ایران باعث وحدت ابرقدرت‌ها می شود
وزیر امور خارجه آمریکا تصویب قطعنامه جدید شورای امنیت علیه ایران را نشانگر وحدت این شورا و اتفاق نظر قدرت های جهان برای بازداشتن ایران از دستیابی به فناوری هسته ای دانست تا نشان دهد در جریان گیرودارهای آمریکا و روسیه و وجود دیگر معضلات جهانی، "ایران" همچنان عاملی وحدت بخش میان بازیگران بزرگ به شمار می رود.
اشاره کاندولیزا رایس به قطعنامه ای است که بر اساس آن از ايران خواسته شده تا برنامه هسته‌اى خود را به حال تعليق در آورد. این قطعنامه حاوی مواد تحریمی تازه ای نبود و تجمیع و تکرار موارد قبلی به شمار می آمد و از همین رو در ایران بسیاری از کارشناسان نزدیک به دولت و سیاستمداران، تصویب آن را نشانه شکست آمریکا و تاثیرگذاری مخالف خوانی روسیه و چین عنوان کردند.
در جریان تصمیم گیری هایی که تاکنون در شورای حکام سازمان بین المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران انجام شده، همواره با نوعی بهره برداری تبلیغاتی از سوی طرفین مواجه بوده ایم که هر یک تلاش داشته اند تصمیم مربوطه را به نفع خود مصادره کنند. این حرکت هر بار از سوی رسانه های وابسته به هر سو شروع می شود و طی آن میزان مطلوبیت تصمیم مربوطه مورد ارزیابی و بلکه مصادره قرار می گیرد.
اما چرا بعد از قطعنامه چهارم تظاهر به خشنودی نزد ایران مشاهده نشد و بلافاصله واکنش هایی اعتراضی از سوی دیپلمات های ارشد ایرانی در پیش گرفته شد. این قطعنامه در ظاهر حاوی مورد جدیدی در قبال ایران نبود و صرفا تداوم اجماع علیه ایران شمرده می شد ولی مروری بر متن انتقادی نماینده دائم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی گویای عمق تاثیر این قطعنامه و درک عمیق آن از سوی ایران است.
على اصغر سلطانيه در پنجاه و دومين نشست کنفرانس عمومى آژانس، با دستاویز قرار دادن سکوت قدرت‌هاى غربى در قبال فعالیت های تسلیحاتی رژيم صهيونيستى گفت: "اين برخورد (عدم برخورد با رژیم صهیونیستی) هيچ ترديدى در مورد ضرورت فورى اصلاحات در سازمان ملل متحد به ويژه شوراى امنيت سازمان ملل متحد و همچنين اتخاذ اقدامات مناسب در خصوص تحولات منفى اخير در آژانس بين‌المللى انرژى اتمى از جمله فضاى مسموم حاکم بر شوراى حکام، بجا نمى گذارد."
"وحدت شوراى امنيت" و "اتخاذ تدابير از سوی قدرت ها عليه ايران" که از سوی کاندولیزا رایس به عنوان دستاورد و نتیجه مهم قطعنامه پنجم یاد شده، قابل لمس و غیرقابل کتمان است. نماینده ایران در آژانس در سخنان خود در آژانس همچنین گفت: "در سال‌هاى اخير پيشنهادهايى درباره ترتيبات چند جانبه عرضه سوخت هسته‌يى مطرح شده‌اند. يک بررسى دقيق نشان مى‌دهد که تقريبا تمامى آنها هيج توجهى به ملاحظات و نگرانى‌هاى کشورهاى در حال توسعه با در نظر گرفتن محروميت تاريخى آنان از دسترسى به فن‌آورى و سوخت هسته‌يى، مبذول نداشته‌اند. تقريبا تمامى آنها فاقد معيارهاى عملى امکان پذيرى و غير تبعيض آميز منطبق با اساسنامه آژانس هستند."
ایران تلاش دارد با همان دستاوردی که رایس بر آن فخر می فروشد مقابله کند و به همین دلیل است که مسئله دوگانگی در برخوردهای سازمان ملل و آژانس را پیش می کشد و عدم برخورد با رژیم صهیونیستی را مصداق بی عدالتی اعلام می کند.
سلطانیه در انتقادی تندتر آورده است: "وضعيت موجود آژانس رضايت بخش نيست. نبايد اين واقعيت را از نظر دور داشت که آژانس بين‌المللى انرژى اتمى نيم قرن پيش همان گونه که در اساسنامه آن درج شده است با هدفى پيشروانه به وجود آمد و نه براى انجام وظايف عادى و راستى آزمايي. آژانس در برخى موارد با انگيزه‌هاى سياسى از سوى تعدادى از کشورهاى غربى خصوصاً آمريکا با دخالت در فعاليت‌هاى دبيرخانه و با تضعيف اقتدار و بى طرفى آن مورد استفاده ابزارى قرار گرفته است.
آژانس در طول سال‌هاى گذشته در برخورد با مسايل هسته‌اى ايران با تبديل اقدامات داوطلبانه به يک تعهد حقوقى و داخل شدن در حوزه فعاليت‌هاى نظامى متعارف فراتر از وظايف خود طبق اساسنامه رفت و بر اين اساس به بهانه راستى آزمايى و به درخواست تعدادى از اعضاى غربى شوراى حکام، امنيت ملى را مورد تهديد قرار داده است. جمهورى اسلامى ايران اجازه نخواهد داد اين روند ادامه يابد. "
به نظر می رسد سیاست های ایران در همکاری با نهادهای بین المللی بر سر مناقشه هسته ای به دور باطل شباهت یافته و در هر مرحله با بن بست مواجه می شود. کاندوليزا رايس روز دوشنبه در ديدار با وزير امور خارجه قزاقستان در نيويورک گفت: "کشورهاى بزرگ حاضر در پرونده هسته‌اى ايران به اتخاذ تدابير عليه اين کشور ادامه خواهند داد.
وزير امور خارجه آمريکا صدور قطعنامه جديد در شوراى امنيت سازمان ملل عليه ايران را "پيشرفتى بسيار مثبت" خواند و افزود: "ما فقط به دنبال قطعنامه‌اى بوديم که وحدت شش قدرت جهانى را مورد تاکيد قرار داد و بدين ترتيب به ايرانى‌ها نشان دهيم که اين وحدت بسيار قوى است."
قطعنامه چهارم شورای امنیت تحريم جديدی را علیه ایران به تصويب نرساند و صرفا خواستار اجرای کامل و بدون تاخیر الزامات قطعنامه های پیشین شد اما امید و انتظاری که ایران داشت، نرسیدن به توافق درباره هر نوع قطعنامه ای و شکاف در اجماع میان قدرت ها بود. شاید تحقق این قطعنامه - فارغ از محتوای آن - نشانگر دور باطل دیپلماسی ایرانی و عدم بازی خوانی صحیح آن از بازیگران بزرگ جهانی باشد.
درخواست از ايران براى متقاعد کردن شوراى حکام در شرايطى مطرح شده که همکارى ایران با آژانس بر اساس توافقات پادمان معاهده ان‌پى‌تى تدوام داشته است.
نظر شما :