه و جداجدا وارد رقابتهای انتخاباتی شدهاند.
یعنی این که حتی عمدهترین گروههای سیاسی عراقی نیز دچار انشقاق شده و هر کدام به صورت جداگانه در این انتخابات شرکت کردهاند. از همین رو بزرگترین ائتلاف سیاسی عراق یعنی ائتلاف یکپارچه که در انتخابات گذشته فعالانه شرکت کرده بود و توانسته بود اکثریت کرسیهای پارلمان را از آن خود کند اکنون تقریبا از هم پاشیده و هر حزب به طور جداگانه در این انتخابات شرکت کرده است.
به طور واضحتر یعنی این که ائتلاف یکپارچه عراق که متشکل از احزاب الدعوه، مجلس اعلای اسلامی، فضیلت، جریان صدری و تعداد دیگر از احزاب کوچک عراقی بود کاملا متفرق شده و اکنون هر حزب جداگانه به ارائه لیست برای شرکت در انتخابات اقدام کرده است. علت اصلی این افتراق نه توافق بلکه بر عکس عدم تفاهم، دلخوری و رنجش بیش از پیش احزاب ذکر شده از یکدیگر است. مضافا بر آن رنجس احزاب خارج از ائتلاف نیز بر افتراق و جدایی این احزاب از یکدیگر تاثیر داشته است.
بنا به گفته منابع موثق که به دیپلماسی ایرانی اطلاع دادهاند، احزاب سیاسی عراقی به شدت از یکدیگر رنجیده شدهاند و دیگر حاضر نیستند مانند انتخابات گذشته در یک فهرست با دیگر گروهها به رقابت بپردازند. به گفته این منابع احزاب سیاسی عراقی از حزب الدعوه به ریاست نوری مالکی به پارهای دلایل به شدت دلخور و رنجیده خاطر هستند. همچنین رنجش احزاب از حزب فضیلت و جریان صدری بسیار بالا است به گونهای که شرط همپیمانی احزاب با یکدیگر عدم وجود این دو حزب در ائتلافها ذکر میشود. گرچه در غیر از آن نیز تا کنون ائتلاف چندانی میان همین احزاب صورت نگرفته است. دلایل این افتراق و جدایی و آینده پیمانهای سیاسی مطلبی است که در آینده به آن بیشتر پرداخته و اطلاعات بیشتری درباره آن منتشر خواهد شد.
اما درباره اختلافهای درون حزبی، اختلاف در درون جبهه توافق که عمدهترین جریان همپیمان سنی در عراق محسوب میشود، نیز بسیار بالا است. حزب اسلامی، عمدهترین حزب سیاسی سنی این جبهه که ریاست آن بر عهده طارق الهاشمی، معاون رئیس جمهوری عراق است، به شدت با دیگر احزاب سیاسی سنی دچار اختلاف شده است. احزاب رقیب، این حزب را به تکروی و تمامیتخواهی متهم میکنند در حالی که خود آنها در درون خود دچار اختلافهای شدید هستند. اکنون اختلافها از حالت حزبی خارج شده و به اختلافهای فردی رسیده است. مثلا عدنان الدلیمی، خلف العلیان، صالح المطلق، ایاد سامرائی و طارق الهاشمی به خصومتهای فردی رسیدهاند و اکنون دیگر اختلافاتشان را به حضور فردی یکدیگر تامیم میدهند. نشانه بزرگ این اختلاف را اکنون در انتخاب ریاست مجلس عراق به وضوح میبینیم به گونهای که یک حزب در یک روز دو نام برای جانشینی مشهدانی معرفی میکند که خود آن دو نفر نیز به شدت با یکدیگر اختلاف داشته و در رقابت با یکدیگر به سر میبرند.
از سوی دیگر احزاب تازهای در عراق متولد شدهاند که قصد دارند بخت خود را برای نخستین بار در این انتخابات محک بزنند. مثلا سید محمد بحرالعلوم، یکی از اعضای مجلس انتقالی خود جداگانه به تشکیل جریان پرداخته و لیست جداگانهای ارائه داده است. ابراهیم جعفری، رسما از حزب الدعوه جدا شده و خود به تنهایی حزبی تشکیل داده و فهرستی جداگانه برای شرکت در انتخابات ارائه داده است. در درون خود حزب فضیلت انشقاق به وجود آمده و هر کدام جداگانه به ارائه لیست پرداختهاند. موفق الربیعی، مشاور عالی امنیت ملی عراق نیز جداگانه به ارائه فهرست برای رقابت در انتخابات مبادرت ورزیده است.
در کردستان نیز با وجود این که به طور کل کمی وضعیت بهتر است اما در آنجا نیز اختلافها گسترده است. در کردستان نیز احزاب مختلفی به وجود آمده که عمده آنها افرادی هستند که در گذشتهای نه چندان دور در احزاب اصلی کرد یعنی اتحاد میهنی کردستان و دموکراتیک کردستان عضو بودهاند ولی اکنون ترجیح دادهاند جدا شده و به صورت جداگانه به ارائه لیست بپردازند.
خلاصه این که رقابتهای این دوره از انتخابات استانداریها متفاوتتر از همیشه، سختتر از گذشته و فشردهتر از هر رقابت سیاسی خواهد بود. رقابتی که به اعتقاد بسیاری از فعالان سیاسی عراقی، روسای احزاب و ناظران تحولات عراق تاثیر به سزایی در آینده سیاسی و اجتماعی این کشور میگذارد و میتواند اتفاقات تازهای برای این کشور رقم بزند.
کارشناسان بر روی این انتخابات حساب ویژه ای باز کردهاند. حتی ناظران امریکایی نیز امیدوارند این انتخابات تاثیر به سزایی در حرکت اجتماعی و سیاسی عراق بگذارد. عمده انتظارات بر این نکته استوار است که انتخابات استانداریها شاید بتواند از حجم انتظارات سیاسی بکاهد و آن را در مراتب اداری و رقابتهای کوچکتر در حد استانداریها تنزل دهد. عراقیها تلاش دارند در نظام جدید کشورشان مدلی از شیوه رقابتهای سیاسی در کشورهای دموکراتیک به ویژه ایالات متحد که رقابت احزاب از شهرها و استانداریها آغاز شده و به صورت متوالی تا ردههای بالای حکومتی بالا میآید، پیاده کنند.
بسیاری امیدوارند بدین شیوه بتوانند بسیاری از هیجانهای اجتماعی و سیاسی را که برای رسیدن به هسته اصلی قدرت در جریان است، مهار شود و این هیجانات در ردههای پایینی سیاسی و اجتماعی خورد شود. حرکتی کاملا دموکراتیک که مستقیما توسط خود مردم بدون دخالت قوهای خاص کنترل و مهار می شود.
از این رو تلاشها برای داغ نگه داشتن تنور این انتخابات نیز بسیار بالا رفته است. تقریبا تمام احزاب سیاسی عراق از کوچک و بزرگ و حتی نوپا دست به کار شده و خود را برای حضور در این انتخابات آماده کردهاند. اما این بار تفاوت عمدهای در شیوه رقابتی انتخابات استانداریها در مقایسه با انتخابات گذشته به وجود آمده است. این تفاوت که در نوع خود مهم و بزرگ است در شیوه رقابت احزاب سیاسی و نوع اتحاد آنها با یکدیگر است. تقریبا میتوان گفت در عمده احزاب سیاسی عراق شکافهای عمیقی میان همپیمانان به وجود آمده به گونهای که بر اساس شواهد و قراین همه گروهها از کرد گرفته تا شیعه و سنی این بار در قالب فهرست شرکت نکردهاند و همگی به طور جداگانه و جداجدا وارد رقابتهای انتخاباتی شدهاند.
یعنی این که حتی عمدهترین گروههای سیاسی عراقی نیز دچار انشقاق شده و هر کدام به صورت جداگانه در این انتخابات شرکت کردهاند. از همین رو بزرگترین ائتلاف سیاسی عراق یعنی ائتلاف یکپارچه که در انتخابات گذشته فعالانه شرکت کرده بود و توانسته بود اکثریت کرسیهای پارلمان را از آن خود کند اکنون تقریبا از هم پاشیده و هر حزب به طور جداگانه در این انتخابات شرکت کرده است.
به طور واضحتر یعنی این که ائتلاف یکپارچه عراق که متشکل از احزاب الدعوه، مجلس اعلای اسلامی، فضیلت، جریان صدری و تعداد دیگر از احزاب کوچک عراقی بود کاملا متفرق شده و اکنون هر حزب جداگانه به ارائه لیست برای شرکت در انتخابات اقدام کرده است. علت اصلی این افتراق نه توافق بلکه بر عکس عدم تفاهم، دلخوری و رنجش بیش از پیش احزاب ذکر شده از یکدیگر است. مضافا بر آن رنجس احزاب خارج از ائتلاف نیز بر افتراق و جدایی این احزاب از یکدیگر تاثیر داشته است.
بنا به گفته منابع موثق که به دیپلماسی ایرانی اطلاع دادهاند، احزاب سیاسی عراقی به شدت از یکدیگر رنجیده شدهاند و دیگر حاضر نیستند مانند انتخابات گذشته در یک فهرست با دیگر گروهها به رقابت بپردازند. به گفته این منابع احزاب سیاسی عراقی از حزب الدعوه به ریاست نوری مالکی به پارهای دلایل به شدت دلخور و رنجیده خاطر هستند. همچنین رنجش احزاب از حزب فضیلت و جریان صدری بسیار بالا است به گونهای که شرط همپیمانی احزاب با یکدیگر عدم وجود این دو حزب در ائتلافها ذکر میشود. گرچه در غیر از آن نیز تا کنون ائتلاف چندانی میان همین احزاب صورت نگرفته است. دلایل این افتراق و جدایی و آینده پیمانهای سیاسی مطلبی است که در آینده به آن بیشتر پرداخته و اطلاعات بیشتری درباره آن منتشر خواهد شد.
اما درباره اختلافهای درون حزبی، اختلاف در درون جبهه توافق که عمدهترین جریان همپیمان سنی در عراق محسوب میشود، نیز بسیار بالا است. حزب اسلامی، عمدهترین حزب سیاسی سنی این جبهه که ریاست آن بر عهده طارق الهاشمی، معاون رئیس جمهوری عراق است، به شدت با دیگر احزاب سیاسی سنی دچار اختلاف شده است. احزاب رقیب، این حزب را به تکروی و تمامیتخواهی متهم میکنند در حالی که خود آنها در درون خود دچار اختلافهای شدید هستند. اکنون اختلافها از حالت حزبی خارج شده و به اختلافهای فردی رسیده است. مثلا عدنان الدلیمی، خلف العلیان، صالح المطلق، ایاد سامرائی و طارق الهاشمی به خصومتهای فردی رسیدهاند و اکنون دیگر اختلافاتشان را به حضور فردی یکدیگر تامیم میدهند. نشانه بزرگ این اختلاف را اکنون در انتخاب ریاست مجلس عراق به وضوح میبینیم به گونهای که یک حزب در یک روز دو نام برای جانشینی مشهدانی معرفی میکند که خود آن دو نفر نیز به شدت با یکدیگر اختلاف داشته و در رقابت با یکدیگر به سر میبرند.
از سوی دیگر احزاب تازهای در عراق متولد شدهاند که قصد دارند بخت خود را برای نخستین بار در این انتخابات محک بزنند. مثلا سید محمد بحرالعلوم، یکی از اعضای مجلس انتقالی خود جداگانه به تشکیل جریان پرداخته و لیست جداگانهای ارائه داده است. ابراهیم جعفری، رسما از حزب الدعوه جدا شده و خود به تنهایی حزبی تشکیل داده و فهرستی جداگانه برای شرکت در انتخابات ارائه داده است. در درون خود حزب فضیلت انشقاق به وجود آمده و هر کدام جداگانه به ارائه لیست پرداختهاند. موفق الربیعی، مشاور عالی امنیت ملی عراق نیز جداگانه به ارائه فهرست برای رقابت در انتخابات مبادرت ورزیده است.
در کردستان نیز با وجود این که به طور کل کمی وضعیت بهتر است اما در آنجا نیز اختلافها گسترده است. در کردستان نیز احزاب مختلفی به وجود آمده که عمده آنها افرادی هستند که در گذشتهای نه چندان دور در احزاب اصلی کرد یعنی اتحاد میهنی کردستان و دموکراتیک کردستان عضو بودهاند ولی اکنون ترجیح دادهاند جدا شده و به صورت جداگانه به ارائه لیست بپردازند.
خلاصه این که رقابتهای این دوره از انتخابات استانداریها متفاوتتر از همیشه، سختتر از گذشته و فشردهتر از هر رقابت سیاسی خواهد بود. رقابتی که به اعتقاد بسیاری از فعالان سیاسی عراقی، روسای احزاب و ناظران تحولات عراق تاثیر به سزایی در آینده سیاسی و اجتماعی این کشور میگذارد و میتواند اتفاقات تازهای برای این کشور رقم بزند.
نظر شما :