اعلاميه مشترک رهبران متفقين درباره ايران

بر اساس اسناد به دست آمده از سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک)، کشورهای متفقین در جریان جنگ دوم جهانى اعلامیه ای مشترک را امضا و صادر کردند که در آن ضمن تاکید بر حفظ تمامیت ارضی، نسبت به حقوق اقتصادی ایران در جریان این جنگ تصریح شده است.

سند مزبور از این قرار است:

اعلاميه سه دولت راجع به ايران

مورخ اول دسامبر 1943 ـ نهم آذرماه  1322

رئيس‌جمهورى کشورهاى متحده آمريکا، نخست‌وزير اتحاد جماهير شوروى و نخست‌وزير ممالک متحده انگلستان پس از مشورت بين خود و با نخست‌ وزير ايران مايلند موافقت سه دولت را راجع به مناسبات خود با ايران اعلام دارند.

دولت هاى کشورهاى متحده آمريکا و اتحاد جماهير شوروى و ممالک متحده انگلستان کمک‌هايى را که ايران در تعقيب جنگ بر عليه دشمن مشترک و مخصوصاً در قسمت تسهيل وسائل حمل و نقل مهمات از ممالک ماوراءبحار به اتحاد جماهير شوروى به عمل آورده، تصديق دارند.

سه دولت نامبرده تصديق دارند که اين جنگ مشکلات اقتصادى خاصى براى ايران فراهم آورده و موافقت دارند که با در نظر گرفتن احتياجات سنگينى که عمليات جنگى جهانى بر آنها تحميل مى‌‌کند و کمى وسائل حمل و نقل در دنيا و همچنين کمى مواد خام و ساير حوائج کشورى کمک‌هاى اقتصادى خود را تا حد امکان به دولت ايران ادامه بدهند.

راجع به دوره بعد از جنگ دول کشورهاى متحده آمريکا و اتحاد جماهير شوروى و ممالک متحده انگلستان با دولت ايران موافقت دارند که هر نوع مسائل اقتصادى که در پايان مخاصمات ايران با آن مواجه باشد از طرف کنفرانس ها يا مجامع بين‌المللى که براى مطالعه مسائل اقتصادى بين‌المللى تشکيل يا ايجاد شود با مسائل اقتصادى ساير ملل متحده مورد توجه کامل قرار گيرد.

دولت هاى کشورهاى متحده آمريکا و اتحاد جماهير شوروى و ممالک متحده انگلستان در حفظ استقلال و حاکميت و تماميت ارضى ايران با دولت ايران اتفاق‌نظر دارند و به مشارکت ايران با ساير ملل صلح‌دوست در برقرارى صلح بين‌المللى و امنيت و سعادت بعد از جنگ بر طبق اصول منشور آتلانتيک که مورد قبول هر چهار دولت است استظهار دارند.

امضاء:
وينستون چرچيل
ژ. و. استالين
فرانکلين روزولت

منبع: موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی