محمد خاتمی در سمینار دین در دنیای امروز:
جوهر یگانه دین راه رسیدن به تفاهم است
سمینار دین در دنیای امروز با حضور چهره های برجسته بین المللی در تهران برگزار شد.برگزاری این سمینارها در کنار مطرح شدن دیدگاه های مختلف می تواند راهی برای پویا تر شدن سیستم دیپلماسی ایران باشد.
سمینار دین در دنیای جديد با حضور چهره های برجسته بین‌المللی در تهران برگزار شد. این سمینار با همکاری موسسه بین المللی گفت و گوی فرهنگ ها و تمدن ها، کلوپ مادرید و مرکز صلح اسلو برگزار شد وکوفی عنان، دبیر کل پیشین سازمان ملل، رومانو پرودی، نخست وزیر سابق ایتالیا، لیونل ژوسپن، نخست وزیر سابق فرانسه از چهره هایی بودند که در این سمینار شرکت کردند.
سید محمد خاتمی، رییس موسسه بین المللی گفت و گوی تمدن ها در این کنفرانس گفت که بگذارید بر این نکته توافق کنیم که دنیای معاصر عبارت است از دنیای متجدد که قرن‌هاست انسان غربی در آن به سر می‌برد و انسان غیرغربی نیز از آن متاثر است.
پاره‌ای بر این باورند که غرب از تجدد گذر کرده و به عالم پساتجدد وارد شده است، ولی واقعیت این است که پساتجدد با وجود وارد کردن نقدهای شالوده‌شکن بر مدرنیته، نتوانسته است دنیای دیگری را پدید آورد و درست این است که بگوییم دنیای معاصر همان دنیای متجدد است که نسبت به گذشته بی‌قرارتر و پایه‌های آن لرزان‌تر شده است.
توجه به انسان موجب تحولات بزرگی در زندگی شده است. ولی با گذشت زمان، ما شاهد نوعی آشفتگی فکری، عاطفی و اجتماعی در هر دو سوی عالم هستیم.
رییس جمهور سابق ایران همچنین گفت که امروز بیش از هر زمان تذکر به این حقیقت پدید آمده است که وقتی خدا از عرصه‌ی ذهنو زندگی بشر دور شد، زندگی، امن و رضایت‌بخش نخواهد بود، ولو اینکه انسان به لحاظمادی به دست‌آوردهای بزرگی برسد.
سید محمد خاتمی ادامه روند دوری از یاد خدا را سبب پدید آمدن نهیلیسم دانست و گفت که نهیلیسم همه چیز را به بازی می‌گیرد و می‌کوشد از همه چیز به صورت ابزار استفاده‌یبد کند و در این راه از دست‌اندازی به ساحت دین و فلسفه و علم و هنر و حتی عنوانانسان و حقوق بشر ابا نمی‌کند.
این روحانی اصلاح طلب در خصوص دین گفت که وقتی به دین از منظر متدینان به ادیان الهی می‌نگریم عبارت است از آنچه خداوند برایهدایت آدمی و معنی بخشیدن به زندگی او در این جهان و گشودن راه سعادت برین و جاودانفرو فرستاده است و جوهر و محتوای همه ادیان وحیانی یکی است و به تعبیر قرآن کریم شرط ایمان راستین عبارت است از باور به حقانیت همه پیامبران و یگانگی منشاء انگیزشآنان و هدف یگانه‌ای که داشته‌اند.
دین در این لحظه حساس و نفس‌گیر تاریخی می‌تواند به کمک انسان بیاید، بی‌آنکه بهدست‌آوردهای مثبت تمدن بشری آسیب برساند، بلکه آمدن و بازگشت آن یک ضرورت تاریخیاست که آثار آن را نیز به وضوح در شرق و غرب عالم می‌نگریم.
وی در ادامه گفت که توجه به جوهر یگانه دین، بخصوص با نگاهی که اسلام به دین‌های دیگر دارد، راه مطمئن تبدیل تنازع به تفاهم و تقابل به همزیستی است. آنچه امروز فاجعه‌بار است غیبت یا کمرنگ بودن همان جوهر مشترک ادیان است، والامناسک که در جای خود محترم است نشانه‌ی تفاوت سطحی و ظاهری ادیان است که نباید مانعپیوستگی واقعی و دوستی میان پیروان ادیان مختلف گردد.
یکی دیگر از سخنرانان بخش اول برنامه کوفی عنان بود که با ابراز خرسندی از حضور در تهران یادآور شد که طرح گفت و گوی تمدن ها در زمان دبیرکلی اش در سازمان ملل مطرح شد. وی به میز هیات رییسه این سمینار اشاره کرد که از آن جهت که افراد دارای فرهنگ و تمدن های مختلف گرد آن جمع شده اند حائز اهمیت است. این میز می تواند مثال خوبی باشد از آنچه که ما در بحث گفت و گوی تمدن ها خواهان اجرایی شدن آن هستیم.
دبیر کل سابق سازمان ملل در خصوص نقش مذهب در جوامع امروز گفت که نقش مذهب در از بین بردن نگرانی های جهان معاصر و در ایجاد اعتماد بسیار مهم است و ما باید بسبت به آن اقدام کنیم.
وی گفت که تورات، قرآن و یا انجیل نیستند که به افراد افراطی می گویند که نسبت به اقدامات افراطی اقدام کنند یا به سیاست مداران فرصا طلب می گویند برای اینکه رای بیاورند حرف های غیر مذهبی بزنند. مشکل مذهب نیست بلکه پیروان مذهبی است که باعث می شود صدای افراطی از مذهبیون و سیاستمداران شنیده شود.
کوفی عنان بر لزوم برخورداری جهان معاصر از محاسن آزادی بیان و نقش رسانه ها اشاره کرد و گفت که رسانه ها باید بدانند که کلماتی که آنها به کار می برند می تواند مروج صلح باشد و هم خصومت ایجاد کند، آزادی بیان مسوولیت‌هایی را به دنبال دارد که باید با حساسیت این موارد را در نظر بگیریم تا باعث ارتباط بین جوامع شود. وی در پایان نسبت به اینکه سمینار دین در دنیای جدید بتواند در رفع نزاع ها و افزایش تفاهمات ابتکار عمل را به دست گیرد، اظهار امیدواری کرد.
بان بوندویک، نخست وزیر سابق نروژ و رییس بنیاد صلح و حقوق بشر در نروژ ابراز امیدواری کرد که بتوان در این سمینار ایده های جدیدی شنیده شود.
وی گفت که مذاهب هویت خود را از دست نمی‌دهند تا زمانی که دولت آزادی را ایجاد می‌کند و افرادمی‌توانند مذهب خودشان را داشته باشند.
نخست وزیر سابق نروژ ادامه داد که ما چالش‌های زیادی پیش‌رو داریم از جمله کمبودها و فشار بر جوامع مسلمان که باعث شده عمیقا درباره‌ی شیوه‌ی عملکرد و سیاست جهان مسلمانان با ناراحتی برخورد کنند.افرادی در جهان اسلام به سیاست غرب نگاه منفی دارند و بالعکس. عناصر و افرادی در هردو طرف این کمبودها را افزایش داده و مبنایی برای خشونت شده است.
در این جلسه همچنین مری رابینسون، رییس جمهور سابق ایرلند و کمیسر عالی کمیسریای حقوق بشر سازمان ملل سخنرانی کرد و گفت:" باید با عزم راسخ عمل کنیم تا توسعه دموکراتیک را دامن بزنیم و من در اینجا از آقای خاتمی و آقای فردریک به خاطر تلاش هایی که در این زمینه داشته‌اند تشکر می کنم."
وی گفت که امروز دنیای ما نیاز مبرم به صلح دارد هر چند آلوده به خرافه و افراطی گری است.
بخش اول این سمینار با سخنرانی جورج سم پایو، رییس جمهور پیشین پرتغال پایان یافت. وی در سخنرانی خود گفت که اگر تفاوت میان ملل مختلف به لحاظ کلی به ویژه مذهب وجود نداشت، امروز اتحادی به نام ائتلاف تمدن ها شکل نمی گرفت. این اتحاد به دنبال نتایجی است، نتایجی که بتواند زندگی مردم عادی را تغییر دهد.
رییس جمهور سابق پرتغال سکولاریسم را مسوول جدایی مذهب از سیاست دانست و گفت که افراد در تمام مذاهب امروز از خدا صحبت می کنند و این انتظار که حرکت های مذهبی و سیاست های مبتنی بر مذهب تاثیرشان کم شده است به طور واضحی اثبات شده است که درست نیست.
وی در پایان تاکید کرد که حقوق بشر اساسی مبتنی بر اعتقادات مشترک ماست و این سوال که چگونه می‌توان باوجود تفاوت‌های فرهنگی و مذهبی در دنیایی که در حال جهانی شدن است با یکدیگر زندگی کرد؟ این مساله‌ای است که ما باید در این گفت‌وگوها و رفت و آمدها به راه حلی برایآن دست یابیم چرا که گسل‌های فرهنگی و مذهبی هر روز بیش‌تر از گذشته ما را ازیکدیگر جدا می‌کند.
سمینار دین در دنیای امروز فردا نیز به کار خود ادامه خواهد داد. برگزاری این سمینارها در کنار مطرح شدن دیدگاه های مختلف می تواند راهی برای پویا تر شدن سیستم دیپلماسی ایران باشد.
نظر شما :