بایدن یا طرح تقسیم عراق

سناتور بایدن به دلیل اعتباری که در سیاست خارجی و کارنامه موفقی که دارد به عنوان گزینه­ای سالم و بی خطر برای معاونت ریاست جمهوری اوباما انتخاب شده است. اما این موضوع که آیا اوباما از  طرح بایدن حمایت می­کند یا خیر –  طرح تقسیم عراق که مرکز ثقل کارزار ریاست جمهوری بایدن بوده و در تضاد با طرح عقب نشینی اوباماست – یک مانع بالقوه برای این رقابت است . زمانی که بایدن – در ابتدا حامی جنگ بود – ردای حضور در رقابت ریاست جمهوری بر تن کرد ، مکرراً بر این پافشاری می کرد که تنها نامزدی است که دارای یک برنامه کاری برای پایان بخشیدن به جنگ است . رقابت او باعث ساخت فیلمی تصویری از وی در مباحثه Youtube شد که می گفت : « جو بایدن تنها فرد با تجربه و با برنامه برای پایان بخشیدن مسئولانه به این جنگ است ، بنابراین فرزندان ما نباید عقب نشینی کنند» .

این طرح عملاً خواستار تقسیم عراق بود . در بخشی از این طرح آمده بود: « ایالات متحده باید فعالانه از یک راه حل سیاسی در عراق بر اساس مواد نهایی قانون اساسی حمایت کند؛ راه حلی که سیستمی فدرال را به وجود آورده و ایجاد مناطق فدرال را به رسمیت می شناسد و منطبق با خواسته های مردم عراق و رهبران آنها است » .

به رغم مخالفت های گاه و بیگاه بایدن اما این طرح مورد توجه سایر سیاستمداران و اصحاب مطبوعات قرار گرفت و از آن تقسیم عراق به سه منطقه را برداشت کردند ؛ یک منطقه برای اهل سنت، یک منطقه برای شیعیان و منطقه ای هم برای کردها . بایدن خود نیز به دلیل این برداشت مقصر شناخته بود . در مقاله ای که بایدن در سال 2006 نوشت طرح را چنین توصیف کرد: « این ایده – همچون مورد بوسنی – در پی یک عراق متحد با غیرمتمرکز کردن آن است که به هر گروه قومی – مذهبی مثل کردها، اعراب سنی و اعراب شیعه فرصت اداره امورات خاص خود را می دهد در حالی که دولت مرکزی مسئول منافع مشترک است ... » .

اولین [نکته این طرح] ایجاد سه منطقه بزرگ خودمختار با یک دولت مرکزی کارآمد در بغداد است . مناطق کردی ، سنی و شیعه هر یک مسئول قوانین ، اداره دولت و امنیت داخلی خود است . دولت مرکزی اما دفاع مرزی، امور خارجی و درآمدهای نفتی را کنترل خواهد کرد . طرح بایدن – چنانکه بدین نام نامیده می شد – در سنا محبوبیت خاصی یافت . در سپتامبر 2007 این طرح در سنا به رأی گذاشته شد و با رأی 75 سناتور از جمله 26 جمهوری خواه تصویب شد . این اقدام غیر الزام آور نمی توانست رییس جمهور را مجبور به اقدام کند چرا که تنها اراده سنا را بیان می کرد . هیلاری کلینتون و کریس داد به [طرح] بایدن رأی دادند در حالی که اوباما و مک کین اصلاً رأی ندادند .

مشکل چیست ؟ طرح تقسیم بایدن با طرح عراق اوباما سازگار نیست . طرح اوباما خواهان عقب کشیدن یک یا دو لشگر از عراق طی یک ماه است تا بدین ترتیب تمام ارتش آمریکا طی 16 ماه این کشور را تخلیه کنند . طبق این طرح نیروهای باقی مانده « برای انجام مأموریت های ضد تروریستی هدفمند علیه القاعده در عراق و حمایت از پرسنل نظامی و دیپلماتیک آمریکا » در این کشور باقی می مانند . تلاش دیپلماتیک برای گرد هم آوردن تمامی همسایگان عراق به معنای حفظ ثبات در منطقه است . [در طرح اوباما] تقسیم ذکر نشده است . اوباما که در خصوص طرح بایدن پیش از کناره گیری وی مطمئن نبود اعلام کرد که هر طرح تقسیمی که سرمنشأ آن در آمریکا باشد از سوی عراقی ها با دیده تردید نگریسته می شود .

در حادثه Town Hall در جولای 2007  اوباما گفت : « طرح تقسیم ممکن است بهترین راه حل نباشد اما همچنان برخی مسائل وجود دارد . ما آنها را بر عراقی ها تحمیل نمی کنیم . عراقی ها خود باید تصمیم بگیرند... اگر دولت عراق بر این باور است که می تواند یک دولت متحد تشکیل دهد پس باید چنین کنند . اگر آنها خواهان یک « تقسیم نرم» هستند باید چنین کنند . اگر می خواهند که ما کشورشان را ترک کنیم ، ما هم می توانیم چنین کنیم اما آنها باید مجموعه ای از تصمیمات را اتخاذ کنند» .

به نظر می رسد بایدن از درگیری که این وضعیت می تواند به وجود آورد آگاه است . سخنرانی هایی که وی در سالن سنا پیش از رأی گیری از طرحش در سپتامبر 2007  انجام داد در وب سایت او در دسترس نیست . بخشی از « مسایلی» که در صفحه وب سایت بایدن مربوط به عراق بود می پذیرفت که این طرح وجود داشت و از سوی سنا تایید شده بود اما هیچ بحثی از تقسیم در امتداد مرزهای فرقه ای به میان نیاورده است . دفتر بایدن به پرسش ها در خصوص اینکه آیا این سناتور همچنان حامی رویکرد تقسیم است یا خیر پاسخی فوری نداد . اندکی بعد دفتر بایدن تایید کرد که بایدن همچنان حامی طرحی است که در سر مقاله نیویورک تایمز خلاصه شده است . در هر حال آنها مخالف استفاده از کلمه « تقسیم» هستند .

منبع : Motherjones