تلاش جهانى براى فرار از بحران اقتصادى

بحران مالی امریکا پس از رد برنامه وزارت خزانه داری ایالات متحده برای تزریق 700 میلیارد دلاری به بازارهای سرمایه این کشور مجددا بحران شدیدی را تجربه کرد. سقوط سهام بازارهای بورس امریکا و متعاقب آن کشورهای اروپایی، آسیایی و خاورمیانه به اندازه­ای شدید بود که مردم امریکا رقابت­های انتخباتی نامزدهای ریاست جمهوری این کشور را برای مدت کوتاهی فراموش کردند و همه نگاه­ها متوجه عملکرد نمایندگان دموکرات و جمهوریخواه کنگره شد. در کمال شگفتی این بار متحدان جورج بوش رئیس جمهوری امریکا بیشترین رای منفی را به طرح وزارت خزانه­داری امریکا دادند تا دموکرات­ها آنها را به سنگ اندازی در حل بحران اقتصادی و ترجیح اهداف حزبی به اهدف ملی متهم کنند.

سرانجام با اوج گیری انتقادات از سیاست­های دو طرف، مجلس سنا روز جمعه به اتفاق آرا به این طرح رای مثبت داد تا کنگره نیز مجددا مجبور شود وارد شور شده و درباره این طرح رای گیری کند. سرانجام کنگره نیز با با 263 رای موافق در برابر 171 رای مخالف با طرح اقتصادی رئیس جمهوری امریکا موافقت کرد.

اما بحران مالی امریکا مختص به این کشور باقی نماند. ژاپن دومین کشور بزرگ صنعتی جهان در طول یک هفته گذشته مجبور شد در چند مرحله به بازار مالی کشورش پول تزریق کند که حجم این تزریق به 170 میلیارد دلار امریکا رسید. اتحادیه اروپا نیز تصمیم دارد 300 میلیارد یورو به بازارهای بحران زده اروپایی تزدیق کند. فرانسه به عنوان رييس دوره اى اتحاديه اروپا اعلام کرد، قصد دارد با تشکيل صندوق ويژه 300 ميليارد يورويى ، هر بانک اروپايى بحران زده را نجات دهد.

در همین حال رهبران کشورهای بزرگ اقتصادی اروپا که شامل ايتاليا، انگليس، فرانسه و آلمان می­شود دیروز در پاریس در یک نشست اضطرارى گردهم آمدند تا تحولات و بحران­های اقتصادی اخیر جهان را مورد بررسی قرار دهند. خوزه مانوئل باروسو، رييس کميسيون اروپا ، ژان کلود تريکت، رييس بانک مرکزى اروپا و ژان کلود يانکر، رييس يورو گروپ از دیگر میهمانان نشست پاريس بودند. اين نشست با هدف هماهنگى سياستهاى کشورهاى اروپايى گروه هشت در قبال بحران مالى آمريکا برگزارشد.

در همین رابطه فرانسیس فیلون، نخست وزير فرانسه گفت: «بحران مالى امريکا ، صنعت ، تجارت و اشتغال جهان را با تهديد جدى روبرو کرده است. این بحران، اقتصاد جهان را در ورطه نابودى و اضمحلال قرار داده است و تنها يک راهکار جامع و فراگير مى تواند اين بحران مالى را حل و فصل کند.»

وى با اشاره به ورشکستگى بانک برادران لمن، چهارمين بانک تجارى امريکا گفت: «اين حادثه سبب از بين رفتن اعتماد به سيستم بانکى شد.»

در حال حاضر برخى بانک ها و بنگاه هاى اقتصادى و بيمه هاى مهم اروپايى مانند دکسيا، فورتيس، هيپو رئل استيت ، برادفورد و بينگلى در ورطه ورشکستگى قرار دارند که دولت هاى اروپايى در اين مورد به طور پراکنده اقداماتى را براى نجات آن ها انجام داده­اند.

در اين خصوص به طور مثال بعد از کاهش شديد ارزش سهام شرکت بانک و بيمه هلندى - بلژيکى فورتيس و کسر نقدينگى اين شرکت روز يکشنبه گذشته دولت­هاى بلژيک، هلند و لوکزامبورگ 2/11 ميليارد يورو به سهام موسسه مالى – بيمه اى فورتس تزريق کردند. از سوى ديگر ايرلند نيز در اين خصوص اعلام کرده است که بدهى هاى شش بانک مهم خود را تا سقف 400 ميليارد يورو را به مدت دو سال پوشش مى دهد.

اين اقدامات پراکنده نارضايتى برخى کشورهاى اروپايى از جمله فرانسه را به همراه داشته است. فرانسه خواستار اتخاذ موضوعى مشترک براى مقابله با اين بحران است. پيشنهاد کاخ الیزه برای ايجاد صندوقى 300 ميليارد يورويى براى حمايت از بانک ها و موسسات اروپايى در همین راستا است، اما همین موضوع هم در پى مخالفت صريح آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان تشکیل آن در هاله­ای از ابهام قرار دارد.

آلمان معتقد است، ايجاد هر نهاد نظارتى اروپايى بر فعاليت هاى بانکى کشورهاى عضو از اقتدار دولت­ها بر اين موسسات مالى مى کاهد.

در همین حال بر اساس نظرسنجى موسسه گالوپ، بحران مالى اخير تاثير منفى زيادى بر وضعيت مالى و اقتصادى 56 درصد مردم اين کشور داشته است. بيش از 69 درصد پرسش شوندگان نيز معتقدند بحران مالى اخير آثار منفى زيادى بر وضعيت مالى و اقتصادى آنها در بلند مدت خواهد داشت .

 
بنا به گزارش­ها بحران مالى آمريکا بيش از 2/1 تريليون دلار ارزش سهام وال استريت را کاهش داده است.
بر اساس اين نظرسنجى ، تنها 20 درصد جوانان آمريکايى از طرح بوش براى نجات بازارهاى مالى حمايت مى کنند. بيش از 56 درصد پاسخگويان نيز بر اين باورند که ادامه وضعيت کنونى موجب وقوع بحران و رکود اقتصادى شديد در آمريکا خواهد شد .

اين نظرسنجى همچنین به تاثیر بحران مالی امریکا به رقابت­های انتخاباتی نامزدهای جمهوریخواه و دموکرات پرداخته و آورده است که 52 درصد آمريکايى­ها عملکرد باراک اوباما را در بحران مالى قابل قبول دانستند و 42 درصد نيز از عملکرد مک کين حمايت کرده­اند . بيش از 47 درصد مردم آمريکا نيز عملکرد بوش را به شدت رد کردند و تنها 31 درصد عملکرد وى را قابل قبول دانسته­اند.

دو نظرسنجی جدید از افزایش فاصله باراک اوباما نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از رقیب جمهوریخواه خود در ایالت­های مهم و کلیدی در نتیجه بحران مالی آمریکا حکایت دارد. نظرسنجی دانشگاه کویینی پیاک، نشان می­دهد که پیشتازی اوباما از جان مک کین در ایالتهای فلوریدا، اوهایو و پنسیلوانیا همچنان ادامه دارد.

پیتر براون، مدیر مرکز نظرسنجی این دانشگاه گفت: «بحران اقتصادی مسیر حرکت را که سه هفته قبل به نفع مک کین بود، تغییر داده است.»

نظرسنجی شبکه سی ان ان هم از پیشتازی اوباما در دیگر ایالتهای مهم حکایت دارد به گونه­ای که در مینه­سوتا 54 درصد از اوباما و 43 درصد از مک کین حمایت کرده­اند.

بر پایه این نظرسنجی، اوباما همچنین در نوادا با 51 درصد در برابر 47 درصد و در ویرجینیا با 53 درصد در برابر 44 درصد از مک کین پیش است.